Los van de wereld

Op 7 juni betogen de vakbonden in Brussel om duidelijkheid te eisen over het eenheidsstatuut van arbeiders en bedienden. De voorbije weken veroorzaakten de syndicaten van Swissport een nooit vertoonde chaos op de luchthaven van Zaventem. En de inkt van het Inestoplan van CD&V was nog niet droog, of de christelijke vakbond protesteerde al tegen het denkspoor van de verkorte zomervakantie. Dat is slechts een losse greep uit de vele recente mediaberichten over het doen en laten van de werknemersorganisaties. Hoewel niemand het nut van moderne vakbonden betwijfelt, overheerst de perceptie dat de vakbonden en hun leiders zijn verworden tot oerconservatieve vertegenwoordigers van een behoudende beweging.

Steeds meer mensen komen in opstand tegen de excessen en de pesterijen van pressiegroepen die het dagelijkse reilen en zeilen van onze samenleving veeleer bedreigen dan vooruithelpen. Een vriendin vertelde onlangs een verhaal dat zowel grappig als verontrustend is. Ze nam op zondagavond een vliegtuig naar Genève, waar ze ‘s anderendaags een workshop moest geven. Ze nam plaats in het vliegtuig, maar het toestel bewoog niet . De reden: er waren nog enkele koffers van de inkomende vlucht aan boord. Het bagagepersoneel weigerde die uit het toestel te halen.

Enkele passagiers begonnen met elkaar te praten. Ze stonden op en wandelden rustig maar gedecideerd richting cockpit. Na overleg met de piloten ging de deur van het vliegtuig weer open. De passagiers die waren opgestaan, verlieten het toestel, kropen in de heropende bagageruimte, en laadden de koffers uit, die ze keurig op een karretje zetten. Even later wandelden de vrijwilligers-uit-noodzaak rustig terug naar het vliegtuig, stapten in en namen weer plaats in hun zetel. Het vliegtuig kon eindelijk vertrekken, met ruim twee uur vertraging.

Dinsdagavond vloog mijn vriendin terug naar Zaventem. Opnieuw dezelfde vertraging. Deze keer waren er geen bereidwillige medepassagiers en begripvolle piloten aan boord. Wel sneuvelde opnieuw een gezinsavond, met dank aan de stakers. Zulke situaties roepen onvermijdelijk vragen op. Zijn dat soort acties niet het equivalent van een gijzeling? Wat zijn de gevolgen voor de veiligheid? En wie geeft iemand het recht om te spelen met de tijd, het werk en de klanten van andere mensen?

De reputatie van de luchthaven heeft een zoveelste knauw gekregen . Heel wat gestrande reizigers zullen twee keer nadenken voor ze nog via Zaventem willen vertrekken of aankomen. De economische kosten lopen in de miljoenen. Er is niet alleen de hoge prijs van de tienduizenden koffers die door de vliegtuigmaatschappijen naar evenveel reizigers moeten worden gebracht, maar daarbovenop zijn er de verloren werkdagen, de gemiste afspraken, de werkvergaderingen die werden afgelast of te laat moesten plaatsvinden, de verloren contracten…

Ook de reputatie van de vakbonden moest er weer aan geloven. Veel goede naam en faam hebben die niet meer. Terwijl een werknemersorganisatie een van de mooiste roepingen heeft die er bestaan — opkomen voor de belangen van de werkende mens — vragen steeds meer werkende mensen zich af of de vakbondsleiders nog wel beseffen in welke wereld wij werken en leven.

We maken deel uit van een mondiale, postindustriële samenleving. Die plaatst ons elke dag opnieuw voor grote uitdagingen. Voor Vlaanderen komen er daar nog enkele grote issues bovenop: de vergrijzing, de (im)mobiliteit, de rigide arbeidsmarkt, de openbare schuld, het veel te zware en logge overheidsapparaat, de torenhoge belastingen, de breder wordende kloof van de arbeidskosten tegenover onze buurlanden.Terwijl bedrijven vechten voor het welzijn en de welvaart en de regering zich inspant om Vlaanderen te blijven promoten als topregio, moeten de Vlamingen vaststellen wat de vakbonden doen — of verzuimen te doen. Ooit sneuvelen met de reputaties ook de instanties. Allicht zal het dan te laat zijn voor de leiders om zich nog zorgen te maken over hun reputatie…

De auteur is expert in reputatiemanagement, CEO van A&A en gastdocent aan diverse universiteiten.

PETER FRANS ANTHONISSEN

De perceptie overheerst dat de Belgische vakbonden en hun leiders zijn verworden tot oerconservatieve vertegenwoordigers van een behoudende beweging.