“Little Odessa,” een wijk in New York, levert toplui aan Antwerpse bedrijven die de uitvalsbasis worden van de Organizatsiya, de Russische maffia. Nadat de Antwerpse wodkadistributeur Kremlyovskaya (1,9 miljard omzet) werd genoemd in witwasdossiers van de Organizatsiya, vliegt een nieuwe eigenaar over uit Little Odessa. Het begin van het einde of een turnaround ?
Volgende week donderdag spreekt de Antwerpse rechtbank van koophandel zich uit over het faillissement van wodkadistributeur Kremlyovskaya Group v/h Trading Unlimited. Personen in en rond Kremlyovskaya werden de voorbije jaren genoemd in dossiers van drugshandel, het witwassen van misdaadgelden, gewapende overvallen tot en met moordzaken.
Huist in het statige gebouw aan de Antwerpse Van Putlei een zijtak van de Russische maffia rond gewezen peetvader Boris Nayfeld ? En wordt Nicky Dozortsev, de nieuwe gedelegeerd bestuurder van Kremlyovskaya en een oude bekende van de familie Nayfeld, opgetrommeld om de deuren te sluiten ?
SMEETS ONGERUST.
“Nu begin ik me ongerust te maken,” zucht Jo Smeets, gedelegeerd bestuurder van de gelijknamige alcoholstokerij en hoofdleverancier aan Kremlyovskaya. Verleden week moest hij onverrichter zake naar huis terugkeren omdat Nicky Dozortsev niet was overgekomen uit New York. “Driemaal had ik een afspraak met Nicky. Driemaal werd die afgezegd. Dit is niet langer normaal.”
Dozortsev die naar eigen zeggen het vliegtuig miste vertegenwoordigt de holding Branded Distillers International, die in augustus ’96 Kremlyovskaya overnam. De familie Dozortsev is de exclusieve invoerder van Kremlyovskaya in de VS. Vanuit New York antwoordt Dozortsev dat hij zich, net als Smeets, zorgen maakt : “We investeerden zwaar in Kremlyovskaya en willen de schulden herstructureren (onder meer door het al te luxueuze hoofdkantoor te verkopen) om alle schuldeisers te betalen. Kremlyovskaya was altijd een winstgevend bedrijf en een trouwe belastingbetaler. Maar omdat één persoon van de gerechtelijke politie ( nvdrGuy Janssens, die het onderzoek naar witwassen leidt) de gewezen top van het bedrijf van een hoop onzin verdenkt, kunnen we niet vooruit. Tot nog toe wilden we het bedrijf niet delokaliseren, maar ik vrees dat er gewoon geen andere keuze zal zijn.”
Er rommelt wat in Kremlyovskaya, zoveel is zeker. Smeets, dat momenteel concentraten levert voor de productie van Kremlyovskaya in het Russische Koningsberg, zegt dat een eventueel faillissement van de wodkaproducent geen gevaar oplevert. “Wij zijn ingedekt,” zegt Jo Smeets. “Toegegeven : dat was ooit anders.” Smeets verwijst naar de eerste helft van ’96, toen de jeneverstoker ongeveer 50 miljoen frank geprotesteerde wissels tegen Kremlyovskaya had uitstaan. Dat geld kon Smeets inmiddels recupereren.
Kremlyovskaya heeft op basis van de recentelijk neergelegde balansen weinig problemen. Tegenover het eigen vermogen van 303 miljoen frank staan 520 miljoen frank schulden, wat aanvaardbaar is. De nettowinst van 161 miljoen frank op een omzet van 1,9 miljard frank is zelfs vrij behoorlijk voor een distributiebedrijf. Minstens één schuldeiser werd betaald via een resem offshorebedrijven, wat erop wijst dat men Kremlyovskaya niet heeft laten vallen.
Toch zijn er ook vandaag tekenen die erop wijzen dat de onderneming in moeilijkheden verkeert. Interbrew heeft voor (omgerekend) 13 miljoen frank geprotesteerde wissels bij Kremlyovskaya. Eén bank heeft de kredietlijnen afgesloten en er werd beslag gelegd op de hoofdzetel. Net als op de Kremlin Princess, het jacht van het bedrijf.
Volgende week donderdag behandelt de elfde kamer van de Antwerpse rechtbank van koophandel een dagvaarding in faillissement van een werknemer wiens opzegpremie niet werd betaald. Ook gewezen algemeen directeur Martin De Roover verliet het bedrijf. “Ooit was Kremlyovskaya een normaal bedrijf, maar vandaag weet ik het niet meer,” zegt hij. “Ik heb de eerste gelegenheid te baat genomen om de onderneming te verlaten zonder dat ik er al te veel financieel nadeel onder leed. Kremlyovskaya zit duidelijk zonder geld.”
Normaal gezien werd het dossier Kremlyovskaya eergisteren, dinsdag, behandeld voor de depistagedienst van de rechtbank van koophandel. Dit kan leiden tot een ambtshalve uitgesproken faillissement. Carl Bevernage ( De Bandt, Van Hecke, Lagae), advocaat van Kremlyovskaya : “Alles hangt af van de wil van de aandeelhouders om nog te investeren in het bedrijf.”
Dat de financiële problemen van Kremlyovskaya al een tijdje aan de gang zijn, blijkt uit het jaarverslag van ’94. De belangrijkste buitenlandse klant is immers Natsionalny Fond Sporta, het Nationaal Russisch Sportverbond, dat een gunstig fiscaal tarief geniet bij de invoer van alcohol naar Rusland. Deze klant was bij Kremlyovskaya in ’94 goed voor een omzet van 1,3 miljard frank of 65 % van de totale verkopen. Sinds november ’95 verloor het Sportverbond wiens ex-topman Boris Fyodorov wordt verdacht van banden met de georganiseerde criminaliteit zijn gunstige monopoliepositie. Dit gaf voor Kremlyovskaya de doodsteek voor de export naar Rusland.
WITWASSEN ?
Is deze tegenslag dramatisch voor de toekomst van Kremlysovskaya ? Niet noodzakelijk. In het verleden slaagde de wodkadistributeur erin op het gepaste ogenblik geld te vinden. Zo was er in juni ’95 een kapitaalverhoging van 145 miljoen frank, waardoor het kapitaal van 10 naar 155 miljoen frank steeg. Gedelegeerd bestuurder Riccardo Fanchini en medebestuurder Yakov Tilipman kwamen elk met 27,5 miljoen frank over de brug. De andere financiers waren de Moskovieten Guerman Liberman en Iouri Bykhovski, Tadeusz Tonley (Californië) en Robert Gaspar uit Antwerpen, allen vertegenwoordigd door dezelfde accountant.
Deze kapitaalverhoging vormt onder meer het onderwerp van een onderzoek onder leiding van onderzoeksrechter Kathleen Byttebier (die momenteel ook het onderzoek doet naar witwasoperaties bij de Marokkaanse Chaabi Bank zie Trends, 10 oktober ’96).
Kan men geld witwassen via een kapitaalverhoging ? “Vanaf het ogenblik dat men geld dat afkomstig is uit criminele feiten zelfs als die werden gepleegd in het buitenland in het legale circuit wil brengen, kunnen we optreden,” zegt Guy Janssens van de Antwerpse gerechtelijke politie. Over de inhoud van het onderzoek wil hij geen woorden kwijt, tenzij : “Het feit dat we bij een bedrijf een onderzoek doen, wijst erop dat we vermoeden dat sommige geldstromen afkomstig zijn uit het misdaadmilieu. Als u de personen en bedrijven bekijkt die rond het bedrijf in kwestie circuleren, kan u zelf nagaan of dit vermoeden eventueel gegrond is.” (zie kader : Wie is wie ?)
Een adviseur van Kremlyovskaya : “Als de stelling van de gerechtelijke politie klopt, hebben we hier te maken met de domste witwassers die men zich kan indenken. Wie heeft ooit gehoord van een witwasconstructie rond een bedrijf dat elk ogenblik failliet kan gaan ? Kunnen we er niet van uitgaan dat de nieuwe aandeelhouders het bedrijf gewoon willen redden ?”
Rond de financiering van Kremlyovskaya deden zich nog bewegingen voor. Zo maakte de Amerikaanse Securities and Exchange Commission in maart ’96 bekend dat het bedrijf Asia Media Communications een fusie wilde realiseren met Kremlyovskaya Group, met zetel in Delaware. Deze onderneming is, zo luidt de SEC-mededeling op Internet, “via zijn volle Belgische dochter Kremlyovskaya Group nv” actief in de wodkadistributie.
Kremlyovskaya Delaware vonden we nooit terug in de aandeelhoudersstructuur van Kremlyovskaya België. Maar de aandelen zijn aan toonder, zodat het perfect mogelijk is dat ze werden doorgespeeld aan de Delaware-constructie. De al geciteerde Fanchini, Liberman, de Moskoviet Ioeri Bykhovski en Tilipman hebben (hadden ?) blijkens de mededeling elk 9,45 % in handen van Kremlyovskaya Group Delaware.
Maar vanwaar de fusie met Asia Media Comunications, een bedrijf dat volgens bedrijfsrevisor Albright, Persing & Associates, ” no cash” bezat en een concordaat (chapter 11) had aangevraagd ? Eenvoudig : AMC staat genoteerd op de Nasdaq, de Amerikaanse beurs voor groeibedrijven.
Een specialist ter zake : “Via een beursnotering de ultieme droom voor witwassers kan crimineel geld worden geïnvesteerd in legale activiteiten zonder dat er een spoor wordt achtergelaten.” Uiteindelijk ging de beursgang niet door vanwege de moeilijkheden met het Sportfonds.
En plots komt de onderneming Branded Distillers International op de proppen met een overnamesom van 20 miljoen dollar ( min de uitstaande schulden !). Graag hadden we meer informatie willen verstrekken over de achtergrond van dit bedrijf, maar de anonieme vennootschapsconstructie laat dat niet toe. “Ik geef geen informatie over de overnameprijs en de aandeelhouders van Branded Distillers International wensen liever anoniem te blijven,” luidt het bij de kersverse Kremlyovskaya-topman Dozortsev. “En voor alle duidelijkheid : wij zijn eerlijke mensen die een eerlijke investering willen doen. Ik heb heel wat vrienden in Antwerpen en zou wát graag leven blazen in het sterke merk Kremlyovskaya.”
NAYFELD.
Dat Nicky Dozortsev Antwerpen kent, blijkt uit het feit dat hij april ’91 samen met Benjamin Nayfeld, de broer van Boris Nayfeld, Sonyc International oprichtte. Dit bedrijf verhuisde in mei ’94 naar de Lange Herentalsestraat 26 in Antwerpen, waar op dat ogenblik ook (het inmiddels failliete) M&S International zetelde. De gedelegeerd bestuurder van M&S International was Rachmiel “Mike” Brandwain, de huidige bestuurder van Sonyc International.
Een andere aandeelhouder-bestuurder was Riccardo Fanchini. “Fanchini werd me voorgesteld door Nayfeld, toentertijd mijn goeie vriend. Ik deed al enkele jaren een beroep op Nayfeld als veiligheidsofficier. Hij was goed thuis in het woelige Rusland, dat ik niet zo goed ken. Ik vertoef immers al sinds mijn negende in het buitenland. Ik had die bandiet nooit bij M&S International mogen betrekken.”
Nayfeld werd begin ’94 in New York gearresteerd wegens het opzetten van een drugshandel via M&S International. Hij vervoerde op M&S-transporten Thaise heroïne in televisiebuizen naar Warschau. Waarom Polen ? Omdat de Amerikaanse Drugs Enforcement Agency niet verwachtte dat uitgerekend vanuit dat land allesbehalve een productiecentrum heroïne zou worden verzonden naar de VS. Maar de “muilezels” (vervoerders) uit Warschau (mét Amerikaans paspoort, dus onopvallend) bevoorraadden de New Yorkse heroïnemarkt liefst drie jaar lang via de transatlantische vluchtroutes.
“M&S was overdag een normaal import-exportbedrijf,” aldus Brandwain, “maar werd ‘s nachts door Nayfeld en zijn duistere vrienden gebruikt voor misdadige activiteiten. Ik wist van niets.”
Boris Nayfeld geniet momenteel van een witness protection program, zodat hij net als de Italiaanse pentiti in ruil voor volledige openheid mag rekenen op een clemente houding van het New Yorkse gerecht. Nayfeld was (net als zijn broer Benjamin, die juridisch clean is) de gewezen lijfwacht van Evsei Agron, de eerste topman van de Organizatsiya (de Russische maffia) in New York, en ook van zijn opvolger Rafael Bagdasarian.
Nayfeld, die op de hitlist staat van de clans, zou belangrijke informatie hebben over een (wereldwijde) gangsteroorlog die in 1989-1993 heeft geleid tot tientallen moorden in de VS en Europa. Ook de link met de Organizatsiya en de Cosa Nostra wordt onderzocht.
M&S International werd trouwens zelf het slachtoffer van een gangsteroorlog. In de loop van ’93 werd Inturcentr, het Moskovische M&S-filiaal dat een winkelketen uitbaat (omzet : 2 miljard frank), met criminele middelen overgenomen door de rechterhand van de Georgische peetvader Otar Kvantrachvili (vermoord in april ’94). Dit en de drugszaak leidde tot het faillissement van M&S International, wat de huisbankier ASLK ettelijke honderden miljoenen heeft gekost. Ook de inmiddels failliete beursgenoteerde holding Comuele, die in ’92 bij M&S 30 % van een kapitaalverhoging van 100 miljoen onderschreef, verloor er geld aan.
Opmerkelijk is dat de overige 70 % werd onderschreven door het Luxemburgse Memorandum, volgens onderzoekers een schaduwvennootschap van Fanchini. Na de kapitaalverhoging werden in M&S twee nieuwe bestuurders aangeduid : Comuele en de Luikse advocaat Guy Wolf. Detail : Wolf wordt verdacht van een verzekeringszwendel en is de echtgenoot van Martine Doutrèwe, de Luikse onderzoeksrechter die volgens het Comité P danig blunderde in het onderzoek naar Julie en Melissa. De wereld is klein.
AMALGAAM ?
Was M&S International het steunpunt van een maffiose groep rond Nayfeld, inbegrepen Fanchini én Brandwain ? Bestaat er zoiets als de ” Brandwain Group“, die zich volgens de verklaringen (mei ’96 in de VS-senaat) van George Weise, een hoge belastingambtenaar van de VS, zou inlaten met drugstrafieken, het witwassen van crimineel geld, afpersing en moorden ? In België vindt deze thesis weinig steun.
Brandwain : “Ik was ontzettend naïef en voel me als een man wiens vrouw met heel de straat rotzooit. Iedereen weet ervan, maar hij zal de laatste zijn die ervan op de hoogte is.”
Een kennis van Fanchini : “Fanchini een misdadiger ? Waarom loopt hij dan nog vrij rond ? Riccardo is zuiver tot op de graat.”
Nicky Dozortsev neemt de verdediging op van zijn voorganger Fanchini en de gebroeders Nayfeld. “Ik ken de familie Nayfeld, al was het maar omdat de Russische gemeenschap in New York niet bepaald groot is. Ik lees er verhalen over in de pers en geloof er nog niet de helft van. Zolang Kremlyovskaya zich binnen de regels van de wet houdt, heb ik geen zaken met het verleden van de mensen die ermee werkten. Geef ons de kans te bewijzen dat we het beste met Kremlyovskaya voorhebben.”
HANS BROCKMANS
DE LUXUEUZE KREMLYOVSKAYA-ZETEL Het slachtoffer van maffiose praktijken ? Of het mikpunt van een dolgedraaide gerechtelijke politie ?
JUSTITIEPALEIS ANTWERPEN Binnenkort valt hier de uitspraak over de toekomst van Kremlyovskaya.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier