Felix Van de Maele (CEO Collibra): ‘Ik moest zelf een Google proberen te maken’

Collibra is een van de grootste Belgische successen in de techsector. Begonnen als het idee van vier jonge onderzoekers aan de VUB om data beter te beheren, is het uitgegroeid tot een internationaal softwarebedrijf met een waardering van 5,25 miljard dollar. Aan het hoofd staat nog altijd medeoprichter Felix Van de Maele.

Het gaat bijzonder hard voor Collibra. De waardering van het van oorsprong Brusselse softwarebedrijf is de laatste drie jaar vervijfvoudigd naar 5,25 miljard dollar. Sinds zijn oprichting in 2008 haalde het al bijna 600 miljoen dollar op, bij het puikje van de internationale investeerders. Onlangs rondde het een kapitaalronde van 250 miljoen af ( zie kader). Collibra heeft de investeerders voor het uitkiezen. Van een pionier is het uitgegroeid tot een van de marktleiders in een jonge en snelgroeiende softwaretak: de automatisering en het beheer van grote hoeveelheden data.

“Toch was Collibra niet meteen een succes. Dat heeft meer dan tien jaar gekost”, zegt CEO en medeoprichter Felix Van de Maele. Hij woont in de Verenigde Staten en is uitzonderlijk in België voor een blitzbezoek aan het nieuwe Brusselse kantoor van Collibra en omdat de Belgische alumnivereniging van de Franse managementschool Insead hem heeft verkozen tot Innovator of the Year. Een maand geleden werd hij ook gelauwerd door de Vlerick Business School. Van de Maele volgde daar destijds een MBA-opleiding, maar hij zat weinig in de les. “Voor de start van het academiejaar had ik me al verontschuldigd omdat ik niet altijd aanwezig kon zijn. Niet omdat ik veel wilde feesten. De opstart van Collibra in 2008 nam veel tijd in beslag. Ik denk dat ik daarmee ook wel mijn diploma heb verdiend” ( lacht).

Lees verder onder de video (reportage Kanaal Z)

U zegt dat mensen een veel te romantisch beeld hebben van het leven als techondernemer.

FELIX VAN DE MAELE. “Hoe meer ondernemers, hoe beter. Dat geldt zeker ook voor softwarestart-ups. Maar in software concurreer je met de hele wereld, en dat vergt offers. Je moet het niet doen om makkelijk geld te verdienen of een ronkende titel op een businesskaartje te zien. Met zulke drijfveren win je het niet van mensen die het harder willen. De eerste jaren werk je de klok rond. Het lukt enkel als het prioriteit 1, 2 én 3 in je leven is.”

U hebt drie dochtertjes. Ziet u hen genoeg?

VAN DE MAELE. “Ja. Op dat gebied is de coronacrisis een groot voordeel. Ondertussen is Collibra een goed uitgebouwde organisatie. Ik hoef niet meer de uren te kloppen van vroeger, maar Collibra is nooit ver weg in mijn gedachten. De emotionele druk blijft.”

Collibra ontstond in de schoot van een onderzoeksgroep aan de VUB. U begon als jonge twintiger te ondernemen met andere onderzoekers.

VAN DE MAELE. “We waren inderdaad allemaal jonge onderzoekers. Tijdens het afwerken van mijn masterthesis heb ik een halfjaar in Argentinië gestudeerd. Ik dacht na over mijn toekomst. Ik overwoog bij een bank of een consultancybedrijf te werken, of een doctoraat te beginnen. Tot ik online een artikel las van een vroege medewerker van Google. De energie en de passie spatten van dat artikel af. Het beschreef een omgeving waarin je het beste werk van je leven kon doen. Maar er was geen Google in België. Ik moest zelf een bedrijf à la Google proberen te maken.”

De eerste jaren waren niet gemakkelijk, maar paradoxaal genoeg was de financiële crisis een zegen.

VAN DE MAELE. “Mijn medeoprichters en ik waren overtuigd van het potentieel van software om grote hoeveelheden data te beheren, maar we hadden nog niet het gat in de markt gevonden. Gaandeweg ontdekten we welk probleem we moesten aanpakken: de controle over de beschikbare data en hoe die gebruikt mogen worden. Dat werd opeens heel belangrijk voor banken en andere financiële instellingen, omdat ze veel meer informatie moesten rapporteren aan de toezichthouders.

“Ondertussen hebben we onze software zo uitgebreid dat we niet meer spreken over data governance, maar over data intelligence. De complexiteit en de schaal waarop data worden verzameld en verwerkt, is enkel maar toegenomen. Vooral grote bedrijven gebruiken onze software, om hun data beter te gebruiken en zo productiever en efficiënter te worden. Welke data hebben ze? Waar vind je de juiste data? Is de kwaliteit goed? Mag ik die data vertrouwen en gebruiken? Welke privacyregels gelden er? Eigenlijk hebben alle grote bedrijven of bedrijven met enorme hoeveelheden data een oplossing nodig om dat kluwen te baas te kunnen. We hebben klanten in zowat alle sectoren.”

Collibra had in het boekjaar 2020 een omzet van 120,5 miljoen dollar en een bedrijfsverlies van 53 miljoen dollar. Tijdens de moeilijke opstart was het even winstgevend. Waarom is er een verlies, nu alles veel vlotter verloopt?

VAN DE MAELE. “De eerste jaren stonden in het teken van het vinden van een product met een commercieel potentieel. Die periode moet je overbruggen door zo weinig mogelijk geld te verliezen. We waren winstgevend in die periode, maar nadat we die product-market fit gevonden hadden, moesten we snel schakelen naar de expansiefase. We hebben in 2012 al volop ingezet op de Verenigde Staten (zowat alle oprichters verhuisden daarnaartoe, nvdr). Veel Europese softwarebedrijven zijn even de koning op hun lokale markt, maar worden daarna snel overvleugeld door Amerikaanse bedrijven die veel sneller internationaal expanderen.

“Je moet in software wereldwijd actief zijn, en het nummer één of twee willen zijn in je niche. Enkel die twee plaatsen doen ertoe, jammer genoeg. Je wordt dus gedwongen fors te blijven investeren. Wat zeker ook meespeelt, is dat investeerders in softwarebedrijven met ons businessmodel (onlinesoftware via een abonnementsformule, nvdr) en onze leeftijd vooral naar de omzet en de omzetgroei kijken.”

Zijn de waarderingen te hoog?

VAN DE MAELE. “Ik vind ze robuust. De fundamenten van de softwaremarkt zijn deze keer wel sterk (in vergelijking met de dotcombubbel van 2000, nvdr). De sector kan winstgevende bedrijven voortbrengen, er zijn goede parameters om een business te kunnen analyseren. Natuurlijk zijn de waarderingen aan de hoge kant. Dat is deels ingegeven door het soepele monetaire beleid. Ik weet niet hoelang dat nog zal aanhouden. Ik wilde dat ik het wist ( lacht). In het geval van Collibra was er ook een grote vraag van de investeerders. We hadden het geld niet direct nodig. Het is vooral een kans om onze balans voort te versterken, en zo de uitvoering van onze plannen te verzekeren.”

Sofina is een van de belangrijkste investeerders in de jongste kapitaalronde. Het had al kleine participatie. Met een Belgische durfkapitaalspeler is het bedrijf beter lokaal verankerd.

VAN DE MAELE. “Onze aandeelhouders zijn overwegend wereldwijde spelers. Sommige zijn al enkele jaren aandeelhouder. We moeten er rekening mee houden dat zij op termijn zullen nadenken over een verkoop van hun participatie. Dat speelde mee in de beslissing om nieuwe grote investeerders aan te trekken, om op termijn een wissel van de wacht mogelijk te maken. We waren in de eerste plaats op zoek naar aandeelhouders met een langetermijnperspectief. Sofina is zo’n partij. Het is uiteraard mooi meegenomen dat het een Belgische speler is. Ondertussen is Collibra wel geen Belgisch bedrijf meer, het is veeleer een wereldwijd bedrijf met Belgische roots.”

Is het niet jammer dat een Belgische techbelofte zoveel buitenlands, vooral Amerikaans kapitaal moet aantrekken?

VAN DE MAELE. “Wij hebben Amerikaanse investeerders aangetrokken omdat we de Amerikaanse markt willen veroveren en we al Europese investeerders hadden. Je moet ook kijken naar het netwerk en de expertise van de investeerders. In vergelijking met tien jaar geleden is er nu veel meer geld voor techondernemers in Europa, zeker omdat Amerikaanse investeerders zich almaar meer voor Europese techbedrijven interesseren.”

Kon Collibra niet aankloppen bij de gewone belegger? Van deze generatie beloftevolle Belgische techbedrijven lijkt Collibra de beste kandidaat voor een succesvolle beursgang.

VAN DE MAELE. “In de toekomst zien we Collibra als een groot onafhankelijk, beursgenoteerd bedrijf. Maar dat is geen doel op zich. Een beursgang is vooral een middel, mocht het de beste manier zijn om onze strategie uit te voeren. We opereren wel almaar meer als een beursgenoteerd bedrijf. Operationeel uit zich dat bijvoorbeeld in een sterk uitgebouwde financiële en juridische afdeling, managementteam en raad van bestuur.”

Is een Chinese investeerder een optie, om daar te kunnen groeien?

VAN DE MAELE. “We zijn niet bezig met de Chinese markt. We halen 65 procent van onze medewerkers en van onze omzet in de Verenigde Staten. Europa tekent voor 30 procent. We blijven focussen op de Verenigde Staten en Europa. Daar zit nog enorm veel potentieel.”

Met het opgehaalde geld wilt u het aantal medewerkers verdubbelen tegen 2023. Hoeveel zijn het er nu?

VAN DE MAELE. “Bijna duizend. Het wordt niet gemakkelijk dat snel te verdubbelen. De druk op de lonen is groot en overal woedt een oorlog om talent. Je hebt eigenlijk nergens nog het rijk voor jou alleen. Gelukkig hebben we een fantastisch team van recruiters, maar het blijft een uitdaging. Ik zou zo graag meer in België willen aanwerven, maar dat is heel moeilijk. Ons onderzoek en ontwikkeling is voornamelijk in Europa geconcentreerd, maar we zullen ook elders ingenieurs aanwerven om onze software voort uit te bouwen. Op die manier moeten we zo snel mogelijk 1 miljard dollar omzet halen. Dat getal is symbolisch. Het komt erop neer dat we wereldwijd de marktleider willen zijn.”