IS GELUK TE KOOP?

Marc Buelens
Marc Buelens Professor-emeritus aan de Vlerick Business School.

Geluk. We streven er eindeloos naar, we werken er ons voor te pletter, we willen het koortsachtig aan onze kinderen geven, we zullen het elkaar bij het nieuwe jaar weer eindeloos toewensen. En in een zakenblad staat natuurlijk één grote vraag centraal: maakt geld gelukkig? Kan je geluk ‘kopen’?

Onze katholieke opvoeders waren erg duidelijk. Geld maakt niet gelukkig. Niet op aarde, want geld maakt je eenzaam, vrekkig, achterdochtig, materialistisch. En zeker niet in het hiernamaals. Want geld is zowat de grootste hindernis, na seks, voor een ticketje naar de hemel. Want, schrijft Marcus, 10: 25, (nomen est omen!) niet dat het gemakkelijker is voor een kameel om door het oog ener naald te gaan, dan voor een rijke om het Koninkrijk Gods te betreden?

Persoonlijk heb ik, tot twee keer toe, mogen ervaren wat het betekent te weinig geld te hebben. Ik heb nooit in armoede geleefd. Daar kan ik niet over meepraten. Maar ik ben toch in totaal zo’n twee jaar elke morgen wakker geworden met het weinig comfortabele besef dat er geen enkele, maar dan ook geen enkele financiële ruimte was voor een tegenslag. Ik kan me niet bepaald herinneren dat dit een gelukkige periode in mijn leven was. Tegelijk herinner ik me toch wel dat ik af en toe een financiële meevaller had, een onverwachte dertiende maand, geld terugkrijgen van de belastingen, een boeiende bijverdienste. Mijn herinneringen daaraan zijn zeker niet negatief te noemen. Zou geld dan toch gelukkig maken?

Goed nieuws voor speculanten & lottospelers. Zolang de psychologen zich met deze allerbelangrijkste vraag hebben gemoeid, bleef het antwoord – zoals te verwachten was bij psychologen – wat wattig, wat schuldgevoel verbonden. Sinds enkele jaren moeien echter de economen zich met het probleem en de antwoorden zijn veel duidelijker. En nu komt het goede nieuws voor alle speculanten, hebzuchtigen, vrekken, keiharde werkers en hoopvollen voor de lotto. Het aantal studies over ‘geluk’ bedraagt volgens de belangrijkste database van topwetenschappelijke publicaties (‘web of science’) niet minder dan 4501. Zouden we het antwoord nu kennen? Het antwoord is volmondig ja!

We vatten even de inzichten voor u samen die de wetenschap van het geluk voor u gevonden heeft.

– Het allerbelangrijkste is uw relatieve inkomen. Hoeveel verdiende ik vroeger, en hoeveel verdient mijn buur? Als u de vorige jaren 200.000 euro per jaar verdiende en nu slechts 150.000, dan bent u niet gelukkig. Als u de vorige jaren 50.000 euro verdiende en nu 100.000, bent u zeer gelukkig, hoewel u objectief gesproken 50.000 euro minder verdient dan de sukkelaar die nu plots minder inkomen heeft dan vroeger.

– Als het gemiddelde inkomen van een streek stijgt, stijgt aanvankelijk het gemiddelde geluk mee, maar je bereikt zeer snel een plafond.

– Als mensen in rijke landen gelukkiger zijn, heeft dat waarschijnlijk meer te maken met het feit dat rijke landen meestal ook democratische landen zijn, waar de inwoners weten dat ze hun lot min of meer in eigen handen hebben. Democratie maakt gelukkig, meer dan geld.

– Geld maakt niet echt gelukkig, maar ‘meer geld’ hebben maakt dus wel gelukkig. Te weinig geld hebben maakt ongelukkig. Er is blijkbaar een soort nullijn, die we allemaal voor onszelf op verschillende hoogte trekken. Wie zijn geluk wil ‘managen’, moet heel goed uitkijken waar hij die nullijn trekt. Wie die voldoende laag kan trekken zonder zichzelf te bedriegen, zal veel gelukkiger zijn dan wie die veel te hoog trekt.

– Gelukkige, positieve mensen worden gemakkelijker rijker dan chagrijnige, negatieve mensen. De relatie is dus eerder omgekeerd. Geld maakt zelden echt gelukkig, maar geluk maakt wel rijker.

– Geluk ligt eerder in de kleine dingen des levens dan in de grote verhalen. Een goed glas wijn, een leuke babbel, een boeiende roman, een mooie zonsopgang, de glimlach van een kind. Dat maakt ons gelukkiger dan het bezit van landerijen, vrede in het Midden-Oosten of de ontdekking ergens in de wereld van een nieuw gen. Besef wel dat met geld de kans iets groter is dat je die fles wijn of die roman kan kopen. En als je landerijen bezit, is de kans op een mooie zonsopgang groter dan indien je in een achterbuurt woont.

– En nu het goede nieuws voor alle lottospelers: de lotto winnen maakt je wel degelijk gelukkig. Om de eenvoudige reden dat je dan permanent rijker bent dan bijna alle anderen. Toch willen we je geluk even bederven. We hebben namelijk uitgerekend wat de kans is dat je bij EuroMillions de grote pot wint. Die kans is namelijk 1 op 76,2 miljoen. Wat betekent dat? Je kan alvast beginnen te oefenen. Je zoekt een dobbelsteen. Je gooit één maal. Als je een zes hebt gegooid, mag je verder spelen. Dan gooi je nogmaals. Als je opnieuw een zes hebt, blijf je in de running. Dan gooi je een derde maal. Opnieuw een zes? Bijna niet te geloven! Je dobbelsteen is toch niet vervalst? Maar je moet volhouden … Je hoeft maar tien keer na elkaar een zes te gooien. Dan ben je bijna rond, want je hebt ongeveer één kans op 60 miljoen om die krachttoer te realiseren. Proberen maar …

En als dat je gelukkig maakt, dan heb je de echt de sleutel tot het ware geluk te pakken.

De auteur is hoofddocent aan de Universiteit Gent en partner van de Vlerick Leuven Gent Management School. Reacties: marc.buelens@trends.be

Marc Buelens

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content