‘Drones zijn smartphones met een propeller’

3D Robotics is de grootste dronebouwer in de Verenigde Staten. Het maakte van de vliegende objecten een wijdverspreid consumentenproduct. “Managers en bedrijfsleiders hebben nog onvoldoende door wat de potentie is”, oordeelt Chris Anderson.

Op het dak van het kantoor van 3D Robotics aan de waterkant van Berkeley vliegen de drones af en aan. In de verte is de stad San Francisco te zien, waar het broeit van het ondernemerschap en de innovatie. De kale ondernemer Chris Anderson (54) heeft bewust gekozen voor deze locatie: het luchtruim is vrij. Hij kijkt op deze zonnige dag tevreden toe hoe op zijn kantoordak een drietal mensen van de noodhulpdiensten grondig worden geïnstrueerd over de nieuwste exemplaren van 3D Robotics. Binnen in het industriële kantoor hangen vooral nerdy jongemannen, weinig vrouwen, achter hun computerschermen. Her en der liggen prototypes van drones of uit elkaar gehaalde exemplaren. Anderson vertelt dat hij ook nog graag de soldeerbout hanteert. Maar de massaproductie van drones van 3D Robotics vindt plaats in China en Mexico.

‘Smartphones met een propeller’, noemt Anderson zijn drones. Hij voorspelt dat zwermen drones zullen rondvliegen om landbouwgrond in kaart te brengen, terreinen te beveiligen en inspectiewerk te verrichten voor verzekeraars. De toestellen van 3D Robotics worden ook wel drones voor huis-, tuin- en keukengebruik genoemd. Een bekend product van 3D Robotics is de Solo, een drone met een ingebouwde GoPro-camera. Volgens Anderson is de consumentenmarkt minder interessant geworden. Bedrijven van klein tot groot kunnen veel meer met de onbemande vliegende dataverzamelaars, zegt hij. “Managers en bedrijfsleiders hebben nog onvoldoende door wat de potentie is.”

Een nieuwe wereld

Anderson werd bekend als schrijver en opiniemaker over de wondere wereld van het internet. Een bekend werk is The Long Tail (2006), waarin hij schreef dat de toegenomen beschikbaarheid van nicheproducten op internet, zoals zeldzame boeken, positief zou zijn voor minder bekende aanbieders. Hij schreef nog een aantal boeken waarmee hij zich mag rekenen tot een van de grote denkers in Silicon Valley. Hij geeft wereldwijd peperdure spreekbeurten. In België vertelde hij vorig jaar dat tegenwoordig iedereen met toegang tot het internet en een goed idee een klassieke multinational kan uitdagen. Elon Musk had geen verstand van auto’s en ruimtevaart maar hij ontwrichtte die markten wel met Tesla en Space X.

Anderson stapte met zijn drones feitelijk ook in een voor hem nieuwe wereld: de luchtvaart. Anderson heeft er een theorie over ontwikkeld die hij op papier zette in Makers: The New Industrial Revolution. Het is een lofzang op Silicon Valley en het gebruik van opensourcedesign en 3D-printen als platform voor de heropleving van de Amerikaanse industrie en de creativiteit van individuen. In de internetgemeenschap worden ideeën en innovatie vaak opengesteld met als doel kennis te delen. Anderson spreekt optimistisch van een democratisering van het ondernemen.

Anderson is vader van vijf kinderen. Samen met hen sleutelde hij ooit zijn eerste drone in elkaar. Sinds een paar jaar verkoopt hij de vliegende objecten met groot succes. “Voor sommige mensen is een drone een rage. Ze kopen er een en kijken er al snel niet meer naar om. Anderen vliegen dagelijks. Maar ik denk niet dat drones voor consumenten een massamarkt worden. Wij waren leidend in de doe-het-zelffase en de overgang naar de consumentenwereld, maar onze focus ligt nu op het zakelijke gebruik. Dat is werk, geen hobby.”

Uitdagend China

Zijn bedrijf, 3D Robotics richtte hij in 2009 samen met de toen 19-jarige Mexicaan Jordi Munoz op in het universiteitsstadje Berkeley, nabij Silicon Valley. Het claimt de grootste verkoper van drones in de Verenigde Staten te zijn. Verkoop-, omzet- en winstcijfers weigert Anderson te delen, behalve dat zijn bedrijf vorig jaar een omzetgroei van 260 procent boekte. Geldschieters zijn allang overtuigd. Anderson zegt met 3D Robotics tot nu toe 99 miljoen dollar opgehaald te hebben voor expansie. Het technologiebedrijf Qualcomm is een van de grootste investeerders.

Voor zijn bedrijf werken circa honderd mensen. “Maar dat verandert elke dag.” Concurrenten zijn de Chinese wereldmarktleider DJI en het Franse Parrot. Kleinere concurrenten in de Verenigde Staten zijn Boeing en Airbus. Ondanks de vliegende start van 3D Robotics erkent Anderson de concurrentie met de Chinezen niet meer goed aan te kunnen. “Ze zijn goedkoper, ze zijn snel en ze verkopen zo veel. In onze sector zien we het China van de 21ste eeuw. Innovatieve bedrijven die een leven leiden in een ongelooflijk hoog tempo”, stelt Anderson, die zelf vier jaar in Guangdong woonde. “We zijn een van de eerste bedrijven die zó heftig de concurrentie ondervinden. Het duurt niet lang meer voor alle bedrijven het voelen. Dat is goed, het maakt je een beter bedrijf. Maar het is uitdagend.”

Software in een doos

3D Robotics heeft nog wel een slag te maken, zo blijkt bij een demonstratie op het dak. De geheugenkaart met de verzamelde data moet nog uit de drone worden gehaald en handmatig in de laptop of tablet worden gestopt voor de verwerking van de data. Maar die tussenstap is binnenkort verleden tijd, beweert Anderson. “Ik heb nog nooit een sector zo snel zien innoveren”, zegt hij. Maar tegelijkertijd is hij realistisch. Er is nog heel wat nodig voor zijn droom uitkomt: zwermen drones die onder de wolken vliegen. “Als ik het heb over drones, bedoel ik autonome drones, zonder piloot. Die moeten objecten kunnen ontwijken en in het donker vliegen. We kunnen gemakkelijk een muur ontwijken. Een boom ook, maar als er bladeren aan zitten, wordt het moeilijk. Kunnen we voorkomen dat drones tegen hoogspanningslijnen aanvliegen? Heel lastig.”

Anderson zegt niettemin dat mensen veeleer te lage dan te hoge verwachtingen hebben van drones. “Kijk omhoog. De lucht had vol met drones kunnen zitten. Nu zie je ze alleen boven het hoofdkantoor van de FBI de boel bewaken. Het potentieel is nog lang niet benut.” Daar ziet hij een combinatie van redenen voor. “De meeste drones worden nog bestuurd. Er zijn strenge regels, die verschillen van land tot land. Hier is het niet legaal een drone autonoom te laten vliegen. Het is niet toegestaan ze buiten de zichtlijn te laten vliegen. Er zijn veel no-flyzones. In veel gevallen zijn zonder speciale vrijstellingen zelfs commerciële vluchten met drones niet legaal.”

3D Robotics is volgens Anderson een softwarebedrijf dat helpt data te verzamelen voor de cloud. “Drones zijn voor ons software in een vliegende doos. Het belangrijkste zijn de software en de aansluiting van de drone op de telefoon en de cloud. Zakelijke klanten kan het geen barst schelen hoe we de camera’s en de sensoren in de lucht krijgen. Het gaat hen om de gegevens. Bovendien betalen mensen doorgaans niet voor de software en de data, maar voor diensten. We moeten onze data analyseren en er nuttige gegevens van maken.”

Langzame acceptatie

Voor 3D Robotics draait alles volgens Anderson om internet en dataverzameling in kleinere fysieke ruimtes. “Met drones en satellieten kunnen boeren de kwaliteit van hun grond meten en hun irrigatiesystemen efficiënter en milieuvriendelijker maken. Je zal natuurlijk niet de staat Kansas in kaart brengen met drones. Dan heb je er 200.000 nodig en is het net zo duur als de inzet van satellieten. Wij helpen de hulpdiensten gebieden te onderzoeken met infraroodcamera’s op drones. Ze vliegen bijvoorbeeld over een auto om vast te stellen of de motor nog warm is. Ze kunnen in een achtervolging wapens terugvinden die net zijn gebruikt en weggegooid. Voor klanten kunnen we bouwplaatsen in kaart brengen en de veranderingen van vuilophopingen op periodieke basis meten. Het is niet erg sexy, maar het is wel superbelangrijk. De landbouw en de bouw zijn de grootste industrieën in de wereld.”

Het bedrijf is onlangs de samenwerking aangegaan met het softwarebedrijf Autodesk om 3D-scans van gebouwen te maken. Daarmee kunnen architecten en ingenieurs voortdurend hun bouwprojecten inspecteren en evalueren. “Je kunt dat ook doen vanuit de ruimte of via een helikopter, maar drones zijn veel praktischer en goedkoper.”

Satellieten en drones zijn volgens Anderson complementair. “Satellieten zijn zeer nuttig voor uitgestrekte gebieden. Maar twee derde van de planeet is bedekt door wolken. Die gebieden zijn onzichtbaar voor satellieten. Hun beelden zijn veel minder precies en je kunt niet kiezen wanneer ze overvliegen. Met drones kun je op elk gewenst moment en tegen een aantrekkelijke prijs data verzamelen.”

Drones kunnen ook worden ingezet in gevaarlijke beroepen. “Denk aan de inspectie van mobiele torens, windturbines, bruggen en hoogspanningsleidingen.” Anderson zou graag zien dat het bedrijfsleven drones omarmt, maar “die acceptatie gaat niet snel”.

Dwarse regels

Chris Anderson werd geboren in Engeland maar verhuisde op zijn vijfde naar de Verenigde Staten. Jarenlang werkte hij als journalist, eerst voor Nature en Science, later voor The Economist en vanaf 2001 voor het iconische technologiemagazine Wired. Ondernemer is hij dus sinds 2009. Gevraagd naar het hedendaagse succes van Silicon Valley zegt Anderson: “Wat de echt interessante bedrijven als Uber en Airbnb zo succesvol maakt, is hun bereidheid de grijze gebieden op te zoeken. Ze zijn bereid complexe regelgeving, complexe concurrentieverhoudingen en complexe delen van de economie te exploreren. Dat is een wezenskenmerk van Silicon Valley.”

Dat ze een loopje nemen met de regels, puur om hun eigen gewin te maximaliseren, vindt Anderson te makkelijk. “De wereld is niet zwart-wit”, stelt de ondernemer. De regels zitten zijn dronebedrijf ook flink dwars. “De wetten in onze sector zijn in 1970 geschreven. Wie had toen kunnen denken dat je nu zoiets als een drone zou kunnen kopen in Walmart?” Anderson zelf in ieder geval niet.

Gerben van der Marel in Berkeley

“In onze sector zien we het China van de 21ste eeuw. Innovatieve bedrijven die een leven leiden in een ongelooflijk hoog tempo”

“Wat de echt interessante bedrijven als Uber en Airbnb zo succesvol maakt, is hun bereidheid de grijze gebieden op te zoeken”