Griekse olievlek

Volgens sommige analisten kan Griekenland zijn buurlanden in deproblemen brengen. We zoeken uit of u beleggingen in de regio daarom beter kunt mijden.

Het Griekse drama wordt in de pers breed uitgesmeerd en de rente op Griekse staatsleningen neemt astronomische proporties aan. Mede door de weigerachtige houding van de Duitsers om de Grieken ter hulp te komen, ligt een oplossing niet voor de hand. Bovendien kan Griekenland omdat het tot de eurozone behoort het muntwapen, meer bepaald een devaluatie, niet gebruiken om uit de problemen te geraken. Volgens de bekende Amerikaanse econoom Nouriel Roubini kan Griekenland daarom op termijn worden gedwongen om de eurozone te verlaten. De focus van de speculanten verschuift momenteel in toenemende mate naar Portugal en Spanje, landen die worden beschouwd als de volgende dominostenen in het verhaal. De recente ratingverlaging is natuurlijk koren op de molen van de speculanten. Al die ontwikkelingen nemen een beetje de aandacht weg van de landen van Zuidoost-Europa, die door de Griekse problemen eveneens in moeilijkheden kunnen komen. Het volgende overzicht helpt om een beter zicht te krijgen op de problematiek.

Het arme Europa

Griekenland was in 1986 het eerste ‘arme’ Europese land dat tot de Europese Unie toetrad en in 2001 de eurozone vervoegde. In de laatste jaren fungeerde het land van Plato en Socrates als een brug tussen de nieuwe Zuidoost-Europese EU-landen en/of kandidaat-lidstaten, zoals Bulgarije, Roemenië, Kroatië, Servië, Turkije en de Europese Unie. Er bestaan immers talrijke culturele, geschiedkundige, commerciële en financiële banden tussen die landen. De laatste jaren groeide Griekenland uit tot een belangrijke investeerder in onder andere Roemenië, Bulgarije, Albanië en Servië. Daarnaast verhoogden de Griekse banken hun voetafdruk in de naburige landen. Zo bevindt 20 % van de activa van de belangrijkste Griekse banken zich in Zuidoost-Europa, Turkije en Oekraïne. Juist in die landen zijn de loan to deposit ratios hoog, zodat de plaatselijke filialen in sterke mate afhankelijk zijn van de steun van de Griekse moederbanken. De economische moeilijkheden in Griekenland kunnen dan ook leiden tot een verslechtering van hun balansen, zodat ze minder hulp aan de buitenlandse bankdochters kunnen geven, met alle gevolgen van dien. Dat kan de financiële stabiliteit van de hele regio in gevaar brengen. Het probleem is reëel, dat blijkt uit de volgende cijfers. In Bulgarije is 30 % van de bankactiva in handen van Griekse banken en binnen de top tien vinden we vier Griekse banken. In Roemenië zijn de Griekse banken goed voor 17 % van de activa en daar bevinden zich twee Griekse banken in de top tien. Ook in Servië controleren Griekse banken meer dan 15 % van de activa.

Keerzijde van de medaille

De voorbije jaren lieten veel landen van Zuidoost-Europa een spectaculaire ontwikkeling zien. Zo verdubbelde de Roemeense economie tussen 2004 en 2008 in omvang dankzij een stijging van de buitenlandse leningen met 50 %, maar in Roemenië en Bulgarije daalde het bruto binnenlands product sinds het begin van de crisis met zowat 10 %. Een snel herstel ligt niet in de verwachtingen. De penibele toestand in de regio zal ertoe leiden dat de Griekse banken substantiële verliezen op hun kredietportefeuille zullen lijden en de lagere investeringen kunnen het herstel van de regio Zuidoost-Europa hypothekeren. Mijd dus aandelen uit die regio, al is het voor de particuliere belegger sowieso bijna onmogelijk om in individuele aandelen uit die zone te beleggen.

Alternatief: Centraal- en Oost-Europa

Volgens een studie van Dexia kan iemand die gelooft in de opkomende markten in Europa beter opteren voor de landen uit Centraal- en Oost-Europa, die al veel verder geëvolueerd zijn dan die uit de Balkan. Zo zal de export dit jaar in eerste instantie de belangrijkste impulsen geven aan de economie van Polen, Tsjechië en Hongarije, landen die garen spinnen bij de economische heropleving van de eurozone en meer specifiek van Duitsland. De buitenlandse vraag wakkert de lokale industriële productie aan en dat steekt op zijn beurt het ondernemersvertrouwen een hart onder de riem. Hoewel de koersen van de indexen uit die landen al sterk zijn gestegen, bevinden ze zich historisch bekeken nog op een relatief laag peil. Voor langetermijnbeleggers liggen daar dus kansen. (C)

Door Etienne Langerwerf

Wie gelooft in de Europese opkomende markten, kan best beleggen in Polen, Tsjechië of Hongarije.