‘Mijn dataset is de echte wereld’

ELKE VAN HOOF "Ik ben goed in leemtes zien en dingen uitproberen. Maar wel volgens wetenschappelijke inzichten." © JONAS LAMPENS

Iedere maand stellen we een wetenschapper voor wiens werk belangrijk kan worden voor de economie. Elke Van Hoof wilde eigenlijk hersenchirurg worden, maar ze kijkt nu in het hoofd van haar patiënten zonder te snijden. Meer dan als een onderzoeker ziet ze zichzelf als een innovator.

Waarom moet u deze onderzoeker kennen?

Met de zelftest iedereenok.be probeert klinisch psychologe en VUB-professor Elke Van Hoof (45) de mentale weerbaarheid van mensen te verhogen. De website met een zelftest en de bijbehorende interventievideo’s bezorgden al aan ongeveer 15.000 bezoekers een stappenplan om hun veerkracht te vergroten. “We zijn erin geslaagd een wetenschappelijk onderbouwde psychologische interventie om te zetten in een online-instrument”, zegt Van Hoof. “Eerst was het onderzoeksveld terughoudend, maar intussen wordt onze aanpak voor zo’n laagdrempelige interventie ook opgepikt in het buitenland.”

Waarover gaat het onderzoek?

Van Hoof beperkte haar academische loopbaan tot een deeltijds professorschap. “Fundamenteel onderzoek zoekt vooral naar de oorzaak van bepaalde effecten”, zegt ze. “Ik ben goed in het creëren van effecten en in innoveren, maar ik verlies mijn aandacht als ik te lang met hetzelfde probleem bezig moet zijn. Dat heeft te maken met mijn bezigheden als eerstelijnspsychologe. Ik zoek naar dingen die werken in de echte wereld. Zodra dat het geval is, laat ik het liever over aan collega’s om tot in de details te ontrafelen waarom iets werkt.”

Die fascinatie voor toegepast onderzoek en de eerste lijn vindt ook zijn neerslag in het Huis voor de Veerkracht, het centrum voor loopbaanbegeleiding en de strijd tegen burn-outs en stress waar ze de touwtjes in handen heeft. Met Ally vzw gaat Van Hoof nog een stap verder en zoekt ze innovatieve toepassingen, zoals iedereenok.be. “Ik ben goed in leemtes zien en dingen uitproberen”, zegt ze. “Maar wel volgens wetenschappelijke inzichten. We vertalen die kennis naar de echte wereld. Ik sta met mijn laarzen in de modder en doe disruptieve dingen. Als iets niet werkt, zal ik het ook meteen stopzetten. Mijn dataset is de echte wereld.”

Hoe internationaal gerenommeerd is haar werk?

De internationale impact van Van Hoof valt minder af te lezen aan haar prijzen, onderzoeken of aantal assistenten. Haar respectabele citatie-index is een indicatie, en daarnaast blijkt ze te beschikken over een informeel netwerk van onderzoekers in de halve wereld. “Ik word geregeld gevraagd onderzoek van collega’s te reviewen”, zegt ze. “Ik vind dat razend interessant. Het vooruitstrevende onderzoek van Ad de Jongh in Nederland, die burn-outs behandelt met de technieken van traumaverwerking in een bootcamp van één week, vind ik fascinerend. Het gaat er voor mij om dat wetenschappers elkaar inspireren als ze iets nieuws willen proberen.”

Zijn er economische toepassingen?

Economisch succes met octrooien waarmee grof geld kan worden verdiend, is niet meteen de context van een professor in de psychologie. “Voor mij is een succesvolle wetenschapper in de psychologie iemand die het beleid kan beïnvloeden, stigma’s kan wegwerken of taboes kan doorbreken. Dat succes is economisch minder tastbaar, maar het rimpeleffect is des te groter.”

Toch zijn de activiteiten van Ally vzw en Van Hoofs bezigheden als adviseur voor bedrijven wel degelijk inkomstenbronnen voor het wetenschappelijk onderzoek dat ze wil doen. “Ik zit in het toegepaste onderzoek, ben slechts deeltijds aangesteld én een vrouw”, legt Van Hoof uit. “Met dat profiel sta je niet vooraan als de onderzoeksbudgetten worden verdeeld.”

Waar komt de inspiratie vandaan?

“Ik wilde hersenchirurg worden, maar botste op een leerkracht fysica die vond dat meisjes met blond haar en blauwe ogen minder in een wetenschappelijke studierichting thuishoorden. Dat wekte de interesse in de psychologie. Plots vond ik het interessant me af te vragen waarom mensen doen wat ze doen. In principe ben ik nu ook een hersendokter, alleen hoef ik daarvoor niet te snijden.”

Om gemotiveerd te blijven, doet Van Hoof aan sport: elke ochtend lopen en soms ‘s avonds roeien op de machine. “Ik wil dat mijn lichaam klaar is om de baan uit te oefenen die ik graag doe.”

Ook dat nog

Knuffelhormoon. Een neusspray met oxytocine gebruiken, verhoogt de eigen productie van het knuffelhormoon. Dat hebben onderzoekers van de KU Leuven vastgesteld bij mensen met autisme. De vaststelling dat de toediening van het knuffelhormoon een positieve invloed heeft, opent perspectieven voor mensen met hechtingsproblemen. Vervolgstudies staan dan ook al in de steigers.

Mars. De NASA heeft de Marsrover Perseverance succesvol laten landen op de rode planeet. Net zoals de vorige vier Marsrovers bevat ook de Perseverance een mobiel laboratorium dat monsters verzamelt en resultaten voor een latere missie doorstuurt. De nieuwste robot op Mars is uitgerust met 23 camera’s en een microfoon. Selfies en opnames van de landing zijn te vinden op de website van de NASA.

Baarmoedergolven. UGent-onderzoekster Celine Blank promoveerde met een doctoraat over de invloed die golfpatronen in de baarmoeder hebben op een zwangerschap. Ze kon aantonen dat de frequentie van golfpatronen in de baarmoeder de kans op een succesvolle ivf-behandeling bepaalt. Het onderzoek kan van belang zijn voor toekomstige vruchtbaarheidsbehandelingen.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content