Kapers op de kust

Betrouwbare aandeelhouders hebben is belangrijk voor wie een nieuw product op de markt wil brengen. Dat ondervond Koenraad Kunnen, de oprichter van EMC Medical Instruments aan den lijve. Op de harde manier.

“Geen operatie voor Vanmarcke”, titelde Het Laatste Nieuws enkele weken geleden na de val van wielrenner Sep Vanmarcke in de vijfde rit van de Tirreno Adriatico. Op de foto ligt Vanmarcke aan een ThermaZone-koelmachine van Cool+ Belgium. Er zit een blauwe omslag om zijn gewonde knie. Door die omslag — in vaktermen een pad — stroomt een gekoelde vloeistof. Op die manier blijft de knie op een constant lage temperatuur. Ziekenhuizen en sportclubs gebruiken daarvoor doorgaans ijspakken, maar die warmen snel op. Het kost heel wat tijd — en dus geld — om ze te verversen. Machinale koeling kan de genezing versnellen met minder arbeidskosten.

De ThermaZone lijkt daarmee een mooie toekomst beschoren op de markt, maar toch zitten Cool+ Belgium en zijn Londense moederbedrijf Cravex Limited diep in de problemen. In februari heeft het merendeel van de ongeveer dertig medewerkers zijn ontslag gekregen. De lonen van die maand werden niet betaald. De kantoren in Bornem werden verzegeld door de politie. De bedrijfswagens werden teruggeëist.

Aan het feest

Hoe is het zover kunnen komen? Daarvoor moeten we terugspoelen naar 2006. Dat jaar richt Koenraad Kunnen (48), een telg uit een Limburgse aannemersfamilie, het bedrijf EMC Medical Instruments (EMCMI) op. Kunnen heeft samen met zijn buurman Miel Kusters, een voormalige ingenieur van DSM en een koeltechnicus, de ThermoGuider ontwikkeld.

In juni 2010 wordt feestgevierd. Kunnen en zijn rechterhand Erik Vanderstraeten hebben meer dan zeventig geldschieters gevonden, goed voor een kapitaalverhoging van bijna 2,1 miljoen euro. Op het feestje zijn Mike en Chris Saggers van MJS Gioco aanwezig, de Britse fabrikant die de pads voor de koelmachine produceert. Ook professor Raf De Jongh, het medische diensthoofd Intensieve Zorgen van Ziekenhuis Oost-Limburg, is er. Hij is verantwoordelijk voor de medische afdeling van EMCMI en belooft een eerste wetenschappelijke studie te verrichten om de effectiviteit van de machine te bewijzen. Medeoprichter en stomatoloog Joel Defrancq en zijn echtgenote toasten mee op de kapitaalverhoging. Die operatie waardeert het bedrijf op 12 miljoen euro, wat van hen op papier miljonairs maakt. En er is vooral Jozef ‘Jef’ Dockx, de eigenaar van Emporia Invest Holding & Finance, die de autoverhuur- en logistieke groep Dockx overkoepelt. Samen met zijn vriendin heeft hij 550.000 euro ingebracht.

Smith & Nephew

In de maanden na de kapitaalverhoging ziet de toekomst er steeds beter uit voor EMCMI. Kunnen onderhandelt over een distributiecontract voor de ThermoGuider met Smith & Nephew, een multinational die onder meer knieprotheses fabriceert. Hij vertelt graag dat Smith & Nephew in een presentatie in hun kantoren in Leuven voorspelde dat zij over vijf jaar minstens 40.000 koelmachines zouden verkopen.

In april 2011 voert EMCMI een tweede kapitaalronde door, deze keer voor 1,4 miljoen euro. Een maand later bestelt de firma duizend koelsystemen bij het Duitse Peter Huber Kältemaschinenbau, goed voor 2,1 miljoen euro. EMCMI betaalt Huber een voorschot van 700.000 euro. KBC leent het bedrijf extra geld. Voor 150.000 euro staat Kunnen persoonlijk borg.

Op 7 juli kondigt Smith & Nephew Duitsland op zijn jaarlijkse verkopersvergadering testen met de ThermoGuider in drie universiteiten aan. Als die een positief resultaat opleveren, wil Smith & Nephew exclusief samenwerken met EMCMI en het bedrijf zelfs mogelijk overnemen. Het businessplan zou in januari 2012 worden voorgesteld. De overeenkomst wordt op 5 september 2011 al ondertekend. Ninix uit Brugge, dat de machines assembleert, bevestigt enkele dagen later dat de vereiste CE-keuring door de certificeringsorganisatie SGS binnen de week rond moet zijn. Eindelijk kan EMCMI geld beginnen te verdienen.

Medisch attest

Net dan begint het snel verkeerd te gaan. Kunnen krijgt hartklachten. Die wijt hij aan zijn vrouw. Er komen hoogoplopende ruzies van. Op 17 september neemt hij zijn kinderen mee naar Duitsland, waar hij een persconferentie moet geven. Een dag later schrijft Raf De Jongh, die na Kunnen de grootste aandeelhouder is, een attest dat Kunnen lijdt aan “paranoïde waanbeelden met ernstige psychotische en manische opstoten, waarbij er agressiviteit is naar de naaste omgeving, waaronder vooral de echtgenote en de kinderen”. Het document wordt opgenomen in het echtscheidingsdossier.

Kunnen neemt contact op met de Duitse politie, die hem suggereert zich in een lokale psychiatrische kliniek te laten onderzoeken. Hij krijgt er een goed rapport. Hij wil niet terug naar België, want hij heeft informatie gekregen dat hij er gecolloqueerd zal worden. Hij geeft Erik Vanderstraeten volmacht om EMCMI in zijn afwezigheid te runnen. Dezelfde dag beslist de vrederechter in Maaseik op eenzijdig verzoekschrift dat Kunnen zich niet meer mag vertonen in zijn huis. Dat is sneu voor de aandeelhouder-gedelegeerd bestuurder. Zijn huis is ook de hoofdzetel van zijn bedrijf.

Virtueel failliet

Terwijl Kunnen met hartklachten in een Duits Gästehaus verblijft en naar vriend en vijand e-mailt en belt om zijn verhaal te doen, roept Jef Dockx in zijn kantoren in Wilrijk de belangrijkste aandeelhouders bijeen. Dockx bezit 8,04 procent van EMCMI, na een inleg van naar eigen zeggen 935.000 euro. Er wordt beslist Kunnen, die ongeveer 20 procent van de aandelen heeft, af te zetten als bestuurder en gedelegeerd bestuurder. Dat wordt enkele dagen later bevestigd door de raad van bestuur, die samenkomt in het huis van Kunnen, hoewel de eige-naar afwezig is. Dockx vertelt de andere aandeelhouders niet dat negen dagen daarvoor, op 30 september 2011, in Londen Cravex Limited werd opgericht, de Britse moedervennootschap van Cool+ Belgium en de andere bedrijven van Cool+.

De bedrijfszetel van EMCMI gaat naar Bioville in Diepenbeek, en Erik Vanderstraeten wordt de nieuwe gedelegeerd bestuurder. Hij vraagt Huber een deel van het voorschot voor de duizend koelsystemen terug. Begin februari 2012 wordt Vanderstraeten zelf ontslagen door Jef Dockx. Voordien was de verkoopdirecteur al de laan uitgestuurd. Iedereen die het vertrouwen had van Smith & Nephew, de artsen en de potentiële klanten, is nu weg bij EMCMI.

Strafklacht

Dockx heeft nog meer in zijn mars. Hij roept een algemene vergadering bijeen in de aula van Bioville. De firma is virtueel failliet, zegt hij. Uit een audit, die hij weigert voor te leggen aan de aandeelhouders, moet blijken dat Kunnen geld van de vennootschap oneigenlijk heeft gebruikt. Meteen stelt hij voor de jaarrekening te wijzigen en een deel van het verlies van EMCMI te herformuleren als een vordering op Kunnen. Hij vraagt de vergadering ook toestemming om de voormalige CEO strafrechtelijk te vervolgen wegens “oplichting, misbruik van vertrouwen van de aandeelhouders, valsheid in geschriften door het intentioneel opstellen van verkeerde financiële gegevens” en zo meer. Al die voorstellen staan niet op de agenda. Ze worden wel goedgekeurd.

Koenraad Kunnen is dan al niet meer op de vergadering. Hij heeft zich een paar dagen voor de vergadering met een deurwaarder op de zetel van EMCMI aangemeld om zijn inzagerecht uit te oefenen. De lokalen bleken ontruimd. Op de vergadering wordt hij, wellicht na een tip vanuit de zaal, bij de behandeling van het eerste agendapunt al door de politie voor ondervraging opgepakt.

Opnieuw is er iets wat Dockx niet vertelt. In Londen staat de oprichting van Cool+Europe in de steigers, als filiaal van Cravex. Twee dagen later is de Britse vennootschap een feit.

Bescherming tegen schuldeisers

De algemene vergadering van EMCMI benoemt twee nieuwkomers als gedelegeerd bestuurder. Christian Deprez is de voormalige senior advisor Life Sciences-Health Care van Deloitte. Co-gedelegeerd bestuurder wordt de econoom en Vlerick-alumnus Stephan Raemaekers, een voormalige Global Lead Service Partner in de SAP-consultancy van Deloitte.

De vernieuwde raad van bestuur vertelt aan de huisbankiers KBC en BNP Paribas dat hun cijfers over EMCMI onjuist zijn door het (vermeende) bedrog van Koenraad Kunnen. De banken blokkeren de rekeningen en eisen ongeveer 900.000 euro terug. Als reactie vraagt EMCMI bescherming tegen zijn schuldeisers onder de wet op de continuïteit van ondernemingen (WCO).

De aandeelhouders van EMCMI moeten uit de pers vernemen dat tien dagen na de WCO-aanvraag Cool+Belgium is opgericht, met Stephan Raemaekers — hun eigen co-gedelegeerd bestuurder — als vaste vertegenwoordiger van de zaakvoerder Cool+Europe.

Trouwe leveranciers

Het maatschappelijke doel van Cool+Belgium is woordelijk hetzelfde als dat van EMCMI. Het lijkt erop dat Cravex, Cool+Europe en Cool+ Belgium zijn opgericht om de business van EMCMI te kapen. Maar dat loopt niet van een leien dakje. Op 13 juni klopt Raemaekers samen met supply-chainmanager Geert Doumen van EMCMI aan bij de koelsystemenfabrikant Huber in Duitsland, om te vertellen dat Cool+Europe alle rechten en activiteiten van EMCMI heeft overgenomen. Bovendien krijgt Huber te horen dat het zich moet klaarmaken voor de productie van een paar duizend systemen in 2013, en nog meer in 2014. Wat Raemaekers niet vertelt — zo stelt Huber in een verklaring — is dat EMCMI onder het WCO-statuut werkt. Gezien zijn contracten met EMCMI, zou het bedrijf een belangrijke schuldeiser kunnen zijn in die WCO. Wanneer Huber de echte stand van zaken verneemt, gaat de deal niet door.

Plan C

Het duurt tot 18 augustus voor Jef Dockx, in een e-mail vanuit Lourdes, zijn aanpak aan de aandeelhouders van EMCMI uiteenzet. Zijn bedoeling was na de uitvoering van een herstelplan een distributiecontract met Cool+ af te sluiten en hen een licentie te geven voor de afname en de verdeling van de ThermoGuider, schrijft hij. “Potentieel bekeken we de bijkomende mogelijkheid om zelfs de huidige aandeelhouders van EMCMI uit te kopen, indien mogelijk met een meerwaarde.”

Jef Dockx is al toe aan plan C. Na het faillissement van EMCMI op 13 september 2012 schrijft hij aan zijn aandeelhouders dat EMCMI in juni en juli 400.000 euro “uit nieuwe eigen fondsen” heeft uitgegeven aan een marktstudie. Daaruit zou zijn gebleken dat de ThermoGuider, hoewel hij “perfect werkt en voor veel patiënten zeer heilzaam is”, enkel rendabel is op specifieke markten zoals de paardensport en voor “zeer zware toepassingen”. “Om geld te verdienen in de autobranche moet je zeker niet in een autofabriek investeren met duizenden werknemers en snel evoluerende technologieën, maar kan je veel beter de invoerrechten bezitten van verschillende modellen”, geeft Dockx zijn gedupeerde medeaandeelhouders mee.

Distributie

Dat is precies wat Cool+ ondertussen doet. De firma biedt de ThermoGuider in de zomer nog even aan op zijn website, maar schakelt dan over op de distributie van toestellen van andere bedrijven, zoals de ThermaZone van Innovative Medical Equipment of de iets zwaardere VascuTherm van het Texaanse ThermoTek. Cool+ focust zich vanaf september met een team van zestien eigen verkopers op de rechtstreekse verkoop in de Benelux, deels aan ziekenhuizen, deels aan sportlui en kinesisten. Christian Deprez, de vroegere co-gedelegeerd bestuurder van EMCMI, wordt algemeen manager. Raf De Jongh, ook ex-EMCMI, geeft een opleiding aan de verkopers, van wie sommigen geen ervaring in de medische sector hebben. Het moet wel snel gaan.

Cool+ schat de verkoopcyclus in de ziekenhuizen op zes weken. Dat blijkt al gauw hopeloos optimistisch. In werkelijkheid moet een verkoper een demo geven en een testapparaat achterlaten, en controleren of het wordt gebruikt en geëvalueerd. Hij moet chirurgen, verplegers, kinesisten, zorgmanagers, de aankoopdienst en de medische raad overtuigen. En hij moet hopen dat de toestellen niet uitvallen, zoals volgens een verkoper weleens gebeurde.

Doemscenario

Ondertussen is Cravex, de eigenaar van Cool+, niet alleen op zoek naar klanten, maar vooral naar investeerders. De prospectus van Cravex claimt dat de groep exclusieve distributierechten op 47 producten in Europa en elders heeft. Het bedrijf biedt 22 procent van de aandelen aan in ruil voor 1,5 miljoen euro. Dat waardeert de onderneming op 6,87 miljoen euro. Het vers kapitaal, stellen de documenten, zou Cravex tot 31 maart 2013 recht houden. Zonder dat geld gaat de holding op de fles. Alle activa gelden als onderpand voor KorKor Holdings uit de Bahama’s, dat in januari nog met een kleine converteerbare obligatielening over de brug is gekomen.

Op het moment dat we dit schrijven, lijkt dat doemscenario zich te ontwikkelen. Voor het ontslagen personeel van Cool+ is het nog onduidelijk hoe het nu verder moet, en of ze voor februari nog worden betaald. Enkele managers hebben de afgelopen dagen Cool+ uit hun profiel op LinkedIn geschrapt, of schrijven — zoals Christian Deprez — dat ze daar niet langer werken.

Koenraad Kunnen woont berooid in een huis van vrienden. De banken kloppen bij hem aan om de waarborgen die hij bij EMCMI heeft gegeven op te eisen. De Hasseltse curatoren Dehaese & Dehaese hebben niet geantwoord op onze vraag wat ze sinds het faillissement van EMCMI op 13 september hebben gedaan.

Stefaan Poriau, de revalidatiespecialist van AZ Alma en een kleine investeerder in EMCMI, heeft twee ThermoGuiders staan. Persoonlijk voelt hij wel sympathie voor Kunnen, verklapt hij. “Die machines koelen heel degelijk en heel diep. Maar ze zijn te duur. Revalidatie is niet de rendabelste sector. Dat is de reden waarom EMCMI zijn toestellen niet kwijtraakte.”

Koenraad Kunnen zegt dat hij vergevorderd is met een veel goedkoper ontwerp. Tot de rechtszaken zijn uitgeklaard, zitten die plannen in de koelkast.

BRUNO LEIJNSE, FOTOGRAFIE THOMAS SWEERTVAEGHER

Het lijkt erop dat Cravex, Cool+Europe en Cool+Belgium zijn opgericht om de business van EMCMI te kapen.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content