Een charlatan in het Witte Huis

In 2017, zijn eerste jaar als president, gaf Donald Trump meer uit aan reiskosten dan Barack Obama tijdens zijn twee ambtstermijnen. In mei vorig jaar maakte het Amerikaans parlement een bijkomende 120 miljoen dollar vrij voor de veiligheid van de Trump-familie. Vorige zomer was de begroting van de bewakingsdiensten voor de president al opgesoupeerd.

Met dat soort anekdotes spekt David Frum zijn boek Trumpocracy, een vernietigend oordeel over president Donald Trump. Het boek leest vaak als een pamflet dat de charlatan aan de schandpaal nagelt.

Dat Frum zo hard tekeergaat, verbaast op het eerste gezicht. Hij is een volbloed conservatief en Republikein, en was onder meer de tekstschrijver van president George W. Bush. Frum is de bedenker van de term ‘As van het Kwaad’. Dat waren schurkenstaten zoals Irak, Iran en Noord-Korea. Maar Frum is wel een overtuigde voorstander van de Amerikaanse grondwet. Zeker een Amerikaanse president moet die voorbeeldig naleven. Nepotisme, vriendjespolitiek en leugens horen daar niet thuis.

En dat zijn net de kernelementen van Donald Trump. En iedereen die samenwerkt met Trump wordt daardoor besmet. “Je kan vanop een verre afstand protesteren. Maar wat als je als medewerker rechtstreeks in aanraking komt met Trump, die je verplicht tot de uitvoering van een van zijn beslissingen? Ga je dan in tegen de wil van de machtigste man van Amerika?”

Maar na bijna 200 pagina’s boordevol waarschuwingen, blijft Frum hoopvol. “Amerikanen hebben een hekel aan tirannieke persoonlijkheden. Hij is wispelturig, zwak, huilerig, klagerig, vol zelfmedelijden. Echte Amerikaanse karaktertrekken zijn hem vreemd, zoals sterkte, zelfbeheersing, kalmte, bescheidenheid, vastberadenheid.” Frum ziet bij jongeren een toenemende aandacht voor democratie. Zij hebben geen ervaring met een dictatuur. Frum hoopt ook dat de Democraten en de Republikeinen opnieuw de weg naar het compromis vinden. Ze stonden het voorbije decennium te veel als kemphanen tegen elkaar. “De Republikeinse partij zal Trump overleven. Ze moet zich herbronnen. Zodra de conservatieven dat kunnen aanvaarden, zullen ze opnieuw ten dienste staan van het algemene belang.”