Het betere Europa

Kleine kapitalisaties zijn de beste keuze voor wie wil beleggen in Scandinavische aandelen.

Scandinavië heeft aantrekkelijke troeven voor Belgische beleggers. In die regio zijn veel bekende beursgenoteerde bedrijven actief zoals Ericsson, Electrolux, H&M, Novo Nordisk, Nokia, Carlsberg en Volvo, naast dynamische small- en midcaps als Autoliv, Pandora, Klarna en Elekta. Het beleid van de Scandinavische overheden maakt het voor werknemers gemakkelijker om werk en gezin te combineren. In de meeste internationale studies zijn de noordse landen bij de koplopers in Europa in domeinen als welzijn, economische welvaart, sociale gelijkheid en onderwijs. Hun budgettaire toestand is meestal gunstig. Hun munten fluctueren grotendeels vrij ten opzichte van de euro, wat aanpassingen makkelijker maakt.

De groei van de regio zou ook in de toekomst sterk moeten blijven, maar sinds begin dit jaar hebben de Scandinavische indexen wel ongeveer 9 procent moeten prijsgeven. Dat verlies is vooral te wijten aan de slechte prestaties van enkele grote kapitalisaties, die zwaar wegen in de regionale indexen. Een voorbeeld is Novo Nordisk, dat het vertrouwen van de beleggers volledig kwijt is geraakt en 40 procent van zijn beurswaarde in rook zag opgaan. De oorzaak van die koersval is de toegenomen prijsdruk op insulinegeneesmiddelen in de Verenigde Staten, nadat Eli Lilly een generische variant voor Lantus (Sanofi) heeft gelanceerd. Novo Nordisk moest de verwachte groei van de winst neerwaarts bijstellen. De omzet staat zeker tot 2019 onder druk.

De telecomgiganten Nokia en Ericsson kregen klappen door de terugval van de vraag uit de opkomende landen. Ook H&M zag zijn omzet vertragen, en dat terwijl de groep volop investeert in de ontwikkeling van haar e-commerceplatform.

Centrale bank

De tegenvallende prestaties van de Scandinavische markten zijn ook een gevolg van het beleid van de Zweedse centrale bank (Riksbank). “De meeste van die grote bedrijven halen het grootste deel van hun omzet buiten Scandinavië”, zegt Thomas Brenier, de beheerder van het Norden-fonds van Lazard Frères Gestion. “Door in grote kapitalisaties te beleggen, stellen we ons slechts voor 30 procent bloot aan de binnenlandse economie.”

“De Riksbank heeft de markt verrast door de basisrente ongewijzigd te laten op -0,5 procent. Ze stelde dat daar zeker geen verandering in komt voor eind 2017, wat zwaar op de koers van de Zweedse kroon heeft gewogen (-8 % tegenover de euro sinds het einde van de zomer). Ongeveer 50 procent van onze activa is belegd in Zweden.”

Zweden blijft wel het sterkst groeien in de regio (dit jaar naar verwachting 3%). De andere Scandinavische landen kunnen een groei van rond 1 procent halen. Ondanks de moeilijkheden in de oliesector moet Noorwegen goed kunnen standhouden en Finland moet kunnen profiteren van een gunstigere economische dynamiek. De problemen in de Finse papierindustrie en technologiesector (Nokia) lijken zich beetje bij beetje op te lossen.

Uitgebreid netwerk

Belgische beleggers kunnen met een handvol fondsen inspelen op de Scandinavische markten, zoals Norden en drie fondsen van Nordea. Het fonds Parvest Equity Nordic Small Cap van BNP Paribas Investment Partners boekte veruit het beste rendement over drie en vijf jaar, maar het is ook het enige fonds dat uitsluitend belegt in kleine en middelgrote kapitalisaties.

Volgens hoofdbeheerder Johan Stein zijn de prestaties van de smallcaps vooral een gevolg van hun innovatiecultuur. “Bovendien kunnen kleine bedrijven gemakkelijk risicokapitaal vinden om gelanceerd te raken. Er is een uitgebreid financieringsnetwerk dat bestaat uit de overheid, grote private-equityfondsen en de steun van ondernemers die hun bedrijf hebben verkocht en opnieuw investeren in innoverende bedrijven.”

Sectoren

Het fonds van BNP Paribas Investment Partners wordt beheerd in Scandinavië door de beheerders van Alfred Berg. “Zij verzamelen de beste ideeën van lokale fondsen die niet zijn gecommercialiseerd in België. De teams zijn gevestigd in Stockholm, Oslo en Helsinki”, zegt Stein. “Wij beleggen in bedrijven met een beurskapitalisatie van maximaal 4 miljard euro en gaan uit van het principe dat innovatie de sleutel tot winstgevendheid is. Wij zetten in op bedrijven die een sterke winstgroei kunnen voorleggen, zonder dat we er te veel voor betalen. De verwachte winstgroei moet minstens gelijk zijn aan de koers-winstverhouding.”

Een interessante diversificatie in de portefeuille is de focus op bedrijven die videogames ontwikkelen. Heel wat bedrijven in noordelijk Europa specialiseren zich in die niche, waaronder Paradox Interactive, Netent en GS Entertainment. “Maar we moeten het evenwicht in ons fonds behouden”, legt Stein uit. “We beleggen ook in meer traditionele bedrijven, zoals Nilorn, een producent van accessoires voor de kledingindustrie, die dominant is in zijn niche.

Frédéric Dineur

Sinds begin dit jaar hebben de Scandinavische indexen ongeveer 9 procent moeten prijsgeven.