Hoe kan de papierberg krimpen?

Met veel bravoure kondigde de regering bij haar start aan dat ze de administratieve last met een kwart zou verminderen.

Agalev: b ò CD&V: b ò N-VA: a ò SP.A: b ò Spirit: b ò Vlaams Blok: b ò VLD: a

Het moest met paars-groen gedaan zijn met de regeldruk op ondernemingen, die te veel tijd en middelen besteedden aan dure en tijdrovende administratieve randtaken. Volgens het Planburau kost de administratieve last aan bedrijven circa 8,6 miljard euro. De regering verbond zich tot een vermindering van de administratieve lasten met 10 % in de eerste helft van de regeerperiode. Vandaag zou die last met een kwart verminderd moeten zijn.

Paars-groen kon zijn beloftes niet waarmaken. De spil van de operatie is de KruispuntbankOndernemingen ( KBO) die door een performante structuur van e-government gevoed moet worden met data. Dit elektronische register moet de unieke identificatienummers van de bedrijven, de gegevens van het handelsregister, de maatschappelijke en commerciële naam, de adressen, de juridische vorm, de functie van de oprichter en verantwoordelijken van het bedrijf, de activiteit en sommige financiële gegevens bevatten. Er is ook een koppeling met het gegevensbestand van de Nationale Bank en het ministerie van Justitie voor het Staatsblad. Een uniek ‘ondernemingsnummer’ zal alle bestaande identificatienummers vervangen.

Omdat al die gegevens verspreid zitten over verschillende departementen (Sociale Zaken, Financiën, Middenstand, Justitie, Economie), konden de betrokken partijen moeilijk het snelle tempo van de regering volgen. Ook de coördinatie liep wel eens mis. Meermaals stuurde premier Guy Verhofstadt (VLD) de immer optimistische Erwin De Pue (Dienst Administratieve Vereenvoudiging) op pad om brandjes te blussen.

De KBO, begin dit jaar wettelijk goedgekeurd, moet in 2005 op kruissnelheid draaien, hoewel belangrijke uitvoeringsbesluiten nog in de pijplijn zitten. Onlangs erkende de regering (onder voorbehoud) tien ondernemingsloketten, die vanaf juli fungeren als aanspreekpunt tussen ondernemingen en de federale overheid. De regering-Verhofstadt gaf dus de aanzet tot de vereenvoudiging, die grotendeels in de volgende regeerperiode moet worden gerealiseerd.

De partijstandpunten

Ietwat schamper stelt CD&V – net als alle oppositiepartijen – vast dat deze regering haar doelstelling niet gehaald heeft, hoewel ze zich achter de administratieve vereenvoudiging schaart. Ze wijst erop dat in sectoren zoals de bouw zelfs wordt geklaagd over een stijging van de lasten.

Het Vlaams Blok werpt een bloempje naar de regering want de invoering van een ondernemersloket is “een eerste stap in de goede richting”. Ook steunt de partij de uitbouw van de KBO. Het blok laakt de manier waarop de vereenvoudiging tot stand kwam. De partij schildert de ingebruikname van de KBO af als “loutere promotie van het Ondernemersloket”, de front-office. “De essentie van werkgeversgericht elektronisch bestuur schuilt in de back-office,” redeneert de partij.

N-VA eist dat ook de complexe en veranderlijke sociale wetgeving vereenvoudigd en gegroepeerd moet worden. Ook moet de burger en/of een onderneming de kans hebben om aan een bevoegde instantie duidelijkheid te vragen over een toekomstige rechtshandeling.

De SP.A wil dat de inspanningen van de huidige regering worden voortgezet en bepleit een wettelijke vastlegging van de regel “de overheid mag een document maar één keer opvragen”. Voorts hechten de socialisten belang aan het feit dat vergunningen vlug toegekend kunnen worden.

Bij Spirit laten de niet-bereikte doelstellingen van de regering “een wrang gevoel” na. Bedrijven hadden immers “met recht en reden” gehoopt op meer doeltreffende inspanningen. De partij wil “de expertise en praktijkervaring van bedrijven zelf” inschakelen om nieuwe impulsen te geven.

Agalev schaart zich volmondig achter de administratieve vereenvoudiging, die overigens beter kan als er een goede coördinatie tussen lokale, provinciale, regionale en federale overheden komt.

De VLD wil de bureaucratie en administratieve overlast verder inperken en belooft alvast dat er geen papierwerk mag bijkomen. “Die doelstelling moet worden bereikt via een effectieve toetsing van elke nieuwe regeringsbeslissing.” Hoe dat concreet moet gebeuren, is niet helemaal duidelijk. Er zijn twee methodes die de administratieve lasten evalueren: een model dat de lasten kwantificeert, zoals het (erg dure) Nederlandse Mistral-systeem, of gegevens extrapoleren die door enquêtes worden verkregen. Omdat de hervorming in België parallel verliep met de meting, werd geopteerd voor de tweede methode. Dit heeft een nadeel: de volgende regering zal net als de huidige nooit wetenschappelijk kunnen aantonen of er vooruitgang is geboekt op een van haar topprioriteiten.H.B.