Het gevaar van een dure levensstijl

Rijdt u met een Mercedes? Een Porsche? Of een BMW? Prijs u gelukkig. Maar hou er wel rekening mee dat heel wat ongure types met afgunst kijken naar uw luxueuze levensstijl en dito wagen. Wat kunt u tegen carjackers ondernemen? En kunt u bij deze agressieve vorm van autodiefstal rekenen op uw verzekeringsmaatschappij?

Het is alweer heel wat maanden geleden, en toch is François nog altijd niet van de schrik bekomen. Het gebeurde op een avond. François, een bedrijfsleider, was zich even gaan ontspannen in zijn lokale tennisclub. Toen hij op de parking, in het halfduister onder de bomen, het portier van zijn auto wilde openmaken, hoorde hij opeens een geluid. Hij draaide zich om en merkte een drietal jongeren, die wapens van groot kaliber in de hand hielden. Hij had het meteen begrepen. Hij werd gemolesteerd en op de grond geworpen. François verweerde zich en weigerde de sleutels van zijn BMW af te geven en smeet ze weg. Een van de mannen schoot in François’ richting en raakte op een paar millimeter na zijn oor. Uiteindelijk gaf François het op en zag hoe zijn aanvallers er met zijn auto vandoor gingen.

“Door de slagen en het schot hoor ik niet meer aan een kant,” legt hij uit. “De eerste weken had ik ernstige evenwichtsproblemen. Nu gaat het beter, maar die gehoorproblemen vind ik erg vervelend.”

François’ wagen werd uiteindelijk teruggevonden in Nederland. De carjackers hadden hem daar achtergelaten nadat ze in de auto de factuur voor de installatie van een GPS-systeem hadden gevonden.

Duizend gevallen per jaar

François is geen uitzondering. Het aantal gevallen van carjacking is de jongste jaren explosief gestegen. Hoewel er geen nauwkeurige statistieken over bestaan, gaan de gerechtelijke instanties er toch van uit dat zo’n 5% van de autodiefstallen gepaard gaat met geweldpleging.

Dat heeft uiteraard te maken met de verbeteringen die de voorbije jaren werden aangebracht aan de antidiefstalsystemen. Dieven maakten zich daardoor een nieuwe techniek eigen: het volstaat de voertuigen te onderscheppen wanneer de motor draait – voor het rode licht, voor de woning enzovoort – en de bestuurder eruit te sleuren. Weg problemen met startsloten, sleutels of codes. Het fenomeen carjacking was uitgevonden.

“Met carjacking werden we eind 1997 voor het eerst geconfronteerd,” zegt kapitein Claude Vandepitte, verantwoordelijk voor de cel Autodiefstallen bij de federale politie. Vorig jaar waren er zo’n duizend gevallen van carjacking in België.” En de stijgende trend lijkt zich voort te zetten. Alleen al in het Brussels hoofdstedelijk gewest kreeg het parket in januari van dit jaar 65 carjackingdossiers binnen. Dat is tweemaal zoveel als in december 2000. Het cijfer voor februari zal hoogstwaarschijnlijk niet lager liggen.

Volledigheidshalve moeten we er nog aan toevoegen dat er ook nog twee afgeleide vormen van carjacking bestaan: de garagediefstal en de homejacking. In het eerste geval dringen de dieven een huis binnen, bemachtigen in alle stilte de autosleutels en rijden dan gewoon met uw lievelingswagen weg. In het tweede geval pakken de overvallers de inwoners vaak erg ruw aan om de sleutels in handen te krijgen en vragen ze zelfs om de code in te tikken of de wagen te starten.

“We hebben een ware herscholingsgolf bij autodieven meegemaakt,” bevestigt kapitein Vandepitte. “Carjackers vormen helemaal geen nieuw type van criminelen.”

Een Belgische specialiteit

Carjacking was totnogtoe een overwegend Belgisch verschijnsel. Begrijpelijk, aangezien ons land ligt bezaaid met autosnelwegen en expreswegen waarlangs dieven heel snel in Frankrijk, Duitsland of Nederland geraken. De vluchtroutes, zeker aan het stuur van een snelle auto die in goede staat verkeert, zijn ontelbaar en maken elke interventie door de politiediensten uiterst moeilijk. Vandaar ook het beperkte aantal ontdekkingen op heterdaad.

Ook de aanwezigheid van een hele reeks internationale instellingen en multinationals in Brussel levert een aantrekkelijk wagenpark met grote cilinderinhoud op. “Ik denk niet dat er tegenwoordig nog een nacht voorbijgaat dat we niét worden opgeroepen voor een, twee of zelfs drie carjackings,” bevestigt Tom, een lid van de BA, de anti-agressiebrigade van Etterbeek. “Het fenomeen carjacking neemt toe. We hebben hier te maken met georganiseerde bendes, die de modus operandi perfect onder de knie hebben en voor geen kleintje vervaard zijn.”

Tom vertelt het verhaal van enkele carjackers die onlangs de bestuurder van een Audi aanvielen. Nadat ze hem uit zijn wagen hadden gesleurd en brutaal op de grond gesmeten, aarzelden ze even. Dan kwamen ze opnieuw naar het slachtoffer met de vraag: “Het is toch wel een 4.2-liter?” Toen de dieven daarop een negatief antwoord kregen – het ging om een minder krachtige motor – kreeg de Audi-rijder tot zijn verbazing zijn sleutels terug, terwijl zijn aanvallers er vandoor gingen. “Er rijdt nu dus een Audi A8 rond die nog moet worden gecarjackt,” besluit Tom.

Met andere woorden: de carjackers werken op bestelling en pakken slechts welbepaalde voertuigen aan in functie van, uiteraard, het merk, maar ook de cilinderinhoud, het bouwjaar en zelfs de kleur.

Eind vorig jaar bijvoorbeeld, slaagde de gerechtelijke brigade in een andere gemeente erin een carjacker te vatten die in het bezit was van een lijst met te carjacken personaliteiten.

Auto’s met grote cilinderinhoud

De auto’s die het vaakst worden gecarjackt, zijn die met een grote cilinderinhoud. Aan de kop van het peloton betalen de Duitse auto’s ( Audi, Mercedes, BMW, Porsche) een hoge tol. Ze zijn het slachtoffer van hun marktaandeel en hun reputatie. Die speciale belangstelling heeft er trouwens al toe geleid dat de verzekeringsmaatschappijen in hun polissen het plafond van 600.000 frank waarboven vroeger een antidiefstalsysteem vereist was, hebben afgeschaft. Wat nu telt, is het merk. “En voor de Duitse wagens,” zo bevestigt ons een verzekeraar, “eisen we sowieso een antidiefstalsysteem.”

Opvallend ook is dat heel wat carjackers verzot zijn op de Subaru, meer bepaald de Subaru Impreza. Een ideale wagen voor overvallen: onopvallend en uitzonderlijk snel.

Maar wat gebeurt er eigenlijk met de gestolen wagens? Wanneer ze niet worden gebruikt voor geweldplegingen of gewapende overvallen in België zelf, zijn ze bestemd voor de export. In dat laatste geval vormt de carjacker slechts een minieme schakel in een gespecialiseerde keten: op enkele uren tijd zijn de gecarjackte wagens verscheidene grenzen gepasseerd, nadat ze onherkenbaar werden gemaakt (andere nummerplaten en chassisnummers, nieuwe documenten). De route leidt vooral naar Noord-Afrika, het Midden-Oosten en de landen van Oost-Europa. Het is overigens niet uitzonderlijk om, onder meer in Polen en Rusland, wagens van de gegeerde merken te zien rondrijden met Belgische nummerplaten.

Garages medeplichtig

Wagens die voor carjacking in aanmerking komen, worden niet lukraak uitgekozen. Vaak hebben de carjackers ze van tevoren al opgespoord, ofwel door de bestuurder tot bij zijn woning te volgen, ofwel door in de chique wijken rond te hangen in de buurt van bepaalde autodealers of leasingmaatschappijen.

“Als bij toeval gaat het vaak om wagens die er nog niet veel kilometers hebben opzitten,” stelt een politieagent vast. Een duidelijke allusie op het feit dat concessiehouders of bepaalde garages wel eens rechtstreeks betrokken zouden kunnen zijn bij de overvallen door de carjackers te verwittigen wanneer een wagen van een bepaald merk door een particulier werd aangekocht of geleasd. Toegegeven, tot nog toe werden geen bewijzen aangedragen voor dat soort van medeplichtigheid, maar volgens sommige speurders is ze niet helemaal uitgesloten.

Frédéric Moser

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content