Kan Limburg nog gered worden?

Op een Staten-Generaal op 31 maart buigt Limburg zich over economisch herstel. Wat moet er gebeuren om de provincie uit het slop te halen?

Al voor de afslanking bij Ford Genk gleed Limburg in het moeras van de werkloosheid. Dat blijkt uit een studie van professor Ludo Peeters ( LUC). De situatie in de groene provincie ziet er niet gezond uit. Volgens Graydon legden de eerste twee maanden van het jaar 41 % meer Limburgse bedrijven er het bijltje bij neer dan in dezelfde periode in 2003.

Nochtans zat Limburg begin 2000 nog in de lift. Vooral in de dienstensector kende de provincie een grotere nettoaangroei van ondernemingen dan andere regio’s in Vlaanderen. Maar toen al zat het structureel fout. Volgens Peeters was en is er een gebrek aan managementvaardigheden, ambitie en extern kapitaal. Om het tij te keren, organiseert het Limburgs Universitair Centrum (LUC) op 31 maart een Staten-Generaal over het economisch herstel in de provincie.

De verkeerde sectoren

Peeters weet waar het misloopt: “Groeipotentieel zit in biotechnologie en zakelijke dienstverlening. Jammer genoeg legt Limburg nog te veel de nadruk op stagnerende sectoren zoals landbouw en logistiek.”

Aan voorstellen geen gebrek. In november 2003 overhandigden de sociale partners – verenigd in het Limburgs Platform Werkgelegenheid – een actieplan aan de regering. Drie maanden later stelde reconversiemanager Peter Heller, ex-topman van Ford Genk, in opdracht van Vlaams minister van Economie Dirk Van Mechelen ( VLD) een dozijn projecten voor, zoals windmolenparken en een permanent bouwcentrum. Maar de Limburgse Reconversiemaatschappij ( LRM) reageerde negatief.

Nu komen volgende woensdag 31 maart nog de academici met een eisenbundel op de proppen. Moeten de problemen niet in gesloten slagorde aangepakt worden? Heller: “De professoren hebben wat meer bladzijden nodig dan ik. Maar ondertussen zit iedereen op dezelfde golflengte. Met mijn praktisch plan kunnen 2000 à 3000 arbeidsplaatsen gecreëerd worden, met een investering van 200 à 300 miljoen euro.” Zopas zette de Vlaamse minister-president Bart Somers (VLD) het licht op groen voor het eerste dossier: de spoorlijn Lanaken-Maastricht.

Het verkeerde ondernemerschapsmodel

“Limburg is blijven steken in een besloten ondernemerschapsmodel,” meent Jos Broekmans, voorzitter van de Limburgse Kamer van Koophandel ( Voka). “We hebben te weinig internationaal gerichte mensen en besteden te weinig aandacht aan marketing.”

Heel Vlaanderen toont een gebrek aan ondernemingszin. Daarom pleit Broekmans voor initiatieven in het onderwijs: “Opleiding is de enige echte langetermijnoplossing.” Voor de vaststelling dat familiale ondernemers in Limburg te veel zelf de controle willen behouden en weigerachtig staan tegenover extern kapitaal, heeft Broekmans een historische verklaring: “Ook in West-Vlaanderen zijn veel bedrijven als familiale onderneming gestart, maar daar gaat het nu al om de tweede en derde generatie.”

Maarten Van Craen Eric Pompen