Elektronische invoer diensten: altijd BTW

Elektronische diensten die van buiten de Europese Unie worden verstrekt, kunnen vanaf midden volgend jaar onmogelijk nog aan de BTW ontsnappen.

Wat dienstverrichtingen betreft, kan er slechts van Belgische BTW sprake zijn als de dienst geacht wordt in België plaats te vinden. Op dezelfde wijze kan er slechts van Franse of Nederlandse BTW sprake zijn, als de dienst in Frankrijk respectievelijk Nederland wordt verricht. Vindt de dienst buiten de Europese Unie plaats, dan zal logischerwijze geen BTW verschuldigd zijn (althans geen BTW die krachtens de regels van de Europese Unie van toepassing is).

Criteria. De cruciale vraag is bijgevolg waar een dienst geacht moet worden plaats te vinden. Daarvoor bestaan verschillende lokalisatiecriteria. Het hoofdcriterium luidt dat een dienst plaatsvindt daar waar de dienstverlener gevestigd is. Maar daarnaast bestaan nog tal van afwijkende criteria. Soms worden diensten geacht plaats te vinden op de plaats waar ze materieel worden verricht. En in sommige gevallen bijvoorbeeld ook op de plaats waar de afnemer van de dienst – dus de opdrachtgever – gevestigd is.

Dat laatste criterium geldt bijvoorbeeld voor het verstrekken van informatie. Maar het afwijkende criterium geldt alleen als de informatie wordt verstrekt aan een afnemer die buiten de Europese Unie is gevestigd; en ook, als de afnemer binnen de Europese Unie is gevestigd maar dan wel in een ander land dan de dienstverlener en op voorwaarde dat hij zelf de hoedanigheid van BTW-plichtige heeft.

Neem bijvoorbeeld een Belgische onderneming die (tegen betaling) informatie verstrekt aan een Amerikaanse afnemer. De dienst zal dan gelokaliseerd worden op de plaats waar de afnemer is gevestigd. Die is immers buiten de Europese Unie – in het voorbeeld is dat de Verenigde Staten – gevestigd. De dienst ontsnapt zodoende aan de Belgische BTW. Stel, omgekeerd, dat een Amerikaans bedrijf informatie tegen betaling verschaft aan een Belgisch bedrijf. Opnieuw zal de dienst dan geacht worden plaats te vinden daar waar de afnemer gevestigd is. De afnemer is nu weliswaar gevestigd binnen de Europese Unie. Maar hij is gevestigd in een ander land dan de dienstverlener, en aangezien het om een bedrijf gaat, heeft hij in principe de hoedanigheid van BTW-plichtige. Bijgevolg is ook hier voldaan aan de voorwaarden om de dienst te lokaliseren in het land van de afnemer. In het voorbeeld is dat in België. En dus is nu wel Belgische BTW verschuldigd.

Particulier. Stel daarentegen dat een Amerikaans bedrijf informatie verschaft aan een Belgische particulier. Aan de voorwaarden om de dienst te lokaliseren in het land van de afnemer van de dienst, is dan niet langer voldaan. Diensten aan afnemers die in de Europese Unie gevestigd zijn, kunnen immers slechts bij de afnemer worden gelokaliseerd als die minstens in principe de hoedanigheid van BTW-plichtige heeft. Een particuliere afnemer voldoet niet aan die voorwaarde. Geen lokalisatie dus in het land van de afnemer van de dienst. Met als gevolg dat het hoofdcriterium van toepassing wordt: de plaats van de dienst is het land waar de dienstverlener gevestigd is. In het voorbeeld is dat Amerika. En dus kan er van Belgische (of andere Europese) BTW geen sprake zijn.

Elektronisch. Op diensten die (onder meer) bestaan in het verstrekken van informatie is zodoende geen BTW verschuldigd als de dienstverleners buiten de Europese Unie (VS, Zwitserland, Polen…) gevestigd zijn en de afnemer een binnen de Europese Unie gevestigde particulier is. Ook als deze diensten via elektronische weg worden verstrekt.

Maar daar komt volgend jaar verandering in. De mobiliteit die de handel via het internet kenmerkt, doet de Europese instanties blijkbaar vrezen voor te grote concurrentie vanwege dienstverleners die buiten de Europese Unie gevestigd zijn. Vandaar dat beslist is de lokalisatie van de diensten in het land van de afnemer van de dienst drastisch uit te breiden. Met ingang van 1 juli van volgend jaar wordt zij ook van toepassing als diensten via elektronische weg worden verstrekt door buiten de Europese Unie gevestigde dienstverleners en de afnemers binnen de Europese Unie gevestigde particulieren zijn.

Een Amerikaans bedrijf dat via het internet tegen betaling informatie verstrekt aan een Belgische particulier zal bijgevolg – anders dan nu het geval is – Belgische BTW verschuldigd zijn. Is de afnemer een Franse particulier, dan zal op overeenkomstige wijze Franse BTW verschuldigd zijn enzovoort.

Voor dienstverleners buiten de Europese Unie die hun diensten via het internet aanbieden aan particulieren binnen de Europese Unie, breken zo te zien moeilijke tijden aan. Maar tegelijk wordt ervoor gezorgd dat hun BTW-verplichtingen tot een minimum worden beperkt. Tegen midden volgend jaar zal daartoe op Europees niveau een systeem operationeel zijn waarbij de BTW die door niet-EU-dienstverleners in de verschillende lidstaten verschuldigd is, aangegeven zal kunnen worden in een lidstaat naar keuze. De betaling zal ook aan deze lidstaat moeten gebeuren. Deze lidstaat zal de ontvangen BTW daarna moeten doorstorten naar de verschillende collega-lidstaten waar de respectieve afnemers/particulieren gevestigd zijn. Dat alles zal eveneens langs elektronische weg gebeuren. De niet-EU-dienstverleners zullen aldus in de Europese Unie tegemoet moeten getreden langs de elektronische weg waarvan zij zich zelf bedienen.

Jan Van Dyck [{ssquf}]

De auteur is advocaat en hoofdredacteur van Fiscoloog.

Een Amerikaans bedrijf dat via het internet tegen betaling informatie verstrekt aan een Belgische particulier zal voortaan Belgische BTW verschuldigd zijn.