Enkele dagen geleden was er (opnieuw) een bijbelse spraakverwarring rond de regeling voor fiscale amnestie. De hetze spitste zich toe op een zogenaamd ‘achterpoortje’, de spontane aangifte, dat elke berouwvolle spaarder toelaat om bij de fiscus – los van de eenmalige bevrijdende aangifte ( EBA) – zwart geld te witten.
“Neen, die regeling is niet langer mogelijk,” zo antwoordde Didier Reynders ( MR), minister van Financiën, zonder blikken of blozen op een netelige parlementaire vraag in die zin. “Dit is pertinent onwaar,” corrigeerden diverse fiscalisten hem daarop. “De spontane aangifte is nog steeds dagelijkse praktijk.” Waarop de fractieleider van SP.A/Spirit in de Kamer, Dirk Van der Maelen, als zelfverklaard fiscaal kruisridder uitriep: “Dit is onaanvaardbaar. Aan deze praktijken moet zo snel mogelijk een einde komen.”
Het is eigenaardig hoe Kafka in dit politieke geharrewar om het hoekje kwam kijken. Want hoe zit de vork precies in de steel?
Eén: de spontane regularisatie – zoals de regeling in vaktermen heet – is géén achterpoortje, wel een gewone toepassing van het wetboek Inkomstenbelastingen. Elke berouwvolle fiscale zondaar kon en kan hierop een beroep (blijven) doen.
Twee: de omzendbrief van 13 januari 2004 waarnaar Didier Reynders in het parlement verwees, heeft de spontane aangifte niét onmogelijk gemaakt – zoals hij ten onrechte beweerde – maar wel de drempel ervan verhoogd. Elke Belg die nu kiest voor een spontane aangifte, krijgt een belastingverhoging opgelegd, afhankelijk van de aard en de ernst van de fraude. Voordien was dit niet (noodzakelijk) het geval.
En drie: vanaf 1 januari 2005 schrijft de wet voor dat de belastingverhoging voor spontane aangiftes die onder de EBA hadden kunnen vallen, minimaal 100 % zal bedragen. Met andere woorden, voor wie dit jaar niet deelneemt aan de fiscale amnestie blijft de stok achter de deur bestaan.
Tot overmaat van ramp repte Didier Reynders in de Kamer ook over een voorstel in verband met die spontane aangifte dat hij had binnengekregen van zijn administratie. “De minister onderzoekt de herinvoering van de ‘spontane’ regularisatiemethode”, stond even later in de kranten te lezen. “Wat betekent dat de operatie fiscale amnestie niet de ultieme manier is om zwart geld wit te wassen.”
De triomf van Kafka was nu compleet. In werkelijkheid had het hoofdbestuur van het ministerie van Financiën aan de minister een voorstel geformuleerd om de belastingverhoging die met de spontane aangifte gepaard gaat, op een uniforme leest te schoeien. Vandaag komt die bestraffing tot stand à la tête du client. “Gelet op het spontane karakter lijkt een belastingverhoging van 10 % à 20 % redelijk en een verhoging van 50 % te veel,” zo stellen drie fiscalisten in deze Trends (zie blz. 66). Maar in de praktijk neigt dit naar willekeur.
Een fiscale zondaar in Vlaams-Brabant kan 50 % hogere fiscale lasten aangerekend krijgen op zijn ontdoken intresten van de voorbije vijf jaar, terwijl een gelijkaardig geval in Antwerpen slechts 20 % moet betalen. Het is logisch dat de administratie hier paal en perk aan wil stellen. “De fiscale controle mag geen marktplaats zijn waar de ene 50 biedt, de andere 100 en waar je dan op 75 een akkoord sluit,” zo leest u in het dossier over de fiscale controle van zelfstandigen en bedrijven (zie blz. 36).
Blijft de hamvraag: hoe komt het dat een federale excellentie die de regeling voor fiscale amnestie mee op poten heeft gezet en daarvoor de politieke verantwoordelijkheid draagt, zulke pertinent verkeerde of verwarrende signalen de lucht kan inzenden? Een strengere Europese controle op belastingplichtigen die een scheve schaats rijden, dreigt nu uitgesteld te worden aangezien Zwitserland een Europese taks op spaargeld op 1 januari 2005 nog niet kan waarmaken. “Ondanks die vertraging wordt de termijn voor fiscale amnestie in België niet verlengd,” gaf Reynders al als boodschap mee.
We hopen het. Of het hek voor fiscale willekeur en rechtsonzekerheid – nefast voor een soepel draaiende economie – is helemaal van de dam.
piet.depuydt@trends.be
Hoe komt het dat Didier Reynders (MR), die de regeling voor fiscale amnestie mee op poten heeft gezet, zulke pertinent verkeerde of verwarrende signalen de lucht kan inzenden?
