Er zit weer vaart in

Vlaanderen bouwt opnieuw schepen. De scheepsbouwsector blijkt dus niet definitief uitgeteld – Fulton Hemiksem is goed voor een honderdtal banen en tal van opdrachten. Worden Polen en Roemenië ingeruild voor Hemiksem?

De teloorgang van de scheepsbouw leek de voorbije jaren wel de titel van een dramatisch eindigende Vlaamse streekroman. Een happy end zit er niet meer in. Maar een eerste zonnestraaltje aan de horizon? Fulton Hemiksem nv, ontstaan uit het wrakhout van de teloorgegane Vlaamse Scheepsbouw Maatschappij ( VSM), bouwt twee nieuwe containerbinnenvaartschepen en een containerduwbak. De eerste nieuwbouworders in Vlaanderen sedert jaren.

Gespecialiseerde herstellingen, de afbouw van technologische ‘state of the art’-schepen… zolang het aspect loonkosten buiten beschouwing kon worden gelaten, bleken de overblijvende Vlaamse scheepswerven het nog best te kunnen redden. Het zware werk, de bouw van casco’s (scheepsrompen) verhuisde definitief naar de overzijde van het voormalige IJzeren Gordijn. “Maar in het oosten stijgen de prijzen met 20% per jaar en lopen de levertijden op,” zegt Amedée Van de Vijver, gedelegeerd bestuurder van Fulton Hemiksem. “Wij zijn voor nieuwbouwprojecten nog steeds iets duurder dan onze Oost-Europese collega’s, maar onze klanten beseffen stilaan dat de kwaliteit van het werk in Vlaanderen hoger ligt en dat de levertijden beter worden nageleefd.”

VEREFFENING.

In 1995 bleek de Vlaamse regering geen oren te hebben naar het herstructureringsplan dat de VSM – de koepel boven de zes middelgrote Vlaamse werven – had voorgesteld. Daarop ging de VSM in vereffening, waarbij ook de verschillende werven er het bijltje bij neerlegden: de West-Vlaamse Scheepswerven, de Scheepswerven van Langerbrugge, Fulton Marine, Meuse & Sambre, de Scheepswerf van Rupelmonde én de Scheepswerven van Hemiksem. “Wij zijn, nu onder de naam Fulton Hemiksem, de enige werf van de vroegere VSM-groep die opnieuw is opgestart,” overloopt Van de Vijver. “Voorts is er in Vlaanderen niet veel overgebleven: met de Nieuwe Scheldewerven Rupelmonde (herstellingen binnenvaart) en de Nieuwe Scheepswerven Sint-Barbara te Eisden (bouw van casco’s) zijn wij er zowat. Antwerp Shiprepair, gespecialiseerd in de herstelling van zeeschepen, zien wij niet als een concurrent.”

Na 1995 bleven enkele directieleden geloven in de toekomst van een deel van de VSM-groep. “Wij hadden snel een akkoord met de vereffenaar over de overname van de activa van de Scheepswerven van Hemiksem. Maar in het kader van haar zeescheepsbouwbeleid verbood de Europese Commissie het verlenen van Vlaamse subsidies aan werven waar nieuwe activiteiten zouden worden opgestart. Na wat juridische touwtrekkerij én omdat wij ons vooral zouden richten op herstellingsactiviteiten voor de binnenvaart hebben wij uiteindelijk toch de toelating gekregen ons met alle vormen van scheepsbouw in te laten,” gaat Van de Vijver verder.

Sedert 1 april 1996 vonden op de werf uitsluitend reparaties plaats, aangevuld met ombouw- en afbouwopdrachten. In 1997 werden samen 216 jobs aangepakt, goed voor een omzet van 200 miljoen frank. “Dit jaar tellen wij al 131 opdrachten. In 1997 werden de Bosco en de Argus afgebouwd, de casco’s kwamen uit Polen. Dit en volgend jaar volgen nog de afbouw van vier Roemeense casco’s én drie nieuwbouwprojecten. Steeds gaat het om binnenvaart-containerschepen. Dat blijkt een sterke groeimarkt te zijn waarrond de Promotie Binnenvaart Vlaanderen terecht stevige promotieacties opzet.”

De nieuwbouworders betreffen de bouw van twee 135 meter-containerschepen en een duwbak van 90 meter, alle in opdracht van in België wonende binnenvaartfamilies. De totale waarde van deze orders (door Trends geschat op 300 à 350 miljoen frank) wordt niet vrijgegeven, maar Fulton Hemiksem maakt wel gewag van een forse omzetstijging voor dit boekjaar, samen met een toename van het personeelsbestand tot 130 man.

“Dat het gaat om schepen van 135 meter lengte die ook nog eens breder zijn dan klassieke binnenschepen is niet onbelangrijk. Dat soort schepen is niet geschikt voor de Donau en de casco’s kunnen dus, tenzij je bereid bent hoge transportkosten te betalen, niet meer concurrentieel in het Oosten worden gebouwd. Langere schepen vereisen vanwege hun specifieke structuur ook meer toegevoegde technologie. En dat is onze sterkte,” zegt Van de Vijver.

Maar zijn er in Vlaanderen nog scheepsbouwers te vinden? “Er zijn nog oud-werknemers beschikbaar van de VSM-groep en van Boelwerf Vlaanderen. Daarnaast blijken heel wat voormalige scheepsbouwers die nu actief zijn in andere sectoren met veel plezier hun vroegere stiel opnieuw op te zoeken. Maar maak je vooral geen ilusies. De grote scheepsbouw komt nooit meer terug.”

LVL

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content