KABOUTERHUISJES

Niet alleen de prijzen van traditionele landbouwproducten staan onder druk. Dat geldt ook voor nieuwe teelten, zoals champignons en oesterzwammen. Met schaalvergroting mikt het Maldegemse Van Canneyt op een solide overlevingsstrategie.

Massa’s zwammen priemen uit de zwarte aardlagen, die vijf verdiepingen hoog in meterslange bedden liggen. Uit de twaalf teeltkamers voor champignons, en zes voor oesterzwammen, haalt zaakvoerder Daniël Van Canneyt wekelijks 13 ton champignons en een half ton oesterzwammen. “De teelt wordt voor een groot deel gestuurd door een computerprogramma. Maar champignons zijn een natuurlijk product, de teelt moet steeds manueel worden bijgestuurd. Champignons moet je zeer nauw opvolgen in de groei en de pluk. Indien je ze niet goed verzorgt, daalt de kwaliteit snel.”

Want Van Canneyt profileert zich met producten van hogere kwaliteit. Slechts 7% van de teelt wordt industrieel verwerkt voor voer in glas. “Vooral de industriële markt is verzadigd. Maar ook de prijzen van de versmarkt zakten dramatisch. De voorbije twee jaar daalde de gemiddelde prijs met 10 tot 15%, terwijl de prijs van het uurloon en de grondstof met 5 tot 10% steeg.”

Een consolidatie in de sector is daarom onvermijdelijk. Toen Van Canneyt, een gewezen bouwvakker, in 1983 met zijn teelt van champignons startte, was de activiteit nog grotendeels pionierswerk. De eenmanszaak groeide van 1500 naar de huidige 3000 m². Een nieuwe uitbreiding met eenderde is voorlopig uitgesteld, tot “betere tijden” aanbreken.

“België telt vandaag 120 champignonkwekers. Daarvan blijven er over vier jaar nog 70 over. De goed gestructureerde bedrijven die een bepaald volume halen, zullen overleven.”

Als middelgrote speler rekent Van Canneyt zich tot de blijvers. Want het bedrijf uit Maldegem mikt in hoofdzaak op de nog sterker doorgedreven schaalvergroting in Nederland. De productie wordt voor driekwart en vrac geëxporteerd naar een groothandelaar in Horst (bij Venlo), het epicentrum van de Nederlandse champignonkweek. Vandaar worden de champignons en oesterzwammen verder verkocht in Duitsland, Groot-Brittannië, Noorwegen, en opnieuw België. Eén kwart van de productie wordt rechtstreeks aan de klein- en groothandel in eigen land geleverd, voornamelijk aan de kust en in het Gentse. De zes voltijdse en achttien deeltijdse werknemers van de eenmanszaak Van Canneyt haalden in 1998 een omzet van 35 miljoen.