Het outdoorbedrijf Patagonia komt opnieuw onverwacht uit de hoek. Het was al langer een publiekslieveling door zijn verregaande recyclagestrategie. De populariteit van het bedrijf kende ongeziene hoogtes toen het tijdens het Trump-tijdperk uitpakte met een kledingetiket met de provocerende boodschap ‘vote the assholes out‘. Onlangs stuntte het bedrijf opnieuw, toen het bekendmaakte dat de oprichter afstand zou nemen van al zijn aandelen in het bedrijf. Yvon Chouinard heeft ervoor gekozen alle aandelen van de familie te verdelen over twee fondsen die de strijd tegen de klimaatverandering aangaan. Zo kan hij garanderen dat alle winsten – ongeveer 100 miljoen dollar per jaar – ook in de toekomst worden aangewend in de strijd tegen de opwarming van de aarde.
Het is een voorbeeld van een heruitgevonden vorm van kapitalisme, waarbij de rijkdom niet generaties lang in dezelfde familie blijft.
Sommige belastingexperts noemen de constructie een fijn staaltje van belastingomzeiling. In plaats van zelf hun doelen te kunnen uitkiezen, vinden ze dat de superrijken gewoonweg meer belastingen moeten betalen aan de staat, die democratisch verkozen is en dus het best in staat is de middelen goed in te zetten.
Of je nu voor of tegen bent, het is een mooi voorbeeld van een heruitgevonden vorm van kapitalisme, waarbij de rijkdom niet generaties lang in dezelfde familie blijft, maar wordt aangewend voor de bescherming van de toekomstige generaties. Chouinard is niet de enige zakenman met die filosofie. Ook Dan Price, de CEO van de kredietmaatschappij Gravity Payments, haalde de pers toen hij zijn salaris van 1 miljoen dollar afsloeg om zijn personeel een loonsverhoging te geven. Zulke verhalen krijgen aandacht, omdat ze indruisen tegen het stereotype beeld van de zakenman aan de top die vaak worden geportretteerd als een egoïstische eikel.
Uit onderzoek van Adam Grant, een organisatiepsycholoog aan Wharton, blijkt dat dat stereotype beeld niet altijd klopt. Zakendoen is gebaseerd op transacties (ik doe iets voor jou, en jij geeft er mij iets voor terug). Er zijn drie manieren waarop je met die transacties kunt omgaan. Er zijn mensen die meer nemen dan ze geven (nemers). Dan zijn er diegenen die meer geven dan ze nemen (gevers). Tot slot heb je de groep die ervoor zorgt dat geven en nemen perfect in balans zijn (matchers). Het onderzoek van Grant toont aan dat de wereldtop in de zakenwereld wordt bevolkt door gevers, zoals Yvon Chouinard en Dan Price.
Misschien hebt u het gevoel dat u veel geeft, maar dat vooral misbruik wordt gemaakt van uw goedheid. Ook daarvoor heeft Grant een verklaring. Gevers bevolken niet alleen de top van de piramide, maar ook de bodem. Er zijn twee manieren waarop je kunt geven. Je kunt je wegcijferen voor het grotere doel, maar je eigen noden uit het oog verliezen. Hoewel onbaatzuchtigheid mooi is, moet je ook opletten dat geen misbruik van je wordt gemaakt.
De meest succesvolle mensen geven daarom strategisch. Ze houden zich aan drie principes. Ze geven slim en bekijken hoe ze in een korte tijd veel impact kunnen creëren. Chouinard had er vanaf dag één voor kunnen kiezen in een klein atelier volledig ecologisch verantwoordde kledij te produceren, maar hij was er zich van bewust dat hij veel meer impact kon creëren door te werken aan een grootschaliger ecologisch bedrijf dat de concurrentie met de vervuilende kledingmarkt aankon. Succesvolle gevers weerstaan ook aan de verleiding om tegen alles ‘ja’ te zeggen. Chouinard doekte zijn eerste succesvolle bedrijf in klimmateriaal op, toen hij ontdekte dat het vervuilend was. Met de winst startte hij Patagonia. Tot slot stellen strategische gevers ook prioriteiten. Ze beseffen dat ze niet alles kunnen zijn voor iedereen en maken duidelijke keuzes. De keuze om de natuur te beschermen is inderdaad misschien zelfzuchtig. Uiteindelijk geniet vooral de mensheid ervan.
De auteur is professor leadership en partner van de Vlerick Business School
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier