Dure luchtverkeersleiders plukken Belgocontrol kaal

De luchtverkeersleiders voeren geen actie voor meer loon, de werkdruk moet lager. Hun lonen gingen vorig jaar dan ook flink omhoog. En dat is een van de redenen waarom Belgocontrol nu de broeksriem moet aanhalen.

De luchtverkeersleiders zijn een machtig bastion op de luchthaven van Zaventem. Dat bleek ook op 25 september, toen de werknemers van Belgocontrol spontaan begonnen te staken. Belgocontrol leidt het burgerlijke luchtruim in België in goede banen en alle vliegverkeer lag dus plat. De luchtverkeersleiders haastten zich met de boodschap dat er geen looneisen vooraan stonden. Wel de werkdruk. De toestand is nog niet uitgeklaard, want na 15 oktober zijn nieuwe acties mogelijk, indien dan geen akkoord wordt bereikt.

Belgocontrol is al geruime tijd aan het besparen, na een verlieslatend boekjaar 2008. Zowel het bedrijfsresultaat (een half miljoen euro verlies), als het nettoresultaat (bijna 14 miljoen euro verlies) dook in het rood. Een riante loonsverhoging van de luchtverkeersleiders is voor een stuk de verklaring voor het slechte resultaat. De loonmassa klom vorig jaar met bijna 9 procent naar ruim 116 miljoen euro. Dat betekent bijna 57 procent van de totale bedrijfskosten.

Het personeel werd vorig jaar bijzonder goed bediend. Met een nieuwe CAO, met baremaverhogingen en met drie indexeringen. En als toetje: de extra prestaties bij het proefrijden voor het nieuwe luchtverkeerscentrum in Zaventem. Dat centrum, CANAC 2, wordt – later dan voorzien – vóór eind 2009 in gebruik genomen.

Laagconjunctuur

Belgocontrol heeft een zeer logge kostenstructuur. Sinds 2005 bedragen de afschrijvingen 12 tot 13 procent van de bedrijfskosten. Het zijn investeringen in uiteraard dure, want hoogtechnologische apparatuur. Ruim twee derde van de kosten zijn dus vaste kosten. En dat in een conjunctureel zeer gevoelige business, de luchtvaart.

Belgocontrol kende een mooie loonsverhoging toe op een moment dat de conjunctuurknipperlichten stevig flikkerden. Met het vertrek van DHL in april 2008 verdween in Zaventem een derde van het nachtverkeer. Of 3,14 miljoen euro minder inkomsten voor Belgocontrol. Een van de essentiële inkomstenbronnen zijn immers de vergoedingen voor de vliegbewegingen van en naar Zaventem. In de laatste twee maanden van 2008 sloeg de crisis in volle hevigheid toe. Het verkeer in Zaventem daalde met 15 procent in december.

Die daling zette zich in 2009 voort, met een tiende minder vluchten in de eerste acht maanden. Want de tweede essentiële inkomstenbron van Belgocontrol zijn de vluchten boven België. Dat is het ‘ en-route-verkeer’. In 2008 kwam via de en-routeformule bijna tien miljoen euro minder in kas dan begroot.

Bovendien gaan de en-routetarieven in 2009 fiks omhoog, met bijna een tiende. En dat net op een moment dat de luchtvaart onder de crisis kreunt. Die tarieven zijn immers vaste kosten die gespreid worden over het aantal vliegbewegingen. Als het aantal vluchten daalt, stijgen de prijzen. Bij hoogconjunctuur dalen die tarieven.

“De staking komt op een zeer slecht moment”, waarschuwt een bestuurder van Belgocontrol. “De conjunctuur vraagt inspanningen van iedereen. We moeten in de eerste plaats onze klanten, de luchtvaartmaatschappijen, dienen.”

W.R.