Justitie wil de collectieve schuldenregeling, waardoor debiteurs kunnen worden verlost van hun schuldeisers, overhevelen naar de arbeidsgerechten. Geen goede zaak, meent Karin Gerard van de Hoge Raad voor de Justitie.
Minister van Justitie Laurette Onkelinx (PS) wil de collectieve schuldenregeling hervormen. Als de plannen werkelijkheid worden, zouden particulieren die een plan ter afbetaling van (een gedeelte van) hun schulden naleven, niet langer worden geconfronteerd met hun (oude) schuldeisers. Zelfstandigen zouden met andere woorden met een propere lei kunnen herstarten. De minister wil onder meer de arbeidsrechtbanken bevoegd maken in deze materie, die de voorbije vijf jaar in eerste aanleg werd geregeld door de beslagrechters. De regeling zou op die manier ‘socialer’ worden.
De Hoge Raad voor de Justitie (samengesteld uit onderling verkozen magistraten en leken, voorgesteld door het parlement) buigt zich, naast de benoemingen in hoven en rechtbanken, ook over de wetgeving die Justitie aanbelangt, en sprak zich negatief uit over het wetsontwerp. Karin Gerard, raadsheer bij het hof van beroep in Brussel en voorzitter van de Verenigde advies- en onderzoekscommissie van de HRJ: “Blijkbaar gaat de minister ervan uit dat de sociale dimensie beter aan bod komt in de arbeidsrechtbanken. De praktijk wijst nochtans uit dat ook beslagrechters zich humaan opstellen bij het uitwerken van de betalingsplannen.”
De Hoge Raad vindt de overheveling van de bevoegdheden inzake de collectieve schuldenregeling niet opportuun. De beslagrechters hebben volgens de Raad een belangrijke expertise in deze erg technische materie. Gerard: “Zij zijn de magistraten met de meeste ervaring in verband met ‘zekerheden’, zoals voorrechten, hypotheken, panden en borgen. Bovendien sluit deze materie nauw aan bij hun andere bevoegdheden, zoals het toezicht op de uitvoering van gerechtelijke beslissingen.”
Karin Gerard vindt ook dat, door de spreiding van de bevoegdheden over twee rechtbanken, de procedures tussen schuldeisers en schuldenaars complexer zullen worden. “We vrezen bevoegdheidsconflicten tussen de arbeidsgerechten en de beslagrechters. Dit zal een negatieve weerslag hebben op de kost en de duur van de procedures. Arbeidsgerechten bieden weinig toegevoegde waarde in dit soort rechtszaken. Het is een klassiek probleem: de wetgever lanceert mooie plannen, maar houdt geen rekening met de concrete uitwerking.”
Gerechtsdeurwaarders te duur?
De minister heeft ook plannen om in sociale materies de tussenkomst van de ‘dure’ gerechtsdeurwaarders te schrappen. Opnieuw een slechte zaak, vindt Gerard. “De interventie van de gerechtsdeurwaarder, een beëdigd openbaar ambtenaar met een specifieke knowhow, biedt een grotere rechtszekerheid voor alle betrokken partijen. De hoge kostprijs van zijn tussenkomst is vooral een gevolg van de hoge belastingen, die worden geheven op zijn werk. Een belastingverlaging is sociaal verantwoord.”
H.B.
