MEER OVERHEIDSCONTROLE?

Heeft de overheid gefaald in de crisis die Zuidoost-Azië teistert? Die bedenking maakt alvast Alejandro López-Mejía, onderzoeker bij het Internationaal Muntfonds. Zijn studie A survey of the causes, consequences, and policy responses is een voorzichtige aanzet om de crisis te verklaren. In het voorbije decennium konden diverse ontwikkelingslanden en vooral Zuidoost-Azië, Rusland en Latijns-Amerika, aanzienlijke kapitaalstromen aantrekken. Alleen al in 1996 werd 190 miljard VS-dollar naar deze landen overgeheveld. Alejandro López-Mejía wijst er weliswaar op, dat een dozijn landen met drie kwart van de investeringen aan de haal ging. 140 van de 166 ontwikkelingslanden lokten slechts 5% van de investeringen.

Welke ontwikkelingslanden vielen het meest in de prijzen? Zij die hun buitenlandse schuldenlast het meest ingrijpend konden afbouwen, met daaraan gekoppeld belangrijke structurele besparingen in eigen land. Dit leidde overigens tot betere managementtechnieken en een hogere productiviteit. Maar ook de recessie begin jaren negentig in het Westen, zorgde voor een sterkere kapitaalstroom naar de emerging markets. Bovendien duwde de versnelde uitbouw van vlottere communicatie, via onder meer het Internet, de delokalisering in een nog hogere versnelling.

Maar de groei van de economie in de ontwikkelingslanden leidde onvermijdelijk tot inflatie en tekorten op de betalingsbalans. Welke maatregelen kan een land nemen om oververhitting van de economie te omzeilen? Alejandro López-Mejía geeft in zijn working paper een eerste aanzet tot meer overheidsingrijpen. De overheid beschikt overigens over een resem instrumenten om oververhitting te bestrijden: onder meer een strak monetair beleid, flexibele wisselkoersen, strenge fiscaliteit en kapitaalcontroles.

Een strikte kapitaalcontrole voor kortetermijnschulden in Chili, Colombia en Maleisië, zorgden voor een minder volatiele markt en een beheerste terugtrekking van geld van buitenlandse investeerders. Dit is volgens Alejandro López-Mejía één van de belangrijkste besluiten uit de recente crisis. De onderzoeker wijst erop dat Thailand zeer zwaar werd getroffen: vooral omdat het land in 1994 en 1995 in toenemende mate een beroep deed op kapitaalstromen op korte termijn. Maar de overheid moet het technisch instrument voor de controle op kapitaal voor hoofdzakelijk kortetermijnschulden nog verder verfijnen. Ook fiscale drempels kunnen de vluchtigheid van de kapitaalstromen indijken. Maar de onderzoeker van het IMF geeft toe dat fiscale maatregelen weinig stabiliteit op korte termijn kunnen meebrengen.

Alejandro López-Mejía, IMF Working paper 99/17. Large capital flows: a survey of the causes, consequences, and policy responses. IMF Publication Services, Box XS900, IMF, Washington, DC 20431 U.S.A. Tel. (00-1)202.623.7430. Fax: (00-1)202.623.7201.

E-mail: publications@imf.org.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content