Logica gekruid met een dosis geloof

Chris Dewulf is niet aangeslagen door het historische dieptepunt. De CEO van weefmachineproducent Picanol lijkt eerder strijdlustig nu de referentieaandeelhouders met vers kapitaal over de brug komen. Ondanks alles: leve de diversificatie.

De jaarcijfers van de beursgenoteerde weefmachineproducent ogen desastreus. De omzet viel in 2008 met 32 procent terug tot 282,6 miljoen euro. Het aantal verkochte weefmachines daalde met 43 procent, de omzet uit die activiteiten bedraagt nog 188 miljoen euro, zowat 41 procent minder dan de 317 miljoen euro in 2007.

De weefmachines tekenen voor ruim 66 procent van de totale omzet van de Picanol Group. De twee andere divisies, mechatronics en manufacturing, zagen hun omzet wel stijgen, respectievelijk met 6 en 8 procent. Maar dat was onvoldoende om de decimering van de hoofdactiviteit van Picanol op te vangen. Het bedrijfsresultaat dat in 2007 nog 10,5 miljoen euro bedroeg, dook dan ook naar een verlies van 22,9 miljoen euro.

De beursgenoteerde onderneming zag het allemaal op zich afkomen, want in de eerste jaarhelft was de omzet ook al met 22 procent gezakt. Picanol greep in en kondigde vorige zomer een besparingsplan aan van 15 miljoen euro. Maar, een beetje vaste prik bij tal van bedrijfsresultaten die nu gecommuniceerd worden, in de tweede helft van 2008 stortte de markt als een pudding in elkaar. Daar kon het lopende saneringsplan niets aan verhelpen.

Picanol spreekt dan ook van een historisch dieptepunt, al geeft Dewulf toe dat hij toch nog verrast is door de snelheid en de diepte van de crisis. “We hebben twee herstructureringsrondes lopen, een bewijs dat we in snelheid genomen zijn.” Toch is de Dewulf van vandaag nauwelijks te herkennen als de man van enkele maanden geleden. Wie toen met de CEO van Picanol praatte zag dat Dewulf vooral zoekende was. De man die vandaag tegenover ons zit, heeft duidelijk weer grip op de situatie en lijkt voorwaar zelfs licht positief.

Daar zijn twee goede redenen voor. De noodzakelijke kapitaalverhoging lijkt er binnenkort te komen. De referentieaandeelhouders, de familie Steverlynck en ondernemer Luc Tack, hebben dat bevestigd. De modaliteiten worden momenteel uitgewerkt. Ook de onderhandelingen met het bankensyndicaat, om de liquiditeitsproblemen van de groep op te vangen door extra kredieten te verschaffen, zijn aan de gang. En tot slot: Azië – de hoofdmarkt van Picanol – vertoont tekenen van een lichte opklaring. Een aantal klanten lijkt uit zijn winterslaap te ontwaken, al hoedt Dewulf zich voor enige euforie. “Ik heb er geen zicht op of dit nu een tijdelijke opflakkering is, dan wel het begin van een structureel herstel”, zegt hij. Maar als het van ergens moet komen, dan wel van Azië. “Een Chinees heeft een ondernemersmentaliteit voor de korte termijn. Als hij ook maar ergens mogelijkheden ruikt, dan gaat hij daar vrij snel op inspelen. De Chinese overheid heeft een aantal maatregelen genomen dat de interne consumptie moet stimuleren en ik denk dat we dat nu vertaald zien.”

Extra kapitaal en bancair krediet

Er was impliciet wat wrevel bij de aandeelhouders over het feit dat het management te laat zou hebben gereageerd op de crisis. Picanol kondigde eind januari een herstelplan aan dat in een eerste fase zowat 115 banen kost. In de zomer van 2008 schrapte Picanol ook al 190 banen. Voorzitter van de raad van bestuur Luc Van Nevel erkende eerder aan Trends dat er in zo’n klimaat door de aandeelhouders vragen worden gesteld. Dewulf kijkt in eigen boezem. “Ik blijf beducht om te diep te snijden waardoor je aan je fundamenten raakt. Dat doet echter geen afbreuk aan het feit dat je zelf ook twijfelt of je voldoende hebt gedaan. Wat ik wel weet, we hebben 15 miljoen euro besparingen beloofd aan onze aandeelhouders en dat hebben we waargemaakt. En als de markt zich onverwacht anders zou gedragen, zowel in positieve als in negatieve zin, dan zullen we snel en flexibel reageren. Dat moet hun een zeker comfort bieden.”

Wat allicht minder comfortabel in de oren zal klinken, is het voornemen om dit jaar geen dividend uit te keren. Gezien de financiële situatie een logische beslissing, maar in het verleden was dat aanleiding tot grote meningsverschillen in de raad van bestuur. Paul Vandekerckhove, die via Buraco zo’n 5,80 procent controleert, wierp zich destijds op als de man die het falen van het corporate-governanceluik binnen Picanol blootlegde. Nadat die bladzijde was omgeslagen werd de affaire vorig jaar weer opgerakeld toen het dividend verminderd werd, net met het oog op de moeilijke periode die eraan kwam.

Dewulf toont zich begripvol. “Ik zal twee dingen te horen krijgen op de algemene vergadering: dat ik te laat ben begonnen met herstructureren en dat ik niet diep genoeg ben gegaan. Met als effect dat er nu geen dividend wordt uitgekeerd. En dat men zich voor volgend jaar weinig illusies moeten maken. Maar ik heb begrip daarvoor.”

Tegelijk moeten de aandeelhouders over de brug komen met een financieringsplan van 15 miljoen euro. De aandeelhouders uit de stichting administratiekantoor van Picanol (STAK) hebben zich bereid verklaard om dat bedrag te waarborgen. De STAK wordt gezamenlijk gecontroleerd door een deel van de familie Steverlynck, met Patrick Steverlynck als zwaargewicht en door textielondernemer Luc Tack. Beiden treden in onderling overleg met elkaar op en bezitten samen 60,68 procent van de stemrechten. Patrick Steverlynck vond in Luc Tack een bondgenoot toen het aandelenpakket van de voormalige CEO Jan Coene ter beschikking kwam.

Er is veel te doen omtrent de rol van Luc Tack, die zijn greep op Picanol fors zou kunnen vergroten. Eerder liet Luc Van Nevel al verstaan dat het niet zo’n vaart zou lopen, en ook Chris Dewulf sust. “Luc Tack speelt zijn rol. En het is uitgemaakt dat iedere bestaande aandeelhouder kan meedoen. De verhoudingen zijn er en het is de wil om ze zo te houden. Daarom werkt men aan een overeenkomst waarin iedereen zich kan vinden. De familie is en blijft een belangrijke partij binnen Picanol. Ik heb het gevoel dat Luc Tack heel goed de specifieke gevoeligheden van dit bedrijf begrijpt en daar ook met de nodige omzichtigheid mee omgaat. Maar hij is ook geen liefdadigheidsinstelling. Hij heeft zijn verwachtingen, maar laat het aan ons om daar mee om te gaan.”

Daarnaast moet er ook door het bankensyndicaat – KBC, Fortis, ING en Dexia – een kredietlijn worden toegeworpen. Eerder was sprake van zowat 30 miljoen euro, al wordt dat vandaag niet herhaald. “De grootteorde is niet uitgemaakt. Er is intussen ook de inbreng van de aandeelhouders. En er is ons gevraagd om onze kosten te beheersen, en die effecten beginnen zich te tonen. We hebben gesprekken gevoerd, enkele maanden geleden. Maar zoals de situatie zich nu aandient, zullen we dat moeten evalueren. Maar we staan voortdurend in contact.”

Strategie blijft behouden

Dewulf blijft vasthouden aan zijn strategie van drie autonome divisies om het cyclische karakter van de weefmachinemarkt te counteren. De huidige economische crisis kwam echter roet in het eten gooien waardoor Picanol niet alleen de cyclische downturn van de textielmarkt over zich kreeg, maar ook de algemene economische malaise lelijk zag huishouden in de twee andere divisies. “Destijds is een keuze gemaakt, met de focus op accessoires. Dat was toen een terechte keuze, al bleek achteraf dat die accessoires ook te gevoelig bleven voor de cycli van de weefmachinemarkt. Maar het gaf een vals gevoel van veiligheid”, analyseert Dewulf. “Ik duid dat mijn voorganger (Jan Coene, nvdr) niet ten kwade. Maar de kosten die men heeft moeten maken om dat systeem op te bouwen, blijken niet in verhouding tot het potentieel. En je kunt je geld maar één keer spenderen. En dat speelt nu natuurlijk. Overigens, eerlijk is eerlijk, ik was twee jaar geleden ook optimistischer over de diversificatie dan vandaag. Het blijkt nu ook een stuk moeizamer te verlopen dan ik aanvankelijk had ingeschat. We zitten daar niet op schema. Maar mijn aandeelhouders hebben hun uitdrukkelijke steun uitgesproken voor het driepijlermodel. En dat geeft me een goed gevoel, ik voel me gesteund.”

Dat Picanol niet op schema zit met zijn diversificatie komt vooral omdat klanten als Atlas Copco of Transics het vandaag ook niet onder de markt hebben. De bestellingen in de divisie mechatronics worden bijgevolg herzien, in negatieve zin. Het potentieel voor de divisie manufacturing is dan weer groter dan de cijfers tot nu toe lieten blijken. Een investeringsplan, ter waarde van 16 miljoen euro loopt, en een keer dat dit rond is, zou zich dat moeten vertalen in significante orders, die nu niet opgepikt kunnen worden. Een andere opvallende scenario dat Picanol bewandelt, is dat van de hybride auto’s. In sommige persartikels werd ei zo na geschreven dat Picanol in de sector van de hybride auto’s zou stappen. Dewulf lacht. “Ik weet niet goed wie wat heeft gezegd. Maar feit is dat we betrokken zijn bij een project rond hybride auto’s. Guido Dumarey is daar al lang mee bezig. We brengen onze competentie over elektronische motoren in, samen met Punch en Flanders Drive. Het heeft een redelijke kans om het planmatige te ontgroeien, ik denk dat het nu stilaan het moment wordt. Maar we gaan geen auto’s maken, er komt geen Picanolmobiel.”

De hoofdactiviteit van Picanol blijft weefmachines en die markt is volledig in elkaar geklapt. Dat weerhield Picanol er echter niet van om te blijven investeren in productontwikkeling. Voor Dewulf zit daar de spil van een mogelijk herstel. “Wij zijn de enige die de voorbije jaren fundamenteel onze productportfolio vernieuwd hebben. Wij beschikken over een range van vooruitlopende producten en dat kunnen onze concurrenten niet zeggen. Als de heropflakkering die zich nu aandient in Azië zelfs maar tijdelijk is, dan staan wij klaar om dat marktaandeel in te pikken.”

Picanol is als enige van de wereldspelers voluit gegaan met twee weefmachinetypes: grijper- en luchtgetouwen. Verwacht wordt dat de markt van de luchtmachines moeilijker zal hervatten. Deels door verzadiging, en deels door de investering. Voor luchtmachines komen er veel randvoorwaarden bij kijken, wat de investering duurder maakt. Een grijperweefgetouw is eerder een stand alone en biedt ook met meer diversificatie in de vormmogelijkheden van productie. Daar rekent Dewulf op bij een herleving.

Maar om de euforie te temperen: de toppen die de markt heeft gekend, zijn definitief voorbij. “We hebben twee historische piekmomenten gekend”, zegt Dewulf. “Het eerste was technologiegedreven, het tweede was de China-golf. Ik zie technologisch, noch geografisch een nieuwe golf. Daar moet je rekening mee houden en verstandig mee omspringen. De markt zal zich dus structureel op een ander niveau zetten, maar het is mijn volle overtuiging dat Picanol top of range is om daarin zijn leidende rol voluit te spelen en het desbetreffende marktaandeel in te pikken.” Analisten noemen Dewulf wel zeer optimistisch, maar zelf omschrijft hij het als logica gekruid met een fikse dosis geloof. (T)

Door Lieven Desmet/Foto Reporters