Mobiele e-mail: er is méér dan BlackBerry

Mobiele e-mail zal een enorme vlucht nemen in 2006 en 2007, voorspellen operatoren en integratoren. U hebt alvast geen consultant nodig om het zelf uit te proberen.

eXtra informatie op www.trends.be

Op de trendssite vindt u een prijsvergelijking voor mobiele e-mailoplossingen.

Peter Bosschem van de Leuvense uitgeverij Indicator heeft lang getwijfeld over een BlackBerry. Hij runt het filiaal van Indicator in Engeland en leeft enkele dagen per week in een Holiday Inn over het Kanaal. “De behoefte aan een goed mobiel apparaat was er dus,” zegt hij. “Maar uiteindelijk heb ik gekozen voor een Pocket PC Phone Edition, een Qtek S100. En daar ben ik bijzonder enthousiast over.”

BlackBerry (‘braamstruik’), het product van Research in Motion (RIM), overwoekert dus niet iedereen, al zou men tegenwoordig het tegendeel kunnen denken.

Eigenlijk is het aantal BlackBerryklanten in België nog heel bescheiden, met momenteel bijna 7000 gebruikers bij Mobistar en 7500 bij Proximus – volgens die respectieve operatoren. In die cijfers zitten ook de apparaten die door integratoren als Econocom of Getronics zijn verkocht. Volgens de beursrapportering van RIM waren er eind november 4,3 miljoen BlackBerryabonnees.

Maar het optimisme is groot. BlackBerry leverde alleen al in zijn derde kwartaal – tot eind november 2005 – 1,1 miljoen toestellen. Op het vijfde Debit Card Conference van Mastercard in Monaco hoorde de BlackBerry bij de dress- code, en hetzelfde gold tijdens de vastgoedbeurs Mipem in Cannes. Het is een kwestie van tijd vóór de Blackberry – of een van zijn concurrenten – even normaal wordt als een gsm in een brede laag rond zijn huidige biotoop van advocaten (Clifford Chance), bankiers (ING, Dexia, KBC…), verzekeraars (Winterthur), accountantsbureaus en consultants (Ernst & Young, PricewaterhouseCoopers) en verkopers. “Geen zakenbankier, accountant of lawyer die zichzelf respecteert zou het in de City wagen om zonder BlackBerry rond te trekken,” aldus Jean-Pierre Blumberg, managing partner van het advocatenkantoor Linklaters Belux en zelf een enthousiast gebruiker. De motivering heet productiviteit. “Je vult je wachttijden in de luchthaven en tussen vergaderingen door nuttig in. Mails en elektronische agenda zijn overal en altijd raadpleegbaar, ook in het buitenland. Het is handig en efficiënt,” laat directeur Frans Baeyens, een van de nu ongeveer 120 BlackBerrygebruikers bij KBC, ons weten.

E-mail voor doe-het-zelvers

Toch blijven er hindernissen. De prijs van de toestellen bijvoorbeeld. smartphones met e-mailcapaciteiten kosten in de buurt van 500 euro en meer, al gaat de trend richting 300 euro. Bedrijven staan niet te springen om alweer in nieuwe modellen te investeren, geeft Frank De Weser, hoofd productmarketing voor professionele en corporate oplossingen van Mobistar, toe. Dat die gsm’s niet door de operatoren gesubsidieerd worden, verslechtert de businesscase, zegt ook algemeen directeur telecom Jean-Marc Seghers van Econocom Benelux. Wel draait de clientsoftware van BlackBerry – BlackBerry Connect – momenteel al op vijf andere smartphones (Nokia, Qtek, SonyEricsson…), met nog eens vijftien extra gepland voor 2006. RIM mag dan 70 % van zijn omzet uit de apparaten halen, een BlackBerry hoeft dus geen BlackBerry te zijn.

Tweede hindernis – de meest efficiënte oplossingen zijn niet zomaar een upgrade van hardware, maar een informaticaproject. BlackBerry en consorten vergen in hun populairste versie – driekwart van de gebruikers, volgens Frank De Weser – een afzonderlijke Enter-prise Server – met bijbehorende installatie- en licentiekosten.

Misschien wilt u dus eerst het eenvoudige alternatief proberen. Als u alleen permanente toegang tot uw e-mail behoeft, volstaat een smartphone (zie kader: Welke apparaten zijn geschikt?) waarmee u kunt inbellen op het internettoegangspunt van uw operator. Van daar wordt u automatisch naar de e-mailserver van uw internet service provider doorverbonden: Skynet-, Gmail-, Yahoo!-, Hotmailaccounts, u zegt het maar, het kan.

Zodra u aan uw e-mails kunt, is de geijkte strategie om alleen de berichtenkoppen op te halen. U stelt dit in uw e-mailsoftware in, waarna u – zoals Peter Bosschem – eventueel op de headers kunt doorklikken en binnentrekken wat uw aandacht vraagt. Zelfs met een paar honderd mails gaat het ophalen van de koppen vlot, tenminste over een Edgeverbinding. Als uw toestel Edge aankan – drie keer sneller dan gprs – en als Edge beschikbaar is, zoals bijna overal in België, werkt u automatisch via Edge. Umts is uiteraard nog sneller.

Synchroniseren van gewiste mails en van andere gegevens zoals contacten met uw Outlook gebeurt zoals vroeger, later op uw vaste pc.

Om zich in te dekken tegen concurrentie van deze doe-het-zelf-e-mail die we hierboven beschreven, heeft RIM al een tijdje voor professionals en kleine organisaties een BlackBerry Internet Edition, die door de operatoren wordt gehost. U laat uw mails door uw internet service provider forwarden naar de BlackBerryserver van uw operator en die pusht ze naar uw BlackBerryclient. De beperking hier is dat uw kalender en contacten niet live worden gesynchroniseerd met uw Outlook, zoals met de Enterpriseversie het geval is. Mobistar vraagt 27 euro per maand (plus btw) voor de basisversie.

E-mail om op de hoogte te blijven

Marketeers maken een onderscheid tussen mobiele werkers die vooral hun e-mail willen consulteren en afspraken synchroniseren, en anderen die zelfs op hun mobieltje documenten willen kunnen bewerken. Die laatste groep, is in de ervaring van Mobistar maar een fractie van de mobiele- e-mailgebruikers. “Op dat moment kiezen de meesten voor een pc,” zegt Marc Christoph, productmanager voor BlackBerry van Mobistar.

BlackBerry is er eigenlijk alleen om documenten te consulteren. De relayserver van BlackBerry optimaliseert namelijk de grootte van de bestanden voor ze worden verzonden.

Dat is een stuk sneller en efficiënter, maar omdat u gestripte versies van de documenten binnenkrijgt, kunt u ze niet zonder meer als een origineel Officedocument bewerken. Daarvoor hebt u software van derden, bijvoorbeeld eOffice van Dynoplex, nodig.

De spaarzaamheid van BlackBerry met datapakketten is wel indrukwekkend. Volgens Mobistar verbruikt 99 % van zijn klanten niet de 20 MB die inbegrepen zijn in het abonnement.

“Verschillende bedrijven hebben me al gevraagd om voor kleinere forfaits te pleiten omdat ze hun forfaits niet opgebruiken,” mailt Danielle Jacobs, de directeur van de telecomgebruikersorganisatie Beltug.

BlackBerry en alternatieven

Grote bedrijven kiezen zoals gezegd voor een aparte mailserver – behalve als ze met Microsoft willen werken, maar daarover verder meer. Die aparte mailserver synchroniseert via pushtechnologie de BlackBerry live met de bedrijfsserver voor e-mails, afspraken of contacten – alsof u permanent synchroniseerde op het bedrijfsnetwerk. Net als Outlook op een vaste pc, krijgt u op uw BlackBerry een discreet icoontje dat er nieuwe post is.

Mobistar verkoopt BlackBerry “van het toestel tot de installatie van de software op de mailserver, we leveren een end-to-end oplossing,” zegt Marc Christoph van Mobistar.

Maar er zijn alternatieven. Proximus verkoopt naast BlackBerry ook Visto, een product dat partner Vodafone eerder al in Spanje lanceerde. Visto Mobile 5 is bruikbaar op alle belangrijke pda-platformen en heeft naar analogie met RIM een Personal Edition voor kleine gebruikers en een Enter- prise Server voor grotere organisaties.

Econocom bedacht zijn mobiele kantooroplossing dan weer met een eigen ‘Mobil Easy by Econocom’-merk en voerde het afgelopen jaar veel promotie voor ReplyMail, nog een BlackBerryalternatief. Jean-Marc Seghers van Econocom volgt ook GoodLink, de belangrijkste concurrent van BlackBerry in de VS, waartegen Visto onlangs een octrooiklacht indiende. GoodLink draait op pocket-pc en PalmOS. “Welke oplossing je kiest, hangt ook af van de mobieltjes die de klant al in huis heeft,” zegt Jean-Marc Seghers.

Microsoft gaat mobiel

De sensatie van het 3GSM World Congres, de jaarlijkse hoogmis van de gsm-wereld in februari, was Microsofttopman Steve Ballmer die op Valentijnsdag kwam verklaren dat hij “verliefd was op de mobiele industrie en verliefd op zijn partners-operatoren”. De 400 miljoen gebruikers van MS Office of de 300 miljoen downloads van Windows Media Player verbleken bij de nu meer dan 2,2 miljard mobiele bellers. Daar wil Microsoft al langer zijn deel van.

“Windows Mobile zit in meer dan 100 telefoons van 47 fabrikanten. We hebben meer dan 18.000 toepassingen. 102 operatoren werken met ons samen,” riep Ballmer, zonder over het podium te dansen. Hij vertelde wel dat zijn vrouw hem altijd en overal op zijn mobieltje kon bellen. “Hey, this is Valentine’s day.”

Meer ernstig toonde hij een mobiele versie van de Office Communicator – een Microsoft Outlook met présence en instant-messagingfuncties die ook op uw mobieltje tonen wie van uw contacten bereikbaar is – en hoe. Eén klik en u hebt een voice-over-ip-gesprek naar of vanaf uw gsm. Program manager Dave Karle demonstreerde op een Samsung hoe ‘Microsoft Live for Mobile’ contacten en websites laat pushen naar een mobiel toestel.

“Het grote voordeel is dat je geen extra software moet kopen. Je moet alleen je IT-manager op training sturen en je kan starten,” zegt Marc Christoph.

Het nadeel is dat u moet upgraden naar Windows Exchange 2003 – al is de licentiekost voor vele bedrijven inbegrepen in hun onderhoudscontract – én dat uw pda Windows Mobile 5.0 moet aankunnen om de pushmogelijkheden te gebruiken, iets voor de nieuwste modellen.

Behalve de kost van de nieuwe pda’s, zit er nog een ander prijskaartje aan het nog weinig beproefde Microsoftaanbod. In plaats van bestanden te optimaliseren, zoals BlackBerry doet, stuurt Microsoft de volledige versies over het net. En omdat Office sowieso al ruim in de kleren zit, tikt dat stevig aan. “Je hebt dan misschien minder investeringen vooraf, maar het is misschien niet zo goed voor de kostencontrole,” zegt Marc Christoph van Mobistar. De gevolgen kunnen bijzonder pijnlijk zijn in het buitenland. “Nationaal hebben we een all-intarief tot 1 gigabyte (nvdr – 55 euro plus BTW), maar met roaming kan het downloaden van één powerpointpresentatie van 3 megabyte rond 20 euro kosten.”

De operatoren worden het belangrijkste kanaal voor Microsoft om zijn mobiele oplossing te verkopen, voorspelt verantwoordelijke mobile devices Wim Van Winghe van Microsoft Belux. Na de zomer komt Microsoft met een bundel waarin zowel de toestellen als de software als een aangepast abonnement bij de operatoren zitten, zegt hij. “Microsoft gaat dit met zijn marketingpower democratiseren,” glundert Mobistarmarketeer Frank De Weser.

“Dit jaar zal de markt echt ontploffen,” denkt Seghers, die zelf geen sms meer zegt te gebruiken. “Sms is verouderd.” Vorig jaar groeide zijn segment al met 30 procent. Hoe hoog hij dit jaar mikt, wil hij niet kwijt. “Maar het is in de twee cijfers,” lacht hij.

Roel Van Espen – Bruno Leijnse