Mister Vlaamse begroting

De Vlaamse regering heeft Koen Algoed (N-VA) aangewezen als bestuurder bij de bank-verzekeraar KBC. Algoed is behalve als kabinetschef van minister van Economie Philippe Muyters vooral bekend als cijferaar van de Vlaamse regering. Hij is ook een van de weinigen die de financieringswet nog weet te doorgronden.

Er werden wat wenkbrauwen gefronst toen bekend raakte dat Koen Algoed namens de Vlaamse regering bestuurder bij KBC zou worden. In 2012 stelde de Dexia-kamercommissie dat het bestuursmandaat bij een zogenoemde systeemrelevante bank niet verenigbaar is met dat van een kabinetschef. Het zal aan de Europese Centrale Bank zijn, die het toezicht heeft op de Belgische grootbanken, om straks groen licht te geven voor zijn definitieve aanstelling.

De Vlaamse regering heeft recht op twee zetels in de raad van bestuur sinds 2008, toen ze 3,5 miljard euro in de bank pompte. Tot nu toe waren die bestuurders Marc De Ceuster en Tom Dechaene. Die laatste wordt voor de N-VA directeur bij de Nationale Bank.

Koen Algoed zal als bestuurder amper op de voorgrond treden. De econoom is de discretie zelve. Al is hij wel een van de meest invloedrijke en gerespecteerde sherpa’s van de Vlaamse ministers. In 2009 werd hij kabinetschef van minister van Begroting Philippe Muyters (N-VA). Hij is nog altijd de rechterhand van Muyters, die nu de portefeuille Werk en Economie heeft.

Algoed is al jaren de architect van de Vlaamse begroting, die weleens de ‘tabel Algoed’ wordt genoemd. Vorige week vochten de overheden nog een robbertje uit over wie verantwoordelijk is voor het groter dan verwachte begrotingstekort (3,3 % van het bbp). Een aantal federale politici wees met een beschuldigende vinger naar de deelstaten, die te grote tekorten zouden boeken. Een uitspraak van Algoed uit 2011 is in die discussie interessant: “Begrotingsoverschotten op het niveau van de deelstaten lossen de budgettaire problemen van de federale regering en de sociale zekerheid niet op. De federale regering moet voor eigen deur vegen en zelf een inspanning doen.”

Onklopbaar in econometrie

In discussies over de Vlaamse staatsfinanciën is Algoed moeilijk uit zijn evenwicht te brengen, vertellen mensen die met hem samenwerken. “Een echte cijferaar, veeleer dan een boekhouder. Een briljante econoom”, zegt Jan Van Doren van het Voka-kenniscentrum, die Algoed goed kent. Het grote intellect van Algoed werd al duidelijk tijdens zijn studie economie. Ex-studiegenoten vertellen dat hij onklopbaar was in zware wiskundige vakken als econometrie. De West-Vlaming was ook zeer principieel: cursussen waarvan hij het niveau ondermaats vond, studeerde hij niet. Hij zakte er dan weleens voor in eerste zit, maar haalde in de tweede zittijd dan zeer goede punten voor dat vak. Van Doren: “Ik had gedacht dat hij eerder voor een academische carrière zou kiezen dan voor de politiek. Maar Koen is altijd geïnteresseerd geweest in economisch beleid, en het bloed kruipt blijkbaar waar het niet gaan kan.”

Algoed was enige tijd docent aan de vroegere Vlekho, later Hogeschool-Universiteit Brussel. In 2008 werd hij directeur van het onderzoekscentrum Vives aan de faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen van de KU Leuven. Vives voert vooral onderzoek naar de geldstromen tussen deelstaten en naar fiscaal federalisme. Algoed publiceerde er studies over de financieringswet. Hij geldt als een van de weinige economen die de almaar ingewikkelder financieringswet nog doorgronden.

CD&V-achtergrond

Gezien de nadruk die Vives legt op verregaande fiscale autonomie voor de deelstaten en op transparante geldstromen, lijkt het logisch dat Koen Algoed in 2009 op een N-VA-kabinet terechtkwam. Maar dat is het eigenlijk niet. Hij werkte in de jaren negentig als adviseur voor premier Jean-Luc Dehaene en was tussen 2002 en 2006 directeur van de CD&V-studiedienst Ceder. Mensen die hem kennen, benadrukken trouwens dat Algoed geen communautaire hardliner is. Ook sociaaleconomisch situeert hij zich eerder in het centrum. “Een streng liberaal discours hoor je bij hem niet”, zegt een andere Vlaamse cabinetard.

Mensen als Algoed waren in 2009 welkom bij de N-VA, omdat die partij verlegen zat om experts. N-VA-kabinetten werden toen voor een deel vanuit CD&V bemand. Zelf heeft Algoed altijd benadrukt dat hij niet stilstond bij het feit dat hij plots voor een N-VA’er werkte. “Een mens krijgt zoveel etiketten opgeplakt”, is zijn laconieke antwoord.

Volgens kennissen is Algoed de eenvoud zelve. De kabinetschef, vader van vier dochters, laat zich niet rondrijden in grote wagens, maar kiest steevast voor het openbaar vervoer en de plooifiets.

ALAIN MOUTON, ILLUSTRATIE DAAN ROSSEELS

Algoed is geen communautaire hardliner. Ook sociaaleconomisch situeert hij zich eerder in het centrum.