LESSEN VOOR DE VRT EN VTM

In Groot-Brittannië wordt momenteel volop

gepraat over de toekomst van de BBC en over alternatieve financiering. Kunnen de VRT en

VTM lessen uit deze discussie trekken? Trends vroeg

het aan Tony Mary, gedelegeerd bestuurder van de openbare omroep en aan Peter Quaghebeur, algemeen directeur van de VMMa, het moederbedrijf van

zenders als VTM en Kanaal Twee.

Reclame en sponsoring. De BBC zweert alle commerciële boodschappen af, de VRT mag een beroep doen op reclame via de radio en sponsoring op televisie. “Ik ben ervan overtuigd dat het Belgische model het beste is, omdat je voor een deel afhankelijk van de markt blijft,” zegt Tony Mary. “Externe financiering is de kers op de taart, maar als die kers krimpt, dan moeten wij ook besparen. Zo blijft de VRT onderworpen aan de economische realiteit.” Peter Quaghebeur wijst op de onduidelijke regeling voor sponsoring: “Op radioreclame staat een jaarlijkse limiet, terwijl voor sponsoring geldt dat alles wat niet verboden is, toegelaten is. Op die manier kan de VRT heel veel extra middelen verzamelen en ons het leven flink zuur maken. Ik denk dat hier meer controle nodig is.”

De rol van de openbare omroep. Net als de BBC kreeg de VRT de opdracht om te zorgen voor informatie, cultuur, educatie en ontspanning. En net als in Groot-Brittannië krijgt de openbare omroep het verwijt te veel aandacht te besteden aan ontspanning zonder meerwaarde. “Niet alles wat plat entertainment genoemd wordt, is dat ook. Een soap als Thuis kaart belangrijke sociale problemen aan,” reageert Tony Mary. Bovendien, zo stelt hij, is de VRT dankzij zijn overheidsdotatie in staat langer te broeden op nieuwe programma’s en daardoor innovatieve formats te creëren. “We kunnen ons toch ook niet beperken tot nichezenders. Vergeet niet: geen Canvas zonder TV1 en geen Klara zonder Donna,” aldus Mary.

Transparantie. De BBC neemt in zijn jaarverslag cijfers op over de uitgaven per zender, de VRT maakt die informatie niet publiek. “Dan weten mijn concurrenten meteen hoeveel ik aan sport- of filmrechten uitgeef en kunnen ze me met 1 euro overbieden,” zegt Mary.

Digitale toekomst. De BBC was een van de voortrekkers van digitale televisie in Groot-Brittannië. De VRT startte aanvankelijk een eigen project in Schoten dat de basis vormde voor het platform Vlaanderen Interactief waar kabelmaatschappijen en omroepen in samenwerken. “We kunnen niet anders dan samenwerken, zoniet heeft digitale televisie geen kans van slagen,” meent Peter Quaghebeur. “Het is geen verhaal dat je makkelijk aan consumenten verkocht krijgt. De VRT heeft gelukkig ingezien dat ze het niet allemaal alleen kan en mag doen.” Tony Mary ziet in Vlaanderen Interactief een bijkomende rol weggelegd voor de openbare omroep: “Hopelijk betekent meer capaciteit niet alleen meer Amerikaanse zenders op de kabel. Waarom niet ons televisiearchief via het digitale platform ter beschikking stellen? Ik droom daar wel van en ik denk dat we het als maatschappij aan onszelf verplicht zijn om hiervoor middelen vrij te maken.”

Overheidsgeld. De VRT verwacht in de toekomst meer middelen nodig te hebben. Volgens VMMa krijgt de openbare omroep vandaag al te veel steun. Vanuit Vilvoorde vertrok een klacht naar de Europese Commissie voor onrechtmatige overheidssteun. Gelijkaardige klachten werden in het verleden altijd beslecht in het voordeel van de openbare zenders, maar begin dit jaar oordeelde Europa dat de Deense openbare omroep TV2 – die ook reclame uitzendt – over een periode van vijf jaar ongeveer 84 miljoen euro te veel aan overheidssteun had ontvangen, en dat geld moet worden terugbetaald. “Vroeger wilde de Commissie haar nek niet uitsteken omdat een zender niet alleen een economisch, maar ook een politiek en cultureel gegeven is,” meent Peter Quaghebeur.