‘Het is tijd om te oogsten’

De grootste bouwer van koeltorens ter wereld is een Belgisch familiebedrijf. Voor zijn groei kijkt Hamon almaar nadrukkelijker naar het Oosten.

Niets in het sobere industriepark in Mont-Saint-Guibert doet vermoeden dat dit de uitvalsbasis van een wereldleider is. Hamon heeft onder andere de koeltorens van alle 52 Franse kerncentrales op zijn palmares. Francis Lambilliotte staat al bijna een kwarteeuw aan het hoofd van het bedrijf met 2000 werknemers, van wie een tiende in België werkt. Toen hij er aan de slag ging, leverde het enkel koelsystemen op basis van water (wet cooling). De topman ontwikkelde nieuwe producten voor de petrochemische industrie en begon met luchtkwaliteitssystemen. Bovendien vonden zijn ingenieurs in 1993 een nieuwe techniek voor dry cooling, een procedé waarbij geen water meer nodig is om te koelen. De afzetmogelijkheden daarvan zijn veel groter, want op veel plaatsen is water schaars, en bovendien is het een milieuvriendelijker procedé.

Maar in de nasleep van het faillissement van de Amerikaanse energiereus Enron eind 2001 vielen de bestellingen stil, eerst in de Verenigde Staten en later ook in Europa. Met spijt in het hart verkocht Lambilliotte zijn geesteskind, de divisie dry cooling. De opbrengst hielp het bedrijf de crisis te overleven.

Anno 2013 is de gedelegeerd bestuurder weer optimistisch over de toekomst. “Ik heb altijd gezegd dat 2011 en 2012 jaren waren waarin we zaaiden. Nu is het tijd om te oogsten.” De afgelopen jaren is geïnvesteerd in nieuwe technologie en het aanboren van nieuwe markten, “maar vanaf dit jaar zal het negatieve effect van die investeringen op onze winstmarge afnemen.”

Heropstart dry cooling

Hamon is wereldwijd actief in vijf domeinen: koelsystemen, warmtewisselaars, luchtkwaliteitssystemen en warmteketels, en schoorstenen. Daarvoor doet het niet alleen de engineering, maar ook de bouw. De divisie koelsystemen blijft veruit de grootste tak, en zag vorig jaar de omzet stijgen van 136,6 naar 208,6 miljoen euro, vooral dankzij grote projecten in Duitsland, de groei in Azië en de heropstart van de afdeling dry cooling.

Dat laatste was mogelijk omdat drie jaar geleden de niet-concurrentieclausule in het verkoopcontract afliep. Intussen telt Hamon opnieuw helemaal mee in dry cool-ing. “De markt is nu veel concurrentiëler. Toen waren er drie concurrenten, nu heb je Amerikaanse en veel Aziatische bedrijven. Maar wij blijven de referentie, en met het Duitse GEA en het Amerikaanse SPX een van de drie wereldleiders.”

De klanten zijn vooral nutsbedrijven en olie- en gasbedrijven. “Wij proberen ons altijd te specialiseren in niches, waar we een belangrijk marktaandeel kunnen veroveren.”

Groei

Maar de groei moet vooral komen van de opkomende landen. Vorig jaar was Europa nog goed voor een kwart van de omzet, maar slechts 17 procent van de nieuwe orders. Azië, het Midden-Oosten en Afrika tellen voor 40 procent van de omzet, maar kwamen met 54 procent van de orders. Het orderboekje, goed voor 621,4 miljoen euro, betekent werk voor anderhalf jaar.

Dat China en co de komende jaren blijven groeien, staat voor Lambilliotte vast. “De noden blijven er immens. Natuurlijk blijft China niet eeuwig twee energiecentrales per maand openen. Maar zelfs wanneer dat daalt naar één per maand, blijft dat een enorme markt. Nu halen we 70 procent van de omzet uit nieuwbouwprojecten, maar op termijn vertaalt zich dat ook in onderhouds- en moderniseringscontracten.”

Het stijgende belang van de groeilanden heeft gevolgen voor de winst. “We passen ons altijd aan de omstandigheden aan. In Azië willen de klanten dat we zeer geïntegreerd werken, dus doen we zelf de montage. Daardoor stijgt de omzet daar dadelijk gevoelig. Het nadeel is dat de marge vermindert. Die tendens, waarbij wij fungeren als het enige aanspreekpunt voor de klant, waait nu over naar Europa.”

De kracht van het familiebedrijf

Hoe lang blijft het hoofdkwartier nog in België, als de opkomst van de BRIC-landen en andere Aziatische en Zuid-Amerikaanse tijgers doorzet? Lambilliotte sombert niet. “Natuurlijk blijft Europa belangrijk. Ook hier blijft elektriciteit nodig . Toegegeven, België is nog maar 3 of 4 procent van onze omzet. Maar we voelen ons Belgo-Fransen, en we zijn gehecht aan ons hoofdkwartier. Wie zijn de lievelingen op de beurs? Familiebedrijven als Bekaert en UCB, omdat ze Belgisch zijn gebleven. Die binding blijft belangrijk.”

De kracht van familiebedrijven is doorgaans dat ze korte beslissingslijnen hebben. Maar Lambilliotte beslist zeker niet alles zelf. “Over management heb ik geen grote theorieën”, zegt hij. “Mijn belangrijkste taak is mijn medewerkers te motiveren. Ik delegeer heel veel. Maar inderdaad, onze sterkte tegenover concerns als Siemens of Alstom is dat wij desnoods in één dag kunnen beslissen.”

Lambilliotte (60) behoort tot de zesde generatie in het familiebedrijf. Staat de zevende klaar? “Mijn zoon werkt in het bedrijf: hij zit als projectmanager nu 2,5 jaar in de VS, en nadien gaat hij naar Azië. Maar er zijn geen dogma’s. Voor de opvolging moet ik in de eerste plaats aan de onderneming denken. We hebben genoeg kwaliteitsvolle managers. Bekaert, Solvay en AB InBev worden evenmin geleid door vertegenwoordigers van de familie. Ik ben CEO van Hamon, niet van de familie.”

LUC HUYSMANS, FOTOGRAFIE THOMAS LEGRÈVE

“Natuurlijk blijft China niet eeuwig twee energiecentrales per maand openen. Maar zelfs wanneer dat daalt naar één per maand, blijft dat een enorme markt”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content