Het nieuwe financiële wingebied

BOB DIAMOND

Het is in om te focussen op de BRIC-landen als motor van de wereldeconomie. Toch wordt 2012 het jaar waarin de wereld een gouden kans krijgt om zijn perceptie over Afrika te wijzigen. Afrika heeft een bevolking van meer dan 1 miljard. Het samengevoegde bbp is tijdens het voorbije decennium meer dan twee keer zo snel gegroeid als in de ontwikkelde wereld. Met 1,7 biljoen dollar is het bbp groter dan dat van Rusland of India. De komende jaren neemt het bbp met 6 procent per jaar toe en de consumentenbestedingen stijgen dubbel zo snel als in de OESO-landen. Vier van de vijf Afrikaanse volwassenen hebben op dit ogenblik geen bank en de kapitaalmarkten zijn er onderontwikkeld. Naarmate de economie groeit, worden de financiële markten er volwassener.

In heel het continent wordt infrastructuur gebouwd die in de ontwikkelde economieën als vanzelfsprekend beschouwd wordt. Banken spelen een cruciale rol bij de ontwikkeling van de geld- en kapitaalmarkten die de overheid, de staatsondernemingen en de privébedrijven in staat stellen zich te financieren en kapitaal aan te trekken. Grotere ondernemingen die goederen en diensten exporteren, hebben behoefte aan ondersteuning om zich in te dekken tegen deviezenrisico’s en grondstoffenprijzen.

Voor de kleinere bedrijven moeten banken ter plekke zijn om financiering te verschaffen die groei en expansie mogelijk maken. Ook voor de retailklanten moeten de banken klaarstaan. Ze moeten basisdiensten aanbieden aan zij die nog geen bank hebben, de toegankelijkheid tot bankieren verbeteren en de kosten verlagen door mobiel en internetbankieren uit te breiden. Mettertijd moeten ze ook hypotheken en andere leningen verstrekken aan wie wil investeren in de toekomst van zijn gezin.

Mobiele financiële diensten en kantoorloos bankieren zijn een succes in Afrika. Dat succes steunt op een combinatie van factoren: een eenvoudig, goedkoop en niet-traditioneel technologisch platform, partnerships met mobiele providers en distributiekanalen, en een flexibel reglementair kader.

Tegen die achtergrond is de verleiding groot om ervan uit te gaan dat de tijd van de ontwikkelde economieën voorbij is. Ik vind dat een overhaaste conclusie. Ik geloof dat de opgang van Afrika ons kan inspireren. Hij kan ons net op tijd de nodige lessen bezorgen in een wereld waarin de financiële markten door beroering en onzekerheid door elkaar geschud worden.

2012 moet het jaar worden waarin we weer vooruitgaan. De schuldenafbouw van de privésector is bijna voltooid en de overheden hebben stappen gedaan om hun balansen op te ruimen en ademruimte te scheppen voor de economie.

Afrika als model is een leerzame oefening. Uit ontmoetingen met politici, gouverneurs van centrale banken en bedrijfsleiders komt duidelijk naar voren dat ze de bijdrage die de financiëledienstensector levert aan een groeiende economie naar waarde schatten. De Afrikaanse landen merken hoe degelijk beleid, economische en politieke stabiliteit en een marktvriendelijke economische politiek een nieuw ondernemersklasse creëren die gretig is om nieuwe nijverheden en diensten in het leven te roepen.

De financiëledienstensector heeft ook een rol te spelen. De banken moeten de financiering bieden die huishoudens en ondernemingen in staat stellen om te slagen. Omdat precies in die Afrikaanse economieën het de banken zijn die de nodige zuurstof leveren om de groei duurzaam te maken. De overheid moet de leiding nemen om de omstandigheden te creëren die ervoor zorgen dat consumenten en ondernemingen weer met hernieuwd vertrouwen in zichzelf beginnen te geloven.

De auteur is CEO van Barclays.

Banken geven de zuurstof om de Afrikaanse groei duurzaam te maken.