Een historische zomer

Een zomer lang selecteren we op deze bladzijde een collectie nieuw verschenen topboeken rond een thema. Deze week besluiten we met geschiedenis. En we stuiten op de bakermat van het kapitalisme.

Belgische Kelten waagden de oversteek naar de Britse eilanden en Ierland, wellicht omdat Germaanse benden bij de Rijn opdoken en een domino-effect veroorzaakten, waarbij diverse stammen elkaar verdrongen. Niet Romeinen, maar Belgen waren de stichters van Londen, Brighton en tal van andere plaatsen in Zuid-Engeland. De Belgen waren toen de enige Galliërs die met tweewielige strijdwagens optrokken. Ze veroverden Kent en de zuidelijke kusten van Engeland. Lange tijd controleerden de Nerviërs de handelsroutes van en naar de tinmijnen in Cornwall. Om het Kanaal over te steken, maakten de Belgen onder meer gebruik van de haven van Oudenburg (Oostende) in het gebied van de Menapiërs. Dat alles en nog veel meer vertelt Ugo Janssens met veel verve in De Oude Belgen (The House of Books, 288 blz., 19,90 euro). Leer de verrassende geschiedenis van de Belgen kennen.

Tim Parks, een Brit die al vele jaren in Italië woont en daarover onder meer de even hilarische als interessante bestseller Italiaanse buren schreef, pakt nu uit met een doortimmerd historisch werk: Het Medicigeld (Arbeiderspers, 270 blz., 18,95 euro). De beruchte familie De Medici baseerde haar macht op haar rol als bankier. In de vijftiende eeuw slaagde de clan erin om het lenen van geld uit de banvloek van de Kerk te halen. De familie zag in dat de internationale handel en het lenen met- een ook een nieuw en stabiel financieel systeem vergden. Met die pittige historie brengt Tim Parks meteen een van de meest leesbare én belangrijkste historische boeken voor iedereen die de bakermat van het moderne kapitalisme wil (leren) kennen.

In Grote vragen uit de geschiedenis (Inmerc, 292 blz., 24,95 euro) bundelt Harriet Swain de antwoorden van twintig toonaangevende historici. Bij de hoogtepunten in dit boek rekenen we beslist ook Lisa Jardine, die nagaat hoe sociale veranderingen beïnvloed worden door de technologie. Harold James zoekt uit waarom economieën ineenstorten. Fred Halliday bestudeert de oorzaken van revoluties. Brendan Simms beschrijft wat iemand doet uitgroeien tot een groot leider.

Een Brussels drama. Op 5 juni 1568 werden Lamoraal, vierde graaf van Egmond, en Filips van Horne onthoofd op bevel van Alva, in naam van Filips II. Lamoraal was stadhouder in Vlaanderen en Artesië. Vooral over die graaf hebben Aline Goosens en Herman Vandormael alles (en méér, zo lijkt het wel) opgezocht. Hun intrigerende relaas vinden we in Slachtoffer van verraad en intrige (Davidsfonds, 240 blz., 24,95 euro). De auteurs hebben heel wat verrassingen in petto. Wat blijkt? De geschiedenis is dé leidraad om ook het heden te helpen doorgronden, maar dan moeten we wel de juiste geschiedenis, de ware toedracht kennen.

Luc De Decker