INDIA, GEEN DOMINO ?

HET RITME VAN DE OLIFANT.

Drijven de donderwolken af naar Zuid-Azië en deelt het Indiase subcontinent straks in de klappen ? Jeffrey Sachs sprak vorige week in The Economic Times van India geruststellende woorden : India is ” safe” oordeelt de Amerikaanse medicijnman voor kreupele economieën er smalend aan toevoegend : “Bel in elk geval niet met het IMF, mocht er toch iets mislopen.” Economieprofessor Arif Waqif van het Administrative Staff College in Hyderabad (ondanks de naam, een privé-instituut voor managementopleidingen) is minder optimistisch. Hij hoort ondernemers klagen over de instorting van hun export, vooral katoen- en synthetische garens, naar Zuidoost-Azië. Waqif voelt nationalistische reflexen en de roep om protectionisme onder meer van de federatie van Kamers voor Handel en Industrie luider worden. “Zeker in de huidige kiesstrijd,” beklemtoont Waqif niettegenstaande beloftes van de drie belangrijkste politieke partijen om voort te gaan met liberale hervormingen. Sinds de ontbinding van het parlement slorpt de woelige nationale politiek echter meer energie op dan een debat over mogelijke gevolgen van de valutacrisis in Oost-Azië.

De hervormingsdrang was in de gesloten Indiase economie nooit groot, hoewel het geleidelijk terugschroeven sinds 1991-1992 van subsidies, het afbreken van monopolies en van invoerheffingen (van gemiddeld 87 % tot 20 %), een verdubbeling van de economische groei tot een respectabele 7 % heeft teweegbracht. Maar de groei slonk in 1997 tot 5,5 %, zodat veeleer sprake is van een recessie dan van het opstaan van een nieuwe tijger. Ondanks een middenklasse van 150 miljoen op een bevolking van 1 miljard en een per capita-inkomen van 400 VS-dollar, “is de interne markt snel aan saturatie toe,” analyseert Philippe Lefournier van het Franse zakenblad l’Expansion. De prille beweging van Indiase bedrijven om daarom de economische banden met de Asean-landen aan te halen, wordt volgens Malcolm Subhan van het European Institute for Asian Studies nu afgeremd. Wat in Oost-Azië gebeurt, is op z’n minst onaangenaam. Al heeft India weinig commerciële banden met die regio en blijft het subcontinent een (in zichzelf gekeerde) wereld. In sterk contrast met de Oost-Aziatische economieën bedraagt de totale buitenlandse handel nauwelijks 22 % van het BNP en is hij meer geörienteerd op de VS, Europa, het Midden-Oosten en de ex-sovjetrepublieken. Vorig jaar bedroegen de directe buitenlandse investeringen zo’n 3,5 miljard dollar (in vergelijking met 43 miljard dollar in China datzelfde jaar).

De economische parameters van India zijn goed : 28 miljard VS-dollar aan deviezenreserves ; een lopend tekort van 1,5 % van het BNP (ter vergelijking, 8 % in Thailand) dat overwegend met langlopende buitenlandse leningen wordt gefinancierd ; van de 90 miljard dollar buitenlandse schuld is 8 % kortlopend. Anders dan in China en Zuidoost-Azië gingen leningen in het buitenland naar kapitaalinvesteringen. Niet naar vastgoedprojecten en veel minder naar dubieuze ondernemingen. Bart Hellemans, bestuurder van Vysya Bank in Bangalore (waarin BBL een minderheidsparticipatie heeft), wijst op de relatief gezonde balansstructuur van de Indiase privé- en staatsbedrijven, ook in de bancaire sector. “Hoewel de overheid nog 80 % van de banksector controleert, heeft zij de banken nooit voor haar industrieel beleid misbruikt. Het Indiase banksysteem gaat voorzichtig en meer transparant tewerk volgens boekhoudkundige regels.”

Professor Mathew Tharakan ( Ufsia) verwacht, zoals Sachs, geen domino-effect. Tharakan ziet de muntontwaarding vorig najaar met ongeveer 10 % en het beperkt afgleiden van de roepie “als een correctie na een overwaardering met zo’n 14 % wat wel negatief zal gaan wegen op de olie-importen.” De lichte koersdaling is mede een gevolg van het over de kop gaan van Peregrine Bank in Hongkong, een actieve speler op de Indiase beurzen, en van aangekondigde neerwaartse ratings door Moody’s ‘s. Buitenlandse investeerders vluchten uit de beurs omdat ze zich niet tegen koersrisico’s mogen indekken. De roepie is immers convertibel in de handelsbalans, maar niet op de kapitaalmarkten. Het protectionisme van de wisselreglementering behoedt India, zoals China, tegen valutaspeculaties. En dat zal na de valutastorm in het Oosten voorlopig zo blijven.

“Politieke en economische complicaties vallen jammer genoeg samen met de Oost-Aziatische crisis, maar India is zich van zijn interne problemen bewust. Het zal volgens zijn eigen tempo daaraan sleutelen.” Malcolm Subhan verwacht dat de hervormingen iets sneller zullen gaan op het niveau van de deelstaten. Ook Hellemans ziet India verder gaan op het pad van de economische liberalisering : “India is een olifant in Azië en neemt rustig zijn tijd. De vraag is, hoeveel tijd ?”

INDIA Domper op liberaliseringsproces.