Hou Vande Lanotte tegen… (deel 2)

Vorige week trokken we in deze kolommen al flink van leer tegen het gesjoemel dat minister van Begroting Johan Vande Lanotte (SP.A) met het pensioenfonds van Belgacom organiseert. Wat bij het ter perse gaan van het vorige Trends-nummer nog een ministeriële intentie was, is intussen een concrete beleidsdaad geworden.

“Ach wat,” zo luidde het algemene standpunt tijdens de jongste redactievergadering: “Moeten we nu echt elke week in de pen kruipen om die ziekelijke neiging tot volksverlakkerij aan te klagen?” Bij een toevallig contact met een lid van de Hoge Raad van Financiën, cel publieke financiën, kwam het antwoord: “Asjeblief, hou jullie voet op het pedaal. De Belgacom-operatie is werkelijk ongehoord. Ongelooflijk dat andere persorganen daarover niets te vertellen hebben”.

Nog even situeren: Johan Vande Lanotte palmt de pensioenkas van Belgacom in en verkoopt de activa uit dat fonds. De op die manier gerealiseerde 5 miljard euro schrijft de minister van Begroting in bij de lopende ontvangsten van dit of volgend jaar. Minstens drie aspecten van die operatie roepen, zacht uitgedrukt, serieuze vraagtekens op.

Ten eerste, hoe boekt de minister de verplichtingen die de overheid op zich neemt bij de overname van het Belgacom-pensioenfonds? Ze boekt die helemaal niet. De logica hierachter is dat dit een probleem vormt voor toekomstige politici en dus niet voor Vande Lanotte en Verhofstadt & co.

Ten tweede, net zoals bij het Zilverfonds doet Vande Lanotte ook nu weer aan manifeste dubbeltelling. Hij schrijft de opbrengst van de verkoop van de activa van het Belgacom-pensioenfonds in op de lopende begroting. Dit betekent dus dat die ontvangsten zullen worden aangewend voor de betaling van de lopende uitgaven. Tegelijk stelt Vande Lanotte dat hij met datzelfde geld de staatsschuld zal verminderen. Het Oostendse SP.A-boegbeeld gebruikt elke euro dus twee keer. Beheerders van bedrijfs- en gezinsportemonnees zijn vragende partij om van de minister te vernemen hoe dat nu precies zit.

Ten derde, deze nieuwe goocheltruc van Johan – Houdini – Vande Lanotte moet de acute begrotingsontsporing verdoezelen (zie Focus, blz. 60). Het reële begrotingstekort voor dit jaar zal dicht tegen de 1 % van het bruto binnenlands product (BBP) aanleunen. Dat zeggen wij niet, maar wel de minister van Begroting zelf.

Johan Vande Lanotte beweert immers dat België na de Belgacom-operatie dit jaar een begrotingsoverschot van 0,2 procent zal realiseren. Daarvoor is 3,6 miljard euro – dat is 1,2 procent van het BBP – van de Belgacom-pensioenkas van 5 miljard euro aangewend. Met de resterende 1,4 miljard euro wordt de begroting van volgend jaar opgesmukt. Abstractie makend van andere handigheidjes om het tekort te drukken, komen we dus voor dit jaar uit op een reëel begrotingsdeficit dat veeleer in de richting van 1 % van het BBP gaat.

Vande Lanotte is er gerust in dat de Europese Commissie zijn raid op het Belgacom-pensioenfonds zal goedkeuren. Informeel laten medewerkers van de Commissie weten dat de kans daartoe inderdaad groot is. Dat heeft echter alles te maken met het feit dat de Commissie ook goed genoeg beseft dat zij de voorbije maanden zowat alle moreel gezag inzake begrotingsperikelen verloor – denk maar aan het gedoe rond de begrotingsdeficits van Frankrijk en Duitsland.

Mogen de Belgische burgers de hoop koesteren dat er dan maar binnen onze eigenste Hoge Raad van Financiën een of meer mensen rechtstaan die publiekelijk zeggen: “Aan dit bedrog doen wij niet langer mee”?

Johan Van Overtveldt n