‘EUROPA MOET WEER OVER POLITIEK GAAN’

“Het publiek zal weer vertrouwen krijgen in Europa als de Unie afrekent met haar imago van koude, bureaucratische machine”, zegt Saïd El Khadraoui, Vlaams Europarlementslid voor de sp.a. “We moeten Europa weer politiseren. Vandaag maakt de Europese Unie zeer belangrijke beleidskeuzes zonder veel democratische controle, aangestuurd door staatshoofden en regeringsleiders die het thuis niet durven uit te leggen.”

Een goed voorbeeld daarvan is de manier waarop een grote, interne markt wordt gerealiseerd. “Dat lijkt voor de Europese Unie een doel op zich, wat ook de gevolgen zijn voor de mensen”, zegt El Khadraoui. “De uitbreiding van de Unie naar Oost-Europa draaide voor ons uit op bedrijfsverhuizingen en banenverlies. Dan moet je niet verbaasd zijn over de ontgoocheling. Een interne markt is goed, maar de Unie had er met evenveel vuur aan moeten werken dat de sociale lat werd gelijkgelegd.”

Een ander voorbeeld zijn de regels die de Europese Commissie een streng toezicht geven op de begroting van de lidstaten. “De Europese socialisten hebben tegengestemd. Het is correct dat we de constructiefouten van de muntunie moeten wegwerken door economisch naar elkaar toe te groeien. Maar het opgelegde recept van zware saneringen snijdt zelfs volgens het Internationaal Monetair Fonds diep in de spieren van de getroffen landen. Je hebt ook kwalitatieve doelen nodig, die je met dezelfde ijver afdwingt bij de lidstaten. Ik denk aan outputnormen voor onderwijs, de stijging van de werkzaamheidsgraad of de strijd tegen de armoede. Europa moet niet alleen over begrotingscijfers gaan, maar ook over sociale cohesie.”

Europa heeft ook behoefte aan mensen van vlees en bloed, vindt El Khadraoui. Bij de Europese verkiezingen van volgend jaar mag de grootste politieke familie de voorzitter van de Europese Commissie leveren. Dat is een primeur. “We komen naar buiten met één kandidaat-Commissievoorzitter voor de hele Europese Unie. Via zulke boegbeelden personaliseer je de Europese politiek, en toon je de mensen dat Europa geen bureaucratie is.”

Maar er zal meer nodig zijn dan dat. “Tijdens de crisis liet de Europese Commissie het afweten. De lidstaten vulden het vacuüm, met Duitsland voorop. Zo hebben we allemaal het gevoel dat we moeten doen wat Berlijn zegt. Dat is niet houdbaar. We moeten naar een Commissie die het Europese belang bewaakt, gecontroleerd door het Europees Parlement.”

Hoe gaat El Khadraoui dat realiseren, als de lidstaten de plak zwaaien? “Door de kracht van het woord. We zullen in de verkiezingscampagne de mensen moeten overtuigen met een helder verhaal. Vergeet ook niet dat de Europese Commissie met een geloofwaardig project moet komen als ze de vereiste steun van het Parlement wil krijgen.”

Europa terugdraaien is alvast geen optie meer. “Het aandeel van de Europese Unie in de wereldbevolking is amper 7 procent, en het zal nog dalen. Willen we niet genegeerd worden op het wereldtoneel, dan zullen we met één stem moeten spreken. Kun je je nog inbeelden dat we weer naar de bank moeten om guldens in te wisselen als we naar Nederland gaan? We zien de goede dingen niet meer. Iedereen had de mond vol over opkomende markten als Brazilië en Turkije, maar de massaprotesten daar tonen aan dat het er niet allemaal rozengeur en maneschijn is. Wel is het vertrouwen in de toekomst er groter dan hier. Daarom moet Europa veel meer investeren in onderwijs, onderzoek en infrastructuur. Want goedkoper gaan we nooit worden, we moeten beter zijn.”