Hoogbegaafd op de werkvloer

Hoe hoogbegaafdheid zich uit op het werk en welke problemen het met zich kan brengen, is nauwelijks onderzocht. Zeker is dat hoogbegaafden niet zomaar doorstoten naar topfuncties. Integendeel. Er zijn er die disfunctioneren, zich ziek melden en zich ongelukkig voelen. Perfectionisme, faalangst, het moeilijk kunnen omgaan met autoriteit, en onafhankelijkheid kunnen ook op de werkvloer parten spelen.

Dat blijkt uit onderzoek van de Nederlandse loopbaancoach Frans Corten. Corten, begeleider met specialisatie hoogbegaafden, helpt vastgelopen werknemers met een hoog IQ. Dat ze geregeld vastlopen, heeft volgens zijn ervaring alles met motivatie te maken. Routineklussen gaan hen vaak vervelen en te gemakkelijk werk maakt hen ongelukkig. Ze hebben uitdaging nodig. Hoogbegaafde werknemers functioneren pas goed wanneer ze de kans krijgen hun creatieve talent te ontplooien. Als dat niet kan, botsen ze vaak met leidinggevenden en teamgenoten. Ze spreken tegen en dat wordt dan niet geaccepteerd. Of het wordt gezien als een bedreiging. Nochtans willen hoogbegaafden niet per se omhoog in de hiërarchie, schrijft Corten in het boek ‘Hoogbegaafd, dat zie je zo’, ze willen vooral de vrijheid krijgen om hun werk op hun manier te doen. Dat dit lang niet altijd geduld wordt, ook niet in zogenaamde innovatieve bedrijven, is voor Frans Corten een doorn in het oog. Volgens hem zijn hoogbegaafde volwassenen nog het meest geschikt voor vrije beroepen.

Op basis van onderzoek van Frans Corten en Mensa, de internationale vereniging van hoogbegaafde mensen, werd volgende test opgesteld op basis van uitspraken van de werkomgeving en de medewerker met aanpassingsproblemen. Wanneer drie of meer van deze kenmerken kloppen, is hoogbegaafdheid waarschijnlijk de oorzaak van de moeilijkheden.

www.werkenwaarde.nl, ADVIES VOOR HOOGINTELLIGENT TALENT

*HOOGBEGAAFD, DAT ZIE JE ZO. FRANS CORTEN EA, OYA PRODUCTIONS, 2008

De omgeving signaleert De medewerker reageert

1. Veel conflicten met management Ik heb een groot rechtvaardigheidsgevoel

2. Slecht luisteren naar anderen Mijn ideeën worden niet begrepen

3. Motieven moeilijk te plaatsen Ik ben kennelijk bedreigend voor collega’s

4. Slechte timing in bv. vergaderingen Ik word tegengewerkt; het gaat te traag

5. Sterke pieken en dalen in functioneren Ik weet niet wat ik wil, alles is interessant

6. Niet duidelijk waar hij best voor is Ze zien niet wat ik kan

7. Geen discipline Ik ben snel afgeleid

8. Moeilijk benaderbaar, niet sociaal Ik heb een hekel aan social talk

9. Stelt allerlei eisen over omgeving Ik snap niet dat zij in die herrie kunnen werken