Hoe overtuig je berouwvolle zondaars?

Tot voor kort was fiscale amnestie een taboe. Vandaag ventileert iedereen zijn mening over het voorstel van minister van Financiën Didier Reynders (MR) om buitenlands spaargeld te repatriëren. Vanwaar die ommezwaai?

De huidige laagconjunctuur biedt een verklaring. Vele multinationals ruilen België voor fiscaalvriendelijker oorden. De overheid staat onder druk om de economie aan te zwengelen en de fiscale tarieven te verlagen. Maar daarvoor zijn extra middelen nodig. Dat budget kan niet van de economische groei komen, want die is er niet. De overheid kan het geld alleen halen waar het zit: in het buitenland.

Maar zal amnestie de gewenste inkomsten genereren? Uit een artikel in de National Tax Journal van december 2002 blijkt dat fiscale amnestie in de Amerikaanse staat Michigan in 1996 een meeropbrengst van amper 0,1 % opleverde. Dat is volgens professor Filip de Kam ( Universiteit van Groningen) te weinig om zo’n maatregel bij onze noorderburen in te voeren. Een algemeen pardon roept immers grote wrevel op bij de eerlijke belastingbetalers en zou kwaadwilligen zelfs tot meer fraude kunnen aanzetten.

Maar de Verenigde Staten en Nederland zijn België niet. In die landen heerst een calvinistische cultuur. Daar betalen de burgers zonder al te veel morren hun bijdragen aan de staat. Bij ons is belastingontduiking uitgegroeid tot een nationale volkssport. Hier tiert de informele economie welig. Net als in Italië, zou een eenmalige bevrijdende aangifte in België wel degelijk een aardige duit opleveren. Volgens de Nationale Bank bezitten de Belgen zowat 174 miljard euro in het buitenland. Tegen een gemiddelde aanslagvoet van 6 % kan een belasting op vreemde vermogens de schatkist meer dan 10 miljard euro opbrengen. Dat is het dubbele van de totale opbrengst in de vennootschapsbelasting. Met dat geld kan je bijvoorbeeld ook de tarieven in de personenbelasting halveren.

Maar hoe kan je berouwvolle belastingplichtigen over de streep trekken? De afschaffing van de successierechten biedt soelaas. Die belastingen leveren amper 1 miljard euro per jaar op, maar blijven wel de sterkste stimulans voor grote kapitalen om in het buitenland te bankieren. Het zijn immers niet altijd de sterkste schouders die de zwaarste lasten dragen.

Tegelijk moet de overheid duidelijk maken dat wie daarna nog volhardt in de boosheid, een verbeurdverklaring van zijn niet aangegeven vermogen aangesmeerd krijgt. Dat is vandaag ook al mogelijk, maar wordt nauwelijks toegepast. Volgens professor Max Frank ( ULB) valt hier op zijn minst 2,5 miljard euro te rapen per jaar, terwijl de fiscus nu slechts een fractie ervan (ongeveer 1 %) in beslag neemt.

Het is dus belangrijk dat de gewone burger eerst de kans krijgt om zich te regulariseren en dat de overheid pas nadien de illegale vermogensvoordelen uit de grote criminaliteit verbeurd verklaart. Anders zouden wel eens de verkeerde slachtoffers kunnen vallen.

Werner Niemegeers Eric Pompen

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content