Een robot met een willetje

Robonetics ontwikkelde software waarmee robots een eigen wil en eigen gedragingen krijgen. Een beetje eng, maar dat is wat de industrie nu eenmaal zoekt.

R obonetics heeft twee jaar gewerkt aan Ridle ( Robot Intelligence Definition Language). Deze software maakt het mogelijk om beslissingssystemen eenvoudiger te maken. Het probleem bij het bouwen van intelligente software is de interactie tussen de hersenprocessen. In de robotica heeft men ontdekt dat een robot veel intelligenter reageert door hem gewoon te laten lopen, in plaats van hem de kamer te laten meten en een route door de kamer te laten berekenen. Je voegt er een reeks reflexen aan toe om obstakels te ontwijken en plotseling lijkt het alsof er een robotdier door de kamer beweegt. Oprichter Filip Verhaeghe: “Het is meestal niet zo moeilijk om te zeggen wat je wil doen in een gegeven omstandigheid, maar hoe krijg je al die verschillende gevallen samen tot een coherent geheel, tot werkende hersenen?”

Dat probleem kan de software van Robonetics volledig automatisch oplossen door agenten met een eigen wil, eigen zintuigen en eigen gedragingen te definiëren. Zo’n agent is te vergelijken met een denkproces. De technologie van Robonetics laat toe om vele agenten automatisch samen te brengen tot werkende hersenen.

De technologie kent veel toepassingsgebieden. Voorlopig concentreert Robonetics zich op de machinebouw, de biomedische sector en de speelgoedbranche. Voor het bedrijf Loxis loste Robonetics een planningprobleem uit de scheepvaart op. De Ieperse start-up concentreert zich volledig op de software en maakt alleen producten in opdracht van bedrijven. Toch heeft Robonetics zelf al een speelgoedrobot ontwikkeld, Anty, die als speelkameraad het isolement van kinderen met een besmettelijke of langdurige ziekte kan doorbreken. Voor dit pilootproject werkt Robonetics samen met het Jan Yperman-ziekenhuis in Ieper.

Ridle is een veelbelovende technologie, maar bevindt zich nog in een pioniersfase. Slechts een handvol mensen is ermee bezig. Mensen overtuigen dat deze technologie een tijd- en kostenbesparende oplossing is, blijft moeilijk. Twee factoren versterken dit. Verhaeghe: “Omdat onze technologie innovatief is, kun je mensen moeilijk van het nut ervan overtuigen. Bovendien bewegen we ons op de business-to-businessmarkt, en die is vorig jaar gecrasht.” Daarom praat de oprichter van Robonetics veel met technici of managers in onderzoek en ontwikkeling. “Zij begrijpen beter dan wie ook waarover het gaat en wat de technologie voor hen kan betekenen. Zij zien het nut van een proefproject in. Machines zijn grote investeringen. Als ze in de productiefase al kennis kunnen maken met Ridle, bespaart dat veel kosten.”

Op die manier probeert hij ook investeerders over de streep te trekken. Robonetics heeft er twee jaar onderzoek op zitten, zonder inkomsten. Het geld dat nodig was om de software te ontwikkelen, werd maand na maand moeizaam opgehaald. De softwarefirma is de eerste twee jaar doorgekomen met geld van familie en vrienden. Verhaeghe bezit 54% van de aandelen, de rest is mooi verdeeld tussen zijn vader en twee broers. “Het is moeilijk om mensen te overtuigen dat je met een wereldtechnologie bezig bent, als je niets concreet kunt tonen,” zegt Verhaeghe. “Met zo’n aanpak ben je natuurlijk voor niemand kredietwaardig. Daarom klopte ik aan bij privé-personen die vertrouwen in mij stellen, ook al snappen ze soms niets van de technologie. We slaagden er ook niet in kapitaalverschaffers te overtuigen van de toekomst van de markt, omdat we geen belangrijke referentieklanten konden voorleggen.”

Robonetics is langzaam uitgegroeid tot een team van zes mensen. De start-up is op zoek naar kapitaal om de verdere groei te financieren. Momenteel zijn er al gesprekken aan de gang. De kapitaalronde dient om de capaciteiten van de software verder uit te bouwen en om een bestuursstructuur op poten te zetten.

Een bedrijf op kot

Filip Verhaeghe, licentiaat informatica en Master in Artificial Intelligence, richtte pas in oktober 1999 Robonetics op, na een carrière in de ruimtevaartdivisie van het bedrijf Logica. Hij hielp daar onder meer bij het ontwerp van de sturing voor de komeetjager Rosetta, een satelliet die een komeet inhaalt en er zelfs op landt. Na drie jaar besloot hij het bedrijf te verlaten. Hij zag het enorme potentieel van de technologie, maar er was niemand die er iets mee deed.

Verhaeghe besloot zelf een bedrijf op te richten, eerst op kot in Leuven maar al gauw verhuisde hij naar Ieper. Hij vond een stek in de oude gebouwen van Lernout & Hauspie in de Sint-Krispijnstraat en kwam in contact met Sail, dat incubatiediensten leverde. Sail kwam als geroepen voor het jonge bedrijfje. Van agentgebaseerde systemen was er toen nog geen sprake. Aanvankelijk wilde Verhaeghe een robot maken voor de industriële markt. “We hadden onze keuze laten vallen op een robot die wolkenkrabbers zou schoonmaken. Daarbij mikten we op rechthoekige gebouwen, omdat de specificaties in dat geval niet moeilijk te definiëren zijn.”

Robonetics werd echter geconfronteerd met het klassieke probleem van machinesturing: je moet álles programmeren. Omdat dit te veel manuren zou vergen, bedachten de mensen van Robonetics een manier om alles te automatiseren. Hun ervaring in artificiële intelligentie kwam hen goed van pas. Verhaeghe: “Technische problemen zijn altijd goed geweest voor Robonetics. Die hebben geleid tot het ontwikkelen van de taal. Problemen bij het ontwikkelen van Ridle waren een stap naar de optimalisatie ervan”. De taal werd uiteindelijk het centrale product van Robonetics. Wat ze nu ontdekt hebben, is veel belangrijker dan de robot die ze aanvankelijk in het hoofd hadden.

Vlerick Venture Coaching begeleidde de start-up. De risicokapitalist kreeg de opdracht om investeerders voor de kerntechnologie te zoeken. In oktober 2001 raadde Vlerick Venture Coaching de start-up aan om het product te commercialiseren. Ridle was immers al ver genoeg gevorderd om producten voor derden te maken. Die strategie verschilde echter met de opvattingen van Verhaeghe. “We moesten vertrouwen wekken bij de investeerders en hen overhalen met een sexy product. Voor mij is het ontwikkelen van de taal altijd prioritair geweest. Wie geld voorschiet, investeert in de toekomstige producten van Ridle en niet alleen in een product.” Nu de technologie wat verder staat, zal Robonetics opnieuw het businessplan voorleggen aan Vlerick Venture Coaching.

Niet zomaar programmeurs

Robonetics is niet van plan om een distributiekanaal op te zetten. De software wordt verhuurd. Iedere maand betaalt de klant een bedrag en ontvangt de taal, de updates, support en cursussen via een on-linesysteem. Filip Verhaeghe ziet veel inkomsten in de productverkoop.

Tegen de zomer wil de start-up break-even zijn. Op de licentieverkoop, de kernactiviteit, moet het mogelijk zijn om break-even te draaien tegen eind 2003. Verhaeghe: “We hopen dit boekjaar een omzet van een half miljoen euro te realiseren, en een verdubbeling het jaar daarop.”

Totnogtoe heeft de start-up geen moeilijkheden gehad om geschikt personeel te vinden. In de toekomst zou dat wel eens moeilijker kunnen worden. Verhaeghe: “Ten eerste door de hoge techniciteit. We zoeken niet zomaar programmeurs, maar mensen die voortdurend bezig zijn met het analyseren van problemen en het aanreiken van oplossingen. Al onze werknemers hebben minstens twee diploma’s. Bovendien speelt de factor Ieper ook een belangrijke rol. Het is natuurlijk niet hetzelfde als werken in Leuven.”

Melanie De Vrieze [{ssquf}]

De robot Anty is het perfecte speelkameraadje voor zieke kinderen.