Iconische vrouw

Niemand kent de naam Kim Phuc, en toch kent de hele wereld haar. Die ene foto uit de zwartste dagen van de Vietnamoorlog behoort tot het collectieve geheugen: een zwaar verbrand meisje dat naakt wegloopt uit haar dorp dat net gebombardeerd werd met napalm. Haar leven zou er vandaag helemaal anders uitzien als Nick Ut dat moment niet had vastgelegd. Hij is een Vietnamees-Amerikaanse fotograaf voor Associated Press, met wie Phuc nog altijd contact heeft.

Minder bekend is hoe het verder ging met de Vietnamese. In Het napalmmeisje vertelt ze haar levensverhaal. Kim Phuc reist als ambassadrice voor Unesco de wereld rond om kinderen in oorlogsgebied een hart onder de riem te steken en deze boodschap mee te geven: verlies nooit de moed, geloof altijd dat het beter zal gaan.

Ze schrijft over wat napalm van 1200 graden en meer met haar lichaam heeft gedaan, en nog altijd doet. Als achtjarige anderhalf jaar in het ziekenhuis worden opgenomen voor de verzorging van haar brandwonden, was nog maar het begin. De pijn blijft tot op vandaag. Ze beschrijft verder hoe het communistische regime haar nadien heeft gebruikt als een symbool van anti-imperialisme.

Toen ze van een onschuldig kind evolueerde naar een volwassene, werd het haar te veel. Ze ging tot bij de toenmalige Vietnamese premier smeken om in het buitenland te mogen studeren. Na jarenlang gepalaver kon ze naar een van deze twee landen, uitsluitend bevriende regimes: Rusland of Cuba. Haar droom om in Havanna dokter te worden moest ze snel opgeven, omdat bepaalde laboratoriumtesten, een onderdeel van de opleiding, een nefast effect dreigden te hebben op haar aangetaste lichaam. In Cuba leerde ze haar man kennen. Tijdens de huwelijksreis vluchtten ze naar Canada.

De rest van het verhaal leest minder spannend. Het gaat over het bouwen aan een nieuw leven met kinderen, de hereniging met de familie, het statuut van Unesco-gezant en de dag waarop ze zich in Washington verzoende met de piloot die de napalmbom had gegooid. In het boek geeft Kim Phuc nog mee dat ze sinds die gruwelijke dag – 8 juni 1972 – sterk gelovig is geworden en dat ze principes als naastenliefde en barmhartigheid meeneemt in haar werk als ambassadrice.