Een loontje en een boontje

De werkloosheid blijft in vele landen hoog oplopen in 2012, maar overal wordt het tekort aan competente arbeidskrachten een zwaar probleem. In 2011 kwam Manpower tot de vaststelling dat 34 procent van de werkgevers moeite hadden om vacatures op te vullen. Technici, verkooppersoneel, gespecialiseerde vaklui en ingenieurs zijn het moeilijkst te vinden.

De ondernemingen moeten vindingrijker worden. De concurrentie is het meest intens voor de allerbeste talenten omdat steeds meer ondernemers zich aansluiten bij Mark Zuckerberg, de medeoprichter van Facebook. Volgens hem is en uitzonderlijke werknemer “niet een beetje beter is dan iemand die vrij goed is, maar 100 keer beter”. De strijd om het talent is al even heftig in de opkomende economieën.

Het loon blijft de zware artillerie in het bedrijfsarsenaal en ondernemingen moeten nog meer indruk maken met hun verloning. De lonen nemen toe, evenals de aanwervingsbonussen en andere extraatjes. De meest gezochte werknemers verwachten nog altijd een zeker aandeel in het kapitaal, al moeten de werkgevers wel grotere prestatiebonussen cash uitbetalen.

Ondernemingen gaan bij de rekrutering ook de strijd aan met nieuwe smart bombs. Google staat al geruime tijd bekend om de gratis gastronomische maaltijden en massages op zijn campussen, maar sinds kort heeft het een reeks diensten toegevoegd voor de Googlers, van belastingadvies tot prenatale cursussen voor toekomstige vaders. Veel andere werkgevers volgen. In kinderopvang voorzien, wordt een machtig wapen, net als toestaan dat de werknemers hun huisdier meebrengen naar het werk.

Mens sana in corpore sano

Het voorkomen van een burn-out wordt tegelijk een rekruteringsinstrument en een techniek om de waarde van het menselijk kapitaal van de firma te behouden. Weinig bedrijven gaan zo ver als Netflix, dat het plafond van het aantal vakantiedagen dat medewerkers opnemen opgaf, al verwacht het nog altijd dat ze goed presteren. Maar de beste werkgevers dragen toch goed zorg voor de lichamelijke en geestelijke gezondheid van hun medewerkers. Sommige firma’s verplichten hun ‘altijd bereikbare’ werknemers zelfs hun Blackberry en andere sociale media minstens enkele uren per dag of een dag per week uit te schakelen, in de hoop dat ze hun geestelijke gezondheid bewaren.

Om het tekort aan geschikte, goed opgeleide werknemers op te vangen, wordt training almaar belangrijker. Partnerships tussen ondernemingen en onderwijsinstellingen worden ge-meengoed. Hetzelfde geldt voor de bedrijfsuniversiteiten, vooral in opkomende economieën zoals India, waar universiteitsstudenten maar al te vaak afstuderen zonder dat ze bekwaam zijn om efficiënt te functioneren op de werkplek.

De uitdagingen beperken zich niet tot de rekrutering. Bedrijven moeten er beter in slagen hun werknemers ook te betrekken. Ondernemingen die erin slagen het niveau van betrokkenheid te verhogen, merken dat al gauw aan hun winstcijfers. Daarom proberen de bedrijven meer beslissingsbevoegdheid te delegeren aan de medewerkers onder het topechelon. Sommige houden massale bevragingsoefeningen, jams, zodat het tenminste lijkt alsofd elke werknemer zijn zegje heeft over de belangrijke kwesties waarmee de onderneming geconfronteerd wordt.

De auteur is bureauchef van The Economist in New York.

MATTHEW BISHOP