Gelukkig zijn er de slakken

Wat hebben hommels, pvc-stabilisatoren, escargots en zonnepanelen gemeen? Het antwoord is te vinden in Waterloo. Daar huist Floridienne, zonder twijfel het vreemdste beursgenoteerde allegaartje. Maar ook het buitenbeentje ontsnapt niet aan de crisis. Gelukkig zorgt de voedingstak voor een zucht van verlichting.

Het verbaast algemeen directeur Gaëtan Waucquez niks dat maar weinigen – zeker in Vlaanderen – weten wat in de portefeuille zit van de industriële holding Floridienne. “Zelfs wie ons wél kent, ziet niet altijd de rode draad door alle activiteiten.” De enige constante is dan ook dat Floridienne mikt op industriële nichemarkten, zowel in zijn chemie- en metalendivisie als in de voedings- tak en de biotechnologiedivisie (zie kader Vreemde duizendpoot).

Waucquez en Floridienne hebben bewogen tijden achter de rug. Niet de economische crisis, maar een slopende aandeelhoudersvete met de vroegere CEO, de flamboyante Jean-Marie Delwart, woog lang op het bedrijf, dat zijn hoofdkwartier heeft in een sjiek kantorencomplex in Waterloo. Gelukkig zijn de gemoederen na ruim een jaar bedaard, want de crisis eist alle aandacht op. Met name de chemiedivisie deelt in de klappen. Toch is dat geen drama, vindt de 42-jarige Waucquez, want de voedingstak verzacht de pijn.

Floridienne realiseerde over 2008 een licht hogere omzet van 224,6 miljoen euro. De nettowinst zakte echter met bijna een derde tot 6,4 miljoen, en de onzekerheid is kortelings sterk toegenomen. “De crisis treft ons in alles wat met chemie en metalen te maken heeft”, zegt Waucquez. “De zichtbaarheid is nul. We hebben er geen idee van of het voor onze chemietak dit jaar min 10 of eerder min 30 procent wordt.”

Floridienne is in chemie vooral een producent van stabilisatoren voor pvc in de bouwsector. De Vlaamse pvc-profielenproducent Deceuninck en Solvay zijn klant. De verkoopvolumes zijn de jongste maanden ineengestort. In de productie van metaalzouten en de recyclage van zeldzame metalen speelt de duik van de metaalprijzen Floridienne parten.

Maar op de voedingsafdeling is de impact van de crisis nul of onbetekenend. Nochtans produceert Floridienne eerder luxeproducten zoals escargots, waarin het trouwens wereldmarktleider is. “Dat de mensen minder op restaurant gaan, treft ons niet echt aangezien wij vooral bereide maaltijden voor thuisconsumptie maken”, zegt Waucquez.

De crisis sterkt Waucquez in zijn overtuiging dat de complexe structuur van de holding tot elke prijs behouden moet blijven. “Een jaar geleden zouden acht op de tien mensen gezegd hebben dat het beter was om te ontmantelen. Maar in crisistijden kunnen we door die diversificatie meer weerstand bieden. Want terwijl chemie in 2009 slechter zal zijn dan in 2008, zal voeding in 2009 beter presteren.”

Nadeel is volgens Waucquez wel dat de diversificatie analisten niet bevalt. Toch zijn de weinige analisten die het aandeel nauwgezet volgen, overwegend positief. Zo geeft Bank Degroof ook na de resultaten van 2008 een koopadvies voor het aandeel.

Het Delwart-virus

Waucquez werkte van 1994 tot midden 2000 bij UCB, eerst als assistent-penningmeester en later in Atlanta als controller van Amerikaanse divisie UCB Films. Daar kreeg hij van Delwart, via diens schoonzoon Philippe-Jean Boonen, de vraag om de investeringen van Floridienne in biotech onder zijn hoede te nemen. “Het was altijd mijn droom om voor een kleiner bedrijf te werken waar men beter de impact van zijn projecten kan zien.”

Delwart leerde hem het klappen van de zweep en wakkerde zijn enthousiasme aan. “Delwart heeft aan iedereen hier zijn virus doorgegeven.” Was Delwart zijn peetvader? “Waarom niet? ( lacht) Ik kwam altijd goed met hem overeen, tot hij zijn aandelen verkocht aan Aurea. Ik was ontgoocheld, omdat dit het trieste einde kon betekenen van een holding met zoveel toekomst.”

Aurea is de groep van de Fransman Joël Picard aan wie Delwart tot verbijstering van Waucquez en Floridienne-voorzitter Philippe Bodson zijn aandelen verkocht. Picard wilde Floridienne namelijk opsplitsen. Na een bitse juridische strijd die tot eind vorig jaar duurde, kwam het pakket aandelen alsnog in handen van de familie Waucquez. Daardoor steeg het belang van de familie in Floridienne wel tot 70 procent. Niet houdbaar en niet betaalbaar, zegt Waucquez. Een deel kon gelukkig snel doorgesluisd worden naar bevriende aandeelhouders, zoals Philippe de Spoelberch, telg van een van de InBev-families.

Delwart had intussen vaak zwaar uitgehaald naar Waucquez en Bodson. “Misschien betreurde hij zijn beslissing om te vertrekken en verklaart dat zijn emotionele reactie”, aldus Waucquez, die voor het eerst over het conflict spreekt. “Bodson en ik hadden besloten om nooit te reageren op zijn beschuldigingen en aanvallen.”

De strijd om de controle van Floridienne heeft gelukkig niet veel geld gekost. “We waren verzekerd voor de gerechtskosten. Het heeft vooral veel tijd gekost.” Tijd heelt ook wonden, en de plooien met Delwart zijn gladgestreken. “We schudden elkaar de hand.”

Alleen de meerderheid

Ondanks de crisis werkt Waucquez aan de verdere groei van het bedrijf. Zo werd eind vorig jaar nog de Franse markleider voor rolmops en gerookte haring overgenomen. Zelfs in de nichemarkt van de escargots is nog groei denkbaar, hoewel Floridienne al 50 procent van de wereldmarkt voor bourgogneslakken controleert. Floridienne verkoopt jaarlijks 400 miljoen escargots.

Nochtans is het niet allemaal rozengeur en maneschijn geweest in de voedingssector. Floridienne heeft in Frankrijk, zijn grootste markt, zwaar moeten snoeien in het aantal sites, omdat de lokale kmo’s onder zware druk waren gekomen als gevolg van de consolidatie in de grote supermarkten en de winstgevendheid die was ineengestort.

Op het bureau van Waucquez ligt nog een stapeltje overnamedossiers. “Het komende halfjaar komt daarover zeker nieuws”, zegt hij. Het gaat dan over overnames in Europa. “In China kopen we niet. Onze dochter MCP (wereldleider in de metalen bismut, een vervangproduct voor lood, en tellurium, dat wordt gebruikt in cadmiumtelluride voor zonnepanelen, nvdr) heeft er in 2007 een eigen productievestiging gebouwd.” De VS worden wel overwogen, maar niet om een nieuwe activiteit op te starten. “We hebben nu écht wel genoeg verscheidene dingen.”

Een stevige oorlogskas heeft Floridienne niet. “We zijn geen enorm groot bedrijf, dus kunnen we ook geen enorm project doen. Maar als de overname goed is, vinden we het geld wel bij de bestaande aandeelhouders”, zegt Waucquez, die voor overnames denkt in de grootteorde van 3 tot maximaal 15 miljoen euro. “In het huidige klimaat moeten we de kansen grijpen, want heel wat bedrijven zijn goedkoop.”

Voor minder dan de helft van de aandelen doet Waucquez het daarbij niet. “Kleine participaties van 2 of 3 procent interesseren ons niet.” Vroeger was dat wel even anders, maar Bodson heeft mee het roer omgegooid. “We zaten een beetje in vanalles, vaak zonder de meerderheid te willen. We werden stilaan een financiële holding. Dankzij Bodson zijn we weer een echte industriële holding geworden en gaan we telkens voor de meerderheid.” De meeste minderheidsbelangen werden al van de hand gedaan, zoals dat in de chocolademaker Marcolini, waarin Floridienne 4 procent had. De weinige resterende minderheidsbelangen worden ofwel verkocht, ofwel uitgebouwd tot een meerderheid, zegt Waucquez, die een zwak blijkt te hebben voor het pas in 2006 gekochte Biobest uit Westerlo.

Biobest is marktleider in het bestuiven van planten via hommels, en het nummer twee voor het kweken van insecten om schadelijke insecten zoals bladluizen te vernietigen. Het produceert ook biologische verdelgingsmiddelen. “Een kolossale sector”, zegt Waucquez. “Als gevolg van de Europese Reach-richtlijn (voor de verplichte registratie van chemische stoffen, nvdr) zullen heel wat chemicaliën verboden worden en zal het in landbouw de grote uitdaging zijn om groener te produceren. Biobest is dan een van de oplossingen.”

Biobest kan jaarlijks met 25 tot 30 procent groeien, voorspelt Waucquez. “We gaan onze fabrieken vestigen in landen met een grote productie van groenten en fruit.” Waar precies wil hij niet kwijt. Biobest zit naast België ook in Turkije en Marokko en Canada. “En we plannen nog zeker drie andere productiesites”, klinkt het.

Unieke kans

Een andere belangrijke wissel op de toekomst wordt de nieuwe fabriek voor de volgende generaties stabilisatoren voor pvc. Die wordt gebouwd in het Waalse Ath, de bakermat van de groep, dankzij de steun van een andere trouwe partner, de Waalse investeringsmaatschappij SRIW. Die zit al ruim twintig jaar in de vestiging in Ath en investeerde het voorbije anderhalf jaar 20 miljoen euro in Floridienne.

“De grootste uitdaging bij die pvc-stabilisatoren wordt de omschakeling van lood naar zink en dan naar de volgende generatie, organische producten zonder metalen. Dat is de markt van de toekomst.” Floridienne heeft al de vereiste octrooien, maar moet de juiste timing zoeken. “We mogen ook niet te vroeg overschakelen”, zegt Waucquez, die er ook op wijst dat in Ath ook 5000 tot 6000 ton cadmiumoxide wordt geproduceerd, goed voor zowat de helft van de wereldproductie. Met zijn cad-mium en tellurium heeft Floridienne bovendien een nieuwe markt aangeboord, de zonnepanelen. Het Amerikaanse First Solar brengt al zonnepanelen met het siliciumvervangproduct cadmiumtelluride op de markt. “Een unieke kans voor Floridienne”, besluit Waucquez. (T)

Door Bert Lauwers

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content