Fotograaf Lippens

Hij volgt zijn vader niet op als burgemeester van Knokke, maar wel zijn moeder als kunstfotograaf. Valery, de zoon van Leopold Lippens, debuteert met een soloshow bij galerie Patrick De Brock in Knokke.

‘Valery Lippens, Panopticon’, tot 29 oktober in Patrick De Brock Gallery, Zeedijk 758, Knokke-Zoute.

De gemeenteraadsverkiezingen in Knokke worden misschien de laatste voor Leopold Lippens. Zijn coalitiepartij Gemeentebelangen (GBL) wint naar alle waarschijnlijkheid wel de verkiezingen, maar stilaan moet hij beginnen na te denken over zijn opvolging. Want het ziet ernaar uit dat de Lippens-dynastie in Knokke na hem stopt.

Het zag er nochtans ooit anders uit. Zijn zoon Valery studeerde internationale politiek, maar toonde nooit echt politieke ambitie. En zeker niet in Knokke. “Ik had hem inderdaad kunnen opvolgen. Maar ik denk niet dat dat een goed idee zou zijn voor Knokke; ik zou een slechte burgemeester zijn. Mijn vader gaf me altijd de raad: ‘Ga nooit in de politiek, jongen’. Misschien heeft hij nu wel spijt van zijn goeie raad: er is niet echt een opvolger in de familie”, lacht Valery.

Lippens junior woonde maar vier jaar in Knokke, toen zijn vader samen was met Patricia Matthieu de Wynendaele. Maurice Lippens trouwde met Patricia’s zus Kathleen. Op zijn vijfde verhuisde Valery naar Brussel. “Ik heb daarna tien jaar in New York gewoond en verblijf nu al zeven jaar in Londen. Daar bouw ik een carrière als kunstenaar en fotograaf uit. Ik vind het zalig om er anoniem te kunnen leven en werken. Als ik iets verkoop, dan is het voor het werk zelf. Niet om mijn achternaam. Ik wil dat mensen mijn werk kopen omdat ze ervan houden.”

Onveiligheidsgevoel

Toeval of niet, vlak voor de verkiezingen krijgt Valery Lippens voor het eerst een solotentoonstelling in zijn geboortestad, op de Zeedijk in de nieuwe galerieruimte van Patrick De Brock. De expo ‘Panopticon Series’ opende op 6 oktober met een dubbele vernissage waarop twee keer 400 mensen waren uitgenodigd.

“Strikt genomen past deze show niet in het internationale programma van mijn galerie. Maar ik ben al jaren een vriend van de familie. En ik volg Valery’s werk al geruime tijd”, zegt De Brock. “Ik exposeer zijn reeks Panopticon, omdat die foto’s het documentaire niveau overstijgen. Ze bevatten een conceptuele laag. En ze zijn visueel erg aantrekkelijk.”

Panopticon is een reeks van caleido-scopische fotocollages. Lippens toont dat de werkelijkheid op een foto helemaal niet zo objectief is. Fotografie gebruikt hij als een subjectieve manier om de werkelijkheid te tonen. Als een soort deconstructie van de realiteit. Fotografie is volgens hem zelfs een medium ter zelfpromotie geworden, zeker in tijden van sociale media en Instagram. Zijn reeks Panopticon appelleert tegelijk ook aan het onveiligheidsgevoel. En concreter: aan het continu gefilmd en gefotografeerd worden op straat door veiligheidscamera’s.

Vooral in zijn thuisstad Londen, maar evengoed in Knokke, staan veel camera’s die alle bewegingen van mensen registreren. De naam ‘Panopticon’ komt van de filosoof Jeremy Bentham, die ooit een ronde gevangenis bedacht als ideale bewakingsmethode. Vanuit één centrale controleruimte kunnen alle omliggende cellen gecontroleerd worden. Vandaar ook de ronde vorm van Lippens’ fotocollages. “Ik verkoop ze in kleine edities. Er zijn twee formaten: 1 meter op 1 meter en 1,5 meter op 1,5 meter. Je moet ze in het echt zien om overtuigd te zijn van hun impact. De prijszetting is niet overdreven. De nettoprijzen van 3500 en 7500 euro zijn relatief aanvaardbaar voor een artiest die in België nog niet zo bekend is.”

Grote stap

Het was voor De Brock niet zo gemakkelijk om Lippens te overtuigen om een expo te houden. “Ik wou absoluut zijn werk tonen. En ik weet dat er ook nog andere galeriehouders geïnteresseerd waren. Ik ben wel trots dat hij met mij wil samenwerken, omdat ik toch één van de serieuzere galeries aan de kust ben. Pas op, ik ga Valery niet permanent vertegenwoordigen in mijn galerie. Daarvoor heeft hij al kleinere galeries in Genève en Londen. Ik wil hem wel helpen om vanuit België met de juiste mensen, verzamelaars en curatoren in contact te komen. Ik wil zijn carrière zelfs een beetje helpen begeleiden vanuit Knokke. Hij is een integere artiest, die niet over zijn carrière nadenkt. Hij verdient meer aandacht dan hij nu krijgt.”

Voor Valery Lippens was het ook een grote stap om in België te exposeren. Hij had er lange tijd geen zin in. En al zeker niet in Knokke, zijn bakermat waar iedereen zijn achternaam kent. “Ik hou enorm van Knokke, waar mijn roots liggen, maar dit is Lippens-city en ik ben helemaal niet mondain. Bovendien kan ik mezelf niet goed verkopen. Gelukkig ben ik bij Patrick in goede handen. Hij is anders dan de commerciëlere galeristen in Knokke. Op een manier is hij zelf een beetje een artiest.”

“Ik voel dat Valery nogal nerveus is over zijn show”, zegt De Brock. “Maar draai het of keer het: zijn achternaam doet hier veel belletjes rinkelen. De naam Lippens creëert een mysterie. Hoeveel mensen – behalve de Knokkenaars – weten dat Leopold een zoon heeft in Londen, die bovendien kunstenaar is?”

Moeders mooiste

Toch komt Lippens’ artistieke talent niet uit de lucht vallen. Zijn in 2004 overleden moeder was een documentairefotografe die veel voor magazines werkte. “Weinig mensen weten dat ze ook veel vrij werk maakte. Ze maakte surrealistische collages van foto’s van Knokkenaars, kunstenaars en landschappen. Thuis staat een gigantische doos met haar negatieven. We zouden er een boek moeten van maken. Maar het het is niet gemakkelijk om een heel leven te doorploegen, als je moeder gestorven is”, vertelt Lippens.

“Mijn moeder was een goede fotografe. Al herinner ik me niet dat we ooit samen op reportage zijn geweest. Ik weet wel nog dat we vele uren samen doorbrachten in de donkere kamer. Een wit blad papier waar een beeld op verschijnt: pure magie vonden we dat. Mijn vader heeft niet echt artistieke ambities. Ik heb hem nog nooit zien schilderen of tekenen. Maar hij heeft wel gevoel voor kunst. En voor de natuur uiteraard. Mijn grootvader was naast burgemeester ook orni-tholoog en oprichter van Het Zwin.”

6 oktober was D-Day voor Valery Lippens, 14 oktober wordt D-Day voor Leopold Lippens. Of Valery zich aan een prognose durft te wagen? “Mijn vader haalt het wel, denk ik. Maar hij zei altijd: ‘ik laat graag plaats aan de jongere generatie’. Hij zal wel al nadenken over zijn opvolging, maar hij praat daar niet vaak over. De dag dat hij geen burgemeester is, zal dat wel raar aanvoelen. Niet alleen voor de Knokkenaars, ook voor mij.”

THIJS DEMEULEMEESTER

“Ik heb mijn vader nog nooit zien schilderen of tekenen. Maar hij heeft wel gevoel voor kunst” Valery Lippens

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content