“De baas heeft geluk gehad met z’n familienaam.” Zo verklaart manager Anton Boekee de bekendheid van Boekhandel J. De Slegte, de keten die zich specialiseert in tweedehandse en ramsjboeken. Maar het succes berust natuurlijk niet op die naam alleen.
“Met een verkoop van anderhalf miljoen boeken per jaar zijn we – qua aantallen – allicht de grootste boekenleverancier in Vlaanderen. Qua omzet niet, omdat wij in goedkope dingen zitten.” Boekhandel J. De Slegte bvba (Vlaamse dochter van de Nederlandse bv met dezelfde naam), realiseerde 245 miljoen frank omzet in het jaar tot april 1997. Met cijfers is Anton Boekee, hoofdinkoper tweedehandse boeken en “manusje-van-alles” voor de acht vestigingen in ons land, voor het overige erg karig. De verklaring: “Als mensen lezen welke marge wij nemen op het tweedehandse boek dat ze ons verkopen, kunnen ze daarover kregelig worden, omdat ze er geen rekening mee houden welke kosten er voor het bedrijf allemaal schuilen achter die handel.” De oorsprong van het nog steeds familiaal bedrijf ligt aan het begin van deze eeuw, bij Jan De Slegte, een lantaarnopsteker in Rotterdam, die in zijn vrije uren in boeken handelde. Vandaag staat met Jan-Bernard De Slegte de vierde generatie aan het roer. In Nederland realiseerde de keten in boekjaar 1996-1997 een brutomarge van 21,7 miljoen gulden, en een winst na belastingen van 1,6 miljoen gulden. “Dat de naam van de baas zo goed in het geheugen blijft hangen, is promotioneel een enorm voordeel,” zegt Boekee. Concurrenten van eenzelfde omvang heeft De Slegte niet.
Je vindt er zowel het verzameld werk van Kafka als de stationsromannetjesreeks Bouquet (25 of 30 frank per deeltje) of het “Handboek van Kamerplanten en Cactussen”. Maar ook schoolboeken, zelfs “A Dictionary of Hawaian Language”, wat taalcassettes, en een voorlopig nog kleine collectie cd-roms. Veilig achter glas zitten bibliofiele uitgaven; in de Antwerpse vestiging aan de Wapper onder meer een Anatomia Corporum Humanorum, gedrukt rond 1750 in Utrecht, te koop voor 300.000 frank. Anton Boekee: “Onze laagste prijs is twintig frank – vandaag bijvoorbeeld voor de 600.000 kinderboekjes die we uit het recente faillissement van uitgeverij Mulder opkochten. Aan de hoogste kant van de prijsvork rekenen we in meerdere miljoenen. Een zeventiende-eeuwse atlas van de Amsterdamse uitgever Blaue? Een originele druk van het Cruydeboeck van Dodoens? Een kaart van Mercator? Die hebben we beschikbaar, maar veilig weggeborgen uiteraard, niet in de vestigingen zelf. Dergelijke zaken verkopen we niet frequent, maar geen nood, rustend in onze archieven winnen ze toch elk jaar aan waarde. De mooiste marges realiseren we echter aan het onderste einde van de markt: op de stationsromannetjes. Mensen kunnen die nergens anders kwijt, daar speelt puur de wet van vraag en aanbod.”
RAMSJ IS DE LOKKER.
Naast de tweedehandse boeken steunt De Slegte nog op een tweede poot, ramsj of restantenhandel: de boeken waarvan de levenscyclus afgelopen is, en die de uitgevers uit hun magazijnen – en dus uit hun kosten – wegwillen, tegen een lage prijs. Die dingen worden gecentraliseerd in het magazijn in Amersfoort, van waaruit de 23 vestigingen (vijftien in Nederland en acht in Vlaanderen: Leuven, Gent, Brugge, Mechelen, Hasselt, Brussel en twee keer Antwerpen) eenmaal per week beleverd worden. Door de band zitten daar zo’n 9000 titels opgeslagen.
Het is de ramsj die in de winkels de beste plaats krijgt, op het gelijkvloers en vooral in de etalage – al maakt de keten meer winst op de tweedehandse verkoop, verklapt Boekee. Maar de ramsjboeken – over tuinieren, koken, kunst, reizen, enzovoort – zijn de lokkers: ze zijn niet nieuw op de markt maar wel nog ‘eerstehands’, dus fraai ogend, en vooral spotgoedkoop in vergelijking met de originele prijs. Als lokkers krijgen ze het gezelschap van een aantal werken die géén ‘afleggertjes van de uitgeverijen’ zijn, maar rechtstreeks en in grote oplage worden aangekocht. “Zo onder meer goedkope kunstboeken, als die van het Duitse huis Taschen. Door de grote hoeveelheden die wij afnemen, kunnen we ze nog nét iets goedkoper prijzen dan elders,” vertelt Boekee. Wat weinigen weten, is dat De Slegte ook zelf uitgever is, van een aantal “tijdloze dingen” als Shakespeares verzameld werk of Homeros‘ Ilias en Odyssea. Boekee: “Die blijven altijd verkopen. Van Homeros maken we elke drie jaar een nieuwe druk van 8000 exemplaren.”
NOG AMBITIE.
In Antwerpen merkt De Slegte duidelijk de impact van de locatie: de vestiging op de Meir – de aanwezigheid daar dateert van 1959 – leeft veel meer van passanten en impulsverkoop (met een lager gemiddelde kassabon) dan die iets verderop aan de Wapper (nochtans ook een A-locatie), waar meer ‘gerichte zoekers’ op afkomen. Het pand aan de Wapper werd gekozen omdat de vastgoedprijzen voor een groter pand op de Meir té hoog lagen, en omdat er voordien al een boekhandel huisde. “We hadden dus de garantie dat het voldoende draagkracht had om het gewicht van al die boeken (150.000 stuks) te torsen. Dat is een belangrijke parameter wanneer we een nieuwe vestiging openen,” zegt Boekee. In Vlaanderen zijn er nog wel een paar steden waar De Slegte zich wil nestelen: Turnhout, Aalst, Kortrijk,… “maar we willen ons niet overhaasten.”
R.P.
