Welke structuur heeft een klein familiebedrijf nodig? Hoe bepaal ik mijn strategie? Hoe vermijd ik de typische valkuilen van een familiaal bedrijf? Allemaal zaken die Bruno Vermote zich afvraagt. En waarbij hij zich gretig laaft aan de wijze raad van ervaren rot Luc De Bruyckere.
Twijfels, vragen. Zoals elke jonge ondernemer stroomt het hoofd van Bruno Vermote ervan over. Sinds tien jaar is hij actief in de familieonderneming Robaco, een leverancier van alle mogelijke toebehoren voor de houtindustrie. Denk aan lijmen, schuurmiddelen, snijgereedschappen. Door familiale omstandigheden kwam de 33-jarige Vermote vroeger dan verwacht aan het hoofd van de kmo die met 18 mensen een omzet draait van zo’n 2,7 miljoen euro. “Ik vertegenwoordig de derde generatie”, steekt Bruno Vermote van wal. “Tal van de mensen die vandaag bij ons werken, kennen me nog van toen ik als klein ventje met de fiets op de parking van het bedrijf rondreed. Ik moet nu leiding geven aan die mensen. Ik heb geen externe ervaring opgedaan, ik heb dus ook geen verschillende stappen op de groeiladder doorgemaakt zoals je in een groot bedrijf kan doen. En dat veroorzaakt een dosis on-zekerheid.”
Luc De Bruyckere, voorzitter van Ter Beke, werpt zich op als klankbord. “Maar ik ben geen schoonmoeder, of schoonvader in dit geval. Ik ga de strategie voor Bruno niet bepalen, dat moet hij zelf doen. Maar ik ga hem daarover wel bevragen. En ik kan hem verwijzen naar andere personen uit mijn netwerk die hem voor specifieke zaken misschien vooruit kunnen helpen omdat ze ooit ook in die fase of met dezelfde vragen zaten”, zegt de voorzitter van Voka.
Geen Pieter Wijsneus
De Bruyckere engageerde zich voor het VMA-project Jonge Managers, Wijze Mentoren. Om diverse redenen. “Ik heb dat altijd al gedaan, jonge ondernemers helpen. Op een minder conceptuele manier dan nu, maar eerder informeel, eens praten, eens luisteren. Maar ik doe dat graag. Het sluit ook aan bij een aantal initiatieven waarbij we met Voka actief zijn, denk bijvoorbeeld aan ‘Bryo’, of ‘lerend netwerk’. En bovendien vind ik het een goed initiatief van VMA. Men heeft een aantal high level-mensen gevraagd om hier mee hun schouders onder te zetten. Als ik dat door die visibiliteit mee op de kaart kan zetten, dan graag.” Ze hebben elkaar inmiddels twee keer ontmoet, maar een concrete agenda is er niet. “Het is voor ons beiden ook nog een beetje zoeken. Ik ben beschikbaar voor Bruno, binnen de beperkte tijd die voorhanden is”, zegt De Bruyckere.
Tijdens de eerste ontmoeting hadden ze het over de familiestructuur en corporate governance. Daarover moet worden nagedacht, binnen de eigenheid van een kleine familiale omgeving. “Bruno vroeg me of hij eens een raad van bestuur van Ter Beke kon bijwonen. Maar ik denk niet dat dit een goed idee is voor hem. Je kunt een structuur als Ter Beke niet vergelijken met een klein familiaal bedrijf van 18 mensen. Dat is niet kopieerbaar, dat zou dus niet nuttig zijn. Die stap is te groot. Ik zie het als mijn rol om te zien wat nodig is. Zeker geen grote structuren creëren, dat schept alleen maar verwarring voor Bruno. Eerder kijken hoe alles organisch aan te pakken; de langetermijnrichting zoeken van het bedrijf.”
Dat is een belangrijke vraag voor Vermote, waarop hij het antwoord vandaag ook schuldig moet blijven. “Ik sta op een belangrijk punt met het familiebedrijf. Ik moet nadenken over de strategie, over de toekomst van het bedrijf, de dynamiek. Ik ben wel realistisch genoeg om te weten dat dit familiebedrijf geen explosieve groei zal kennen. Daarvoor zijn de middelen, het aantal mensen te beperkt. En ook de markt is daarvoor te beperkend. Ik heb te weinig tijd gehad om met het strategische bezig te zijn. Te veel opgeslorpt door het puur operationele. Maar je kunt dat niet blijven vooruitschuiven. Ik moet bezig zijn met die lange termijn, ik kan niet nog eens dertig jaar vooruit op hetzelfde elan als nu, dat besef ik wel. Al de rest zijn open vragen.”
Voor wie eraan twijfelt: hier zit geen twijfelend groentje dat niet weet van welk hout pijlen te maken. Hier zit een jonge ondernemer die zichzelf durft in vraag te stellen en die bezig is – op een realistische manier – met de toekomst van zijn bedrijf. Herkenbaar voor zovelen die in hetzelfde schuitje zitten. Ook Luc De Bruyckere herkent dat en ziet parallellen met zichzelf op die leeftijd. “Ik kan me heel goed inbeelden wat Bruno doormaakt. Hij staat quasi alleen, heeft geen kader, alleen maar vragen. Maar hij heeft de juiste attitude, het is geen Pieter Wijsneus, die het allemaal beter weet. Hij uit zijn twijfels op de juiste manier, en dat is al een sterk bewijs van zijn intelligentie. Toen ik in 1971 begon bij Ter Beke had ik ongeveer dezelfde leeftijd, had ook veel vragen, en het bedrijf had dezelfde schaalgrootte. Er is een match.”
Pure adrenaline
De match tussen Bruno Vermote en Luc De Bruyckere werd door VMA gemaakt, ze kenden elkaar voorheen niet. “Luc De Bruyckere stond bovenaan mijn verlanglijstje van de namen op de lijst”, zegt Vermote. “Ik was er echt van overtuigd dat hij zich het beste kon inleven in mijn situatie, en hij is een ondernemer in hart en nieren. En dat is tot nu toe enkel maar bevestigd. De klik was er ook meteen, en ik had geen enkele schroom om mij open en bloot te geven. Ik kan maar iets opsteken en kennis opzuigen als ik me volledig openstel. En ik heb een blind vertrouwen in hem.”
Kan een ervaren ondernemer en maatschappelijke figuur als Luc De Bruyckere nog iets leren van de jonge manager? “Elke keer als ik met jonge ondernemers praat of nauw met hen samenwerk, krijg ik een adrenalinestoot. Die mensen stralen nog een enthousiasmerend positivisme uit, zijn nog niet beladen met een historische ballast. Ze leren ons ook of wij nog wel in dezelfde wereld leven. Begrijpen we nog wel waarover het gaat. Want op een bepaald moment gaat het over de essentie. Ze leren ons ook nadenken over hoe met weinig mensen of middelen toch een aantal zaken te verwezenlijken. Wij zitten met grote structuren en hebben mensen die alles voor ons gedaan krijgen, dat is geen evidentie. Dat laten ze ons telkens weer zien en dat houdt ons fris.”
Wanneer mag dit project voor hen als geslaagd beschouwd worden? “Als ik aan het einde van het jaar het gevoel heb dat ik veel heb bijgeleerd”, zegt Vermote. “Maar na twee meetings ben ik daar nu al van overtuigd. Ik ben heel dankbaar voor de tijd en de input en ideaal zou zijn dat deze band een langer leven beschoren is dan één jaar. Dat we elkaar nadien nog ontmoeten, zij het natuurlijk niet meer op zo’n intensieve basis.” De Bruyckere: “Ik ben een civil servant in dit verband. Ik probeer mijn eigen opinie niet op te dringen. Maar wil hem wel meegeven dat ondernemen het mooiste is wat er bestaat. En vooral, dat de reis op zich plezant is, en dat je daar moet van genieten.” Iets wat Bruno Vermote nog moet leren, beaamt hij. “Nu ben ik nog te ongeduldig om de bestemming te bereiken, waardoor ik vergeet onderweg plezier te maken.” Alvast één les die we hebben opgestoken.
Bekijk ook de uitzending Jonge Managers, Wijze Mentoren op Kanaal Z op 26 april.
LIEVEN DESMET, FOTOGRAFIE PAT VERBRUGGEN
“Nu ben ik nog te ongeduldig en vergeet ik onderweg plezier te maken” Bruno Vermote