HET FLIRTERIGE GEDRAG VAN EEN VERSLETEN VOGEL

SLECHTE CIJFERS.

Slechts weinig luchtvaartmaatschappijen kunnen zich beroemen op zo’n flirterig gedrag als Sabena. In 1958, de Société Anonyme Belge de Navigation Aéronautique is 35 jaar, is de onderneming betrokken bij de oprichting van Air Union. In ’75-’76 is er een McKinsey-rapport dat een fusie tussen de luchtvaartmaatschappijen van de Benelux aanbeveelt. Sinds ’85 evenwel integreert de zoektocht naar een partner zich in de herstruktureringspolitiek van Sabena. Met zijn plan ’91-’92 herhaalt voorzitter Pierre Godfroid wat zijn voorganger, wijlen Carlos Van Rafelghem, deed : de wereld rondreizen op zoek naar een bruid. En hij lukt. In april ’92 wordt de champagne ontkurkt.

Maar het kan verkeren. Sabena wil weg bij Air France, Air France praat met American Airlines. American Airlines wilde een samenwerking met Sabena, maar Sabena-voorzitter Pierre Godfroid wou dit niet. Die zag heil in een samenwerking met Air France, met wiens chef, toen Bernard Atalli, hij gezellig en filozofisch kon keuvelen. Wie is de grote verliezer van de flirt ? De Belgische belastingbetaler.

Maar zou Sabena vandaag op zoek zijn naar vers kapitaal, naar mogelijkheden om piloten uit te vlaggen en om sociale lasten te verminderen, naar een weg om van haar Franse partner af te geraken en de Zwitserse binnen te rijven indien in april ’92 niet Air France maar wél American Airlines een samenwerkingsovereenkomst met Sabena had getekend ? Het antwoord luidt waarschijnlijk… nee.

Sabena zou een groot deel van zijn onafhankelijkheid de vrees en meteen ook het ekskuus van Pierre Godfroid om deze partnermogelijkheid uit te sluiten zijn kwijtgespeeld. Robert Crandall, baas van AA, is niet de man om met zich te laten sollen. It’s his way or no way. Maar Air France hield met zijn participatie van 27 % de touwtjes ook strakker in handen dan verhoopt zo strak dat Sabena er niet van af geraakt. Swissair steekt geen miljarden in Sabena uit liefdadigheid. Bij de Zwitserse luchtvaartmaatschappij moet een investering renderen. Dat Sabena hierop een uitzondering zal mogen zijn, is een illuzie. En dat de Zwitsers vanuit Zürich gelaten zullen toekijken hoe Sabena hier zijn “onafhankelijkheid” behoudt, is ook een illuzie. Het is tijd dat het Sabena-management én de Belgische regering beseffen dat het vasthouden aan een Belgisch Sabena onhoudbaar is. Belgen kunnen blijkbaar geen luchtvaartonderneming in leven houden. Eind ’90 kwam een nieuw management aan het bewind, uit de privé-sektor. Midden ’95 is Sabena een even groot zorgenkind als toen.

Sabena wijst graag op de gestegen omzet, op het betere imago, op het hoger aantal vervoerde passagiers. Terecht. Maar officiële statistieken wijzen ook op andere elementen, die Sabena liever niet in de etalage zet. De bank Mees Pierson publiceerde recentelijk een studie European Airlines. The Sky is the limit. Het haalt een statistiek van de internationale luchtvaartvereniging IATA aan over de produktiviteitsverbeteringen in de periode ’88-’93. Op 30 luchtvaartondernemingen zijn er slechts 3 die een negatieve produktiviteitsverbetering registreren : Continental Airlines, TWA en Sabena, dat met een gemiddelde jaarlijkse daling van de produktiviteit per werknemer van 9,3 % de ranglijst sluit. Swissair kon de produktiviteit per werknemer tussen ’88 en ’93 met gemiddeld 6,2 % per jaar verbeteren en Austrian Airlines, partner van Swissair, met 13,1 %.

De produktiviteit bij Sabena is er onder het nieuwe privé-bewind niet op alle domeinen zo op vooruit gegaan als het management beweert : in 1988, toen Sabena Catering een onafhankelijke entiteit was, produceerde een werknemer jaarlijks 8926 maaltijden, in 1994 nog 7840. In 1990 registreerde Sabena Technics 3.243.549 produktie-uren, het jaar nadien werd deze NV ondergebracht en gekonsolideerd met Sabena, in 1994 presteerde de technische afdeling nog 2.104.716 manuren. Het aantal produktie-uren per werknemer bedroeg in ’90 874, in ’94 nog 855. Wat volgt ?

SWISSAIR EN SABENA Swissair stopt geen miljarden in Sabena uit liefdadigheid.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content