Duimen voor Dexia

Patrick Claerhout
Patrick Claerhout redacteur bij Trends

De verkoop van haar Astrid-aandelen aan de FPIM levert de Gemeentelijke Holding 56 miljoen euro liquiditeiten op. Daarmee kan de grootaandeelhouder van Dexia zich door het lopende jaar slaan. Maar wat brengt 2012?

Woensdag, 19.11 uur. Francis Vermeiren, de 74-jarige voorzitter van de Gemeentelijke Holding en burgemeester van Zaventem, heeft net zijn aandeelhouders en de pers te woord gestaan. Ondanks de financiële problemen is er bij Vermeiren een overheersend gevoel van opluchting. Op korte termijn lijkt een implosie van de holding, die met 14 procent de tweede grootste aandeelhouder van Dexia is, afgewend. Trends stelt hem nog een laatste vraag: wat zou hij ervan vinden als Dexia zijn Legacy-portefeuille in één keer zou buitengooien?

“Voor de bank zou dat zeker een goede zaak zijn”, vindt Vermeiren. “Dan kan ze zich volop op de bankactiviteit concentreren, en de resultaten zouden niet telkens gedrukt worden door de lasten uit het verleden. Maar dan praat ik wel tegen mijn eigen winkel. Want als ze de portefeuille afschrijft, boekt Dexia een miljardenverlies. En dan moeten wij het zonder dividend doen.”

Vrijdag, 13.02 uur. Dexia-CEO Pierre Mariani start een conference call waarin hij toelicht dat Dexia een provisie van 3,6 miljard euro aanlegt voor de versnelde afbouw van de Amerikaanse rommelkredieten en de obligatieportefeuille uit het verleden. Bestuursvoorzitter Dehaene is duidelijk: Dexia zal over 2011 geen dividend uitkeren. Maar tegelijk creëert hij een opening: de winstgevendheid van Dexia zou vanaf het tweede halfjaar moeten verbeteren. Als die tendens doorzet in de eerste zes maanden van 2012, kan er misschien een interim-dividend uitgekeerd worden voor het einde van 2012.

Zaterdag, 14.35 uur. Trends maakt een abrupt einde aan het middagdutje van Vermeiren, die meteen bij de les is: “Het stemt me hoopvol dat Dexia de last uit het verleden wegsnijdt. De bank maakt nu meer kans om weer gezond te worden. Pas op, er wachten ons nog harde jaren. En zeker met het zware verlies in 2011 staan we voor een onaangename tussenperiode. Maar ik ben blij dat de raad van bestuur van Dexia de mogelijkheid van een interim-dividend laat. De beheerders die namens ons spraken, hebben daar inderdaad op aangedrongen. Het is belangrijk dat ook de leefbaarheid van de Dexia-aandeelhouders gegarandeerd wordt.”

De problematiek van de Gemeentelijke Holding is intussen genoegzaam bekend: het vehikel is te afhankelijk van de Dexia-aandelen die het heeft (2,1 miljard euro activa op een balanstotaal van 2,9 miljard), en bovendien staan die aandelen tegen 8,26 euro in de boeken terwijl ze op de beurs rond 2,5 euro noteren. Voorlopig laat de revisor dat passeren. “Wij beschouwen onze Dexia-aandelen als een langetermijninvestering”, luidt Vermeirens verklaring. “We gaan ervan uit dat de intrinsieke waarde rond 10 euro ligt en dat de koers ooit weer stijgt.”

Dividendenstroom valt droog

De steden en gemeenten, die aandeelhouder zijn van de Gemeentelijke Holding, rekenen op een dividendstroom om hun begroting rond te krijgen. Maar die stroom begint bij Dexia en staat nu al sinds 2008 droog, op wat bonusaandelen na. Bovendien heeft de Gemeentelijke Holding geleend om het kapitaal van Dexia met 500 miljoen te verhogen, precies met haar Dexia-aandelen als onderpand. Doordat die nu fors minder waard zijn dan drie jaar geleden, is ook de waarborg gedaald.

De Gentse burgemeester Daniël Termont vindt het welletjes. Hij wil liever zo snel mogelijk uit het Dexia-verhaal. “Het is niet onze roeping aandeelhouder te zijn van een commerciële bank”, zegt Termont.

Maar nu verkopen, zou wel heel erg dom zijn, beseft een andere burgemeester: “Dan zetten we een latente minwaarde om in een effectief verlies. En dan heb ik het nog niet over het effect op de koers als de Gemeentelijke Holding haar pakket van 260 miljoen Dexia-aandelen op de markt gooit. Als je je patrimonium wilt vernietigen, moet je precies doen wat Termont zegt. Trouwens, de Gemeentelijke Holding heeft ons de voorbije tien jaar meer dan 2,5 miljard euro aan dividenden uitgekeerd. Toen hoorde je niemand klagen. Nu het slecht gaat, willen sommigen zo snel mogelijk naar de uitgang.”

De meeste gemeenten hebben begrepen dat ze voorlopig niet anders kunnen dan de bui uitzitten. En dus stemde 85 procent van de aandeelhouders vorige week voor de goedkeuring van de jaarrekeningen, de herbenoeming van bestuurders als Vermeiren, en de uitkering van een beperkt dividend. Dat dividend wordt op 15 december uitgekeerd, maar is nog niet verworven. “We zullen de financiële toestand van de holding op dat moment herbekijken”, zegt dagelijks bestuurder Carlos Bourgeois. “Als er problemen zijn, keren we geen dividend uit.”

Maar de kans is groot dat de Gemeentelijke Holding tegen dan meer middelen in kas heeft. Ze bereikte een overeenkomst waarbij de Federale Participatie- en Investeringsmaatschappij haar 39 procent in het netwerk voor hulp- en veiligheidsdiensten Astrid overneemt. De FPIM zou daarvoor iets meer dan 56 miljoen euro betalen, precies de boekwaarde van de participatie. De Gemeentelijke Holding is het vooral om de liquiditeiten te doen. Ze moet dit jaar 120 miljoen euro schulden afbetalen, 140 miljoen euro volgend jaar en 200 miljoen in 2013. “We schatten dat we een kwart van die kredieten kunnen herfinancieren, en de rest willen we afbetalen door activa te verkopen”, zegt Bourgeois.

Weinig krenten

De verkoop van Astrid levert de holding dus tijdelijk zuurstof. Maar wat wordt het volgend jaar? De buffer van de over te dragen winst uit het verleden is bijna volledig opgesoupeerd. Dexia-aandelen uit de strategische portefeuille verkopen, kan de holding niet, want dan is ze verplicht de volledige portefeuille tegen die prijs te waarderen. Dat zou neerkomen op het incorporeren van een gigantisch verlies en het wegvegen van het eigen vermogen.

Dus is het duimen dat Dexia effectief een interim-dividend uitkeert in de tweede helft van 2012. Zo niet, moeten we dan de Gemeentelijke Holding te grave dragen? “Er zijn andere mogelijkheden”, denkt Bourgeois. “We bezitten naast Dexia een portefeuille met 600 miljoen euro activa. Die leverde vorig jaar een rendement van 35 miljoen euro op. Waarom zouden we daarvan geen stukken kunnen verkopen?” Het probleem is dat er niet veel krenten lijken tussen te zitten, en de aandelen die wel een return kunnen opleveren (Elia of Cofinimmo) wil de holding liever in portefeuille houden wegens hun jaarlijkse rendement.

“We moeten opletten dat België niet opnieuw een bank verliest aan Frankrijk”, waarschuwt een collega-bankier. “Tachtig procent van de beslissingscentra in de financiële sector zit al in het buitenland. Als het zo doorgaat, houden we nog maar één Belgische grootbank over.”

Waarmee het debat over de rol van de Gemeentelijke Holding als verankeringsvehikel geopend is. “Dat debat moeten we nu niet voeren”, zucht Vermeiren. “Eerst moeten we in rustig water komen. Daarna ligt de discussie open: is het aan de gemeenten of aan een ander beleidsniveau om Dexia in België te verankeren? Persoonlijk vind ik het niet onbelangrijk dat je als gemeente mee een bank kunt beheren die belangrijk is voor de financiering van lokale besturen.”

PATRICK CLAERHOUT

De Gemeentelijke Holding is te afhankelijk van Dexia-aandelen, en bovendien staan die aandelen veel te duur in de boeken.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content