Het Vijfde Seizoen

Na het gerenommeerde oeuvre van Abbas Kiarostami en het opvallende debuut van Jafar Panahi (maker van “De Witte Ballon”), biedt zich een nieuw talent aan binnen de Iraanse cinema: Rafi Pitts.

In tegenstelling met Abbas Kiarostami en Jafar Panahi is Rafi Pitts niet opgegroeid in Iran. Pitts speelde als kindacteur mee in Iraanse films, maar is tijdens de Iraanse revolutie van 1980 met zijn ouders – hij was toen twaalf jaar – naar Engeland getrokken. Na zeventien jaar afwezigheid keert Pitts terug naar het land waar hij de cinema heeft ontdekt. Hij leeft en werkt in Frankrijk. Om de wortels van zijn cultuur te herontdekken en zich te verwijderen van de Franse samenleving, keert hij terug naar Iran om er zijn debuutfilm te maken.

Het Vijfde Seizoen” is een tragikomedie over de strijd tussen twee clans in een kleine dorpsgemeenschap. De film begint als een Iraanse versie van de “Romeo en Julia”-tragedie en eindigt als een Italiaanse komedie. Centraal staat de vrouw Mehrbanou. Ze beweegt zich als een wraakengel tussen de twee clans omdat haar huwelijk, dat een verzoening tussen de Jamalvandi’s en de Kamalvandi’s moest bewerkstelligen, niet is doorgegaan. In tegenstelling met wat een westers publiek zich over de positie van de Iraanse vrouw voorstelt, is Mehrbanou een sterk personage. In de Iraanse dorpen zijn het de vrouwen die de beslissingen nemen en de spanningen tussen de clans blijven aanwakkeren. Het is er vanzelfsprekend dat de vrouw de familie leidt en in de hand houdt.

Rafi Pitts mengt typisch Iraanse motieven met een universele thematiek. “Het Vijfde Seizoen” lijkt op een miniatuur van een samenleving met veel aandacht voor detail en kleur. Zo staan de kinderen die fietswielen met een stok voortbewegen symbool voor de eeuwige cirkel van het leven. De leidraad van de film is rood, als symbool van het geweld en de haat tussen de twee familieclans. Rood komt niet alleen voor in de kleding en de natuur, maar ook in voorwerpen zoals de wielen van de bus. Omdat Mehrbanou de sterkste en de meest gewelddadige figuur van de film is, wordt rood vooral door haar gedragen. De eerder afstandelijke mise-en-scène van Pitts, waarschijnlijk onder invloed van de Europese cinema, contrasteert met het documentair realisme dat we van de Iraanse film gewoon zijn. Hierin zweeft hij tussen poëzie en realistische observatie.

“Het Vijfde Seizoen” valt inhoudelijk wat dunnetjes uit. Pitts staat ver van de rake typering en de bedwelmend minimalistische stijl van Kiarostami. Maar al bij al is “Het Vijfde Seizoen” een verdienstelijk debuut.

Piet Goethals

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content