MILIEUHEFFINGEN

GEBREK AAN LEGITIMITEIT.

Vorige week keurde de Vlaamse regering het tweede Milieu- en Natuurbeleidsplan (Mina-2) principieel goed. Chris Coeck, onderzoeker bij het Universitair Centrum Antwerpen (Ruca), stelt in zijn doctoraat een economische analyse van het milieuheffingenbeleid in Vlaanderen nochtans een duidelijke dualiteit vast tussen de financierende en de regulerende doelstelling van de Vlaamse milieuheffingen.

Coeck : “De heffingen worden zowel gebruikt om een reductie van milieuvervuiling na te streven als om in de financiering van het milieubeleid te voorzien. Hoewel de tariefverhogingen volgens de beleidsvoerders vooral een emissiedaling nastreven, gebruiken zij de heffingen voornamelijk om financiële middelen te genereren. De legitimiteit en bedrijfseconomische implementeerbaarheid van dergelijke heffingen zijn laag, aangezien ze onvoldoende rekening houden met de toepassing van het principe de vervuiler betaalt.”

Ook blijkt het regulerend effect van de Vlaamse heffingen op vast afval en waterverontreiniging klein. Coeck : “In realiteit gaan ondernemingen enkel over tot gedragsveranderingen als zij geconfronteerd worden met substantiële tariefverhogingen. De industrie beschouwt vandaag milieuheffingen als een additionele belasting, met een zuiver financierend effect voor de overheid.”

Op basis van een tentatieve onderverdeling van de uitgaven van het Vlaamse milieubeleid berekende Coeck voorts dat de overheidsdotatie van 3,5 miljard frank in ’96 zal moeten stijgen naar 7,4 miljard frank in 2000, terwijl de heffingen moeten toenemen met ongeveer 50 % tegenover het huidige niveau.

Ten slotte geeft de onderzoeker in zijn doctoraat nog acht aanbevelingen aan de Vlaamse overheid : de stimulering van groen strategisch management, een correcte toepassing van het principe ” de vervuiler betaalt“, een stopzetting van het gebruik van gemengde heffingen, het toerekenen van de uitgaven aan de vervuilers, de bekendmaking van een vijfjarenplan qua tarieven en procedures, de creatie van een waakhondfunctie (internationale vergelijking), de plaatsing van een plafond op het heffingsniveau en het toelaten meer inspraak voor het Vlaamse bedrijfsleven in het milieubeleid.

CHRIS COECK (RUCA) Ondernemingen veranderen hun gedrag pas als ze geconfronteerd worden met substantiële tariefverhogingen.