Een leven op rozen

Onze landgenoot Daniël Ost is een absolute ster aan het firmament van de bloemsier-kunst. Zijn thuisbasis is Sint-Niklaas, maar sinds enkele maanden heeft hij ook een art-nouveau-uitstalraam in de Brusselse Koningsstraat.

www.danielost.be

Het was chaos op 3 september 2003 in de Brusselse Koningsstraat. Twee beklagenswaardige agenten probeerden zo goed en zo kwaad als het kon het verkeer in goede banen te leiden. Achter beslagen autoruiten keken ogen vol vraagtekens naar de fraaie art-nouveauvitrine van het nummer 13, een creatie van architect PaulHankar. Limousines voerden een ballet op en tot in het midden van de straat was een evenemententent opgetrokken.

Die dag hoorden heel wat mensen voor het eerst de naam DaniëlOst. Het regende vragen, wat nog maar eens aantoonde hoe onvertrouwd de stadsslenteraars wel zijn met de internationale faam van de ambachtsman uit Sint-Niklaas. Er waren officiële Belgische en buitenlandse delegaties. Waarom al die heisa voor een bloemist? Aan het einde van de namiddag kregen de laatste sceptici de genadeslag toen de chauffeur van een zware, donkere Mercedes het portier opende voor… CatherineDeneuve. Meer was er niet nodig om de menigte voorbijgangers een andere mening te doen krijgen over die nieuwkomer in Brussel.

Koninklijke fans

De wapenfeiten van plantengenie Daniël Ost zijn al even indrukwekkend als zijn internationale reputatie. Zijn realisaties zijn niet meer te tellen. In 1999 maakte hij al diepe indruk, samen met de binnenhuisarchitect AndréJoyeux, bij de inhuldiging van de nieuwe vestiging van Christie’s in New York. Voor de gelegenheid had Ost een vegetale wolkenkrabber ontworpen bestaande uit sierplanten, 4000 rozen en een gordel van witte aronskelken.

Ook al liggen zijn ‘werven’ verspreid over heel de wereld, hij is en blijft onlosmakelijk verbonden met België. Hij heeft hier dan ook prestigieuze opdrachtgevers. Zijn werk wordt onder meer ten zeerste op prijs gesteld door de koninklijke familie, die al een beroep deed op zijn diensten bij een aantal grote gelegenheden. Niet zo lang geleden nog voor het huwelijk van Laurent en Claire, maar ook voor dat van Filip en Mathilde in 1999. Wie herinnert zich niet de spectaculaire bloemconstructies die hij voor die gelegenheid had opgebouwd? Bloemenkransen van meer dan vier meter hoog. Dat wil zeggen: 800 kilo rozen, gerbera’s, Chinese kool, eucalyptus- en olijfbladeren. Om dat allemaal op zijn plaats te krijgen, moesten tien dagen lang een honderdtal bloemisten uit heel het koninkrijk elkaar aflossen. Het was zo’n groot succes dat de deuren van de Sint-Michielskathedraal moesten gesloten worden omdat de menigte naar binnen drong om de boeketten mee te graaien. Ook tijdens de zestigste verjaardag en het veertigjarig ambtsjubileum van koning Boudewijn pakte Ost groots uit met een bladerendak versierd met 10.000 orchideeën.

Van hier tot Tokio

Om te geraken waar hij nu staat, moest Ost moeilijke momenten doorstaan. Het doet denken aan BillyElliot, de jonge held uit de gelijknamige Engelse film. De kleine Billy droomt ervan om balletdanser te worden maar stuit op een vader die van hem een bokser wil maken. Ook Ost moest de scepsis van zijn vader, die metaalarbeider was, overwinnen om zijn kunst te kunnen bedrijven. Om hem met de realiteit te confronteren, liet vader hem inschrijven in de Militaire School. Daniël hield het er vol tot de hogere cyclus, hij legde zich er vooral toe op filosofie en psychologie. Daarna besloot hij zich echter volledig te concentreren op de bloemsierkunst en ging hij in opleiding bij PeterCurfs, een bloemist uit zijn geboortestad.

In 1983, op zijn 28ste, trok hij voor de eerste keer naar Japan waar hij letterlijk gefascineerd geraakte door de plaats die het vegetale daar innam. Op dat ogenblik wist hij uiteraard nog niet dat hij weldra een kantoor zou hebben in Tokio. Een jaar later opende hij zijn winkel in de schaduw van de Onze-Lieve-Vrouwekerk in Sint-Niklaas.

Vanaf dan volgt zijn carrière een rechtlijnige koers, die hem al snel naamsbekendheid en succes opleverde over de landsgrenzen heen. Iemand die dat mee bewerkt heeft, is zeker zijn beschermvrouwe MartineDeClerck. De echtgenote van textielbaron Jan De Clerck was een fan van het eerste uur, financierde hem en introduceerde hem ook in haar gegoede vriendenkring.

Al snel kwam zijn carrière in een stroomversnelling. Ost werd overal in de wereld gevraagd, al viel zijn werk niet onmiddellijk in een categorie te vatten. Ost mijdt immers de platgetreden paden. De term ‘bloemist’ is trouwens te eng om zijn werk te bevatten. In zijn composities maakt hij gebruik van alles wat hem in handen valt: bladeren, takken, vruchten, maar ook algen en mossen. Ook het voorwerp dat zijn creaties bevat, maakt deel uit van het kunstwerk. Zo hecht hij veel belang aan vazen, zoals blijkt uit zijn samenwerking met Anverre, een internationaal kunstenaarscollectief dat een uniek meesterschap in de glasbewerking heeft bereikt.

Sterker dan de dood

Zijn werk reikt echter veel verder dan composities alleen. Hij ontwerpt ook tuinen en projecten die interactief inwerken op het milieu en waarmee hij een pas opzijzet van de loutere sierkunst.

De Nederlandse schrijver CeesNooteboom heeft ooit enkele regels neergepend in een poging om zijn werk te bevatten: “Hij werkt met uiterst vergankelijk materiaal: bloemen, grassen, twijgen, bladeren, riet, vruchten, groenten, efemeer. Meestal van levenssappen afgesneden en dus ten dode opgeschreven, gehuld in de merkwaardige laatste schoonheid die daarbij hoort. Hij troeft de dood af door met hem mee te werken, door wat voor de vergankelijkheid bestemd was een heel nieuw leven te geven als kunstwerk. Alle kunst troeft, als zij goed is, in zekere zin de dood af.” Een betere hagiografie kan je nauwelijks bedenken.

Intussen groeit en bloeit het bedrijf van Daniël Ost. In zijn boetiek in Sint-Niklaas heeft hij een tiental mensen in dienst en hij heeft er ook een DaniëlOstschool opgericht die openstaat voor iedereen die zich wil laten inwijden in de bloemsierkunst. De bloembinder die hele pagina’s uit het werk van de dichter Rilke kan reciteren, geeft ook geregeld boeken uit om zijn werk te illustreren. De serie ‘Bladeren in Bloemen’ heeft met haar drie tot nu toe uitgebrachte delen de liefhebbers van het genre weten te verrukken. Onlangs verscheen ook zijn ‘Fleurs éphémères’, een nieuwe etappe in zijn complexe relatie tot de plantenwereld. Michel Verlinden n

Michel Verlinden

Het werk van Ost wordt ten zeerste op prijs gesteld door de koninklijke familie.