Dioxine is niet giftig

Zowat alle Belgische voedingsbedrijven houden rekening met een zware dioxinerekening waarvoor ze niet zijn verzekerd. Alle bedrijven? Niet degene die een productcontaminatie- verzekering hebben afgesloten.

Productcontaminatie– of recallverzekeringen hebben een uniek uitgangspunt. Eventuele aansprakelijkheid speelt geen rol, de formule vergoedt de volledige kosten die verbonden zijn aan het terugroepen en herlanceren van een product. Recallverzekeringen hebben al ruimschoots hun nut bewezen in onder meer de voedings-, farma-, cosmetica- en autosectoren, waar het terugroepen van producten voor vele bedrijven een zaak van leven of dood is (zie kader: Een lange rij incidenten). Kortom, zowat iedere grote fabrikant van afgewerkte producten die in rechtstreeks contact komt met het menselijk lichaam, zou er goed aan doen een recallverzekering te overwegen.

Een standaardpolis is er niet, maar de dekking kan bijzonder uitvoerig zijn. Marktleider in België is AIG, één van de belangrijkste financiële en verzekeringsgroepen wereldwijd. Tot de kleinere spelers behoren Winterthur, Fortis en Axa/Royale Belge.

EEN VOLLEDIGE POLIS

dekt het verlies dat een bedrijf lijdt als gevolg van een terugroeping vanwege een onopzettelijke vergissing, invoering of vervanging van een onderdeel, fout in het ontwerp, de productie, verpakking, vermenging, samenstelling, etikettering of opslag of door opzettelijke en kwaadwillige beschadiging door een werknemer of een derde. Voorwaarde is dat het gebruik van het product zou leiden tot lichamelijk letsel of materiële schade. De polis vergoedt meestal alle kosten die het bedrijf moet aangaan voor inspectie, verwijdering, vernietiging, herstelling en vervanging van het product. Bovendien worden de kosten in de breedste zin van het woord vergoed. Iwan Röpcke, manager van de crisisafdeling van AIG: “We vergoeden niet alleen de bijkomende personeels-, transport-, vernietigings-, opslag- en communicatiekosten. Ook de uitgaven die een bedrijf moet doen om het mogelijk verloren marktaandeel of verkoopcijfer terug te winnen, worden vergoed. Optioneel betalen we ook het verlies van nettowinst terug.”

AIG vice-voorzitter André Hellebuyck voegt eraan toe dat het product wordt aangevuld met een belangrijk bijstandsluik. “Cliënten krijgen toegang tot professionele consultants, die advies kunnen verstrekken over analytische preventie en een communicatiestrategie kunnen opstellen en uitvoeren. Deze bijstand bepaalt in grote mate het mogelijke risico en dus ook de premie,” legt Hellebuyck uit. Want recallverzekeringen worden niet afgesloten vóór de verzekerde de hand in eigen boezem heeft gestoken.

De verzekeraar moet immers weten welk vlees hij in de kuip heeft. Röpcke: “Dat betekent dat de cliënt moet aantonen of hij over een omvattend recallplan en een dito strategie beschikt. Indien wel, lichten we dat door, om eventuele zwakheden te kunnen uitschakelen. We willen via een omvattende vragenlijst ook weten of de cliënt aan interne kwaliteitscontrole doet, en zo ja, aan welke norm die controle voldoet. Want hoe strenger het bedrijf zichzelf controleert, hoe kleiner het risico dat er toch iets zal mislopen.”

Hellebuyck stipt aan dat Nederlandse bedrijven in dit opzicht beter zijn voorbereid dan Belgische. “Bij ons praat men over de invoering van Good Manufacturing Practice ( GMP) naar aanleiding van de dioxinecrisis. Sommige bedrijven staan een stapje hoger met Iso 9000 en Iso 9002. Maar in Nederland praat men openlijk over het invoeren van de uiterst strenge Hazard Analysis and Critical Control Point-methode ( HACCP). Deze certificering is afkomstig uit de Amerikaanse ruimtevaartindustrie, waar ze werd opgesteld om voedselcontaminatie aan boord van een ruimtecapsule te voorkomen.” Een richtlijn van de Europese Unie erkende HACCP in 1996 als een van de beste en meest kritische methoden. De richtlijn raadt voedingsbedrijven aan HACCP toe te passen om besmettingen te vermijden.

Vertrouwelijkheid

Geregeld simuleert AIG een crisis, om het theoretisch plan van een cliënt te toetsen. “Daarbij doen we een beroep op consultants die niet op de hoogte zijn van de productcontaminatieverzekering,” zegt Röpcke. “Vertrouwelijkheid is immers cruciaal: een potentiële afperser zal zijn plannen eerder uitvoeren bij een bedrijf waarvan hij weet dat het daarvoor verzekerd is. Indien een cliënt zijn recallverzekering aan de grote klok hangt, is dat voldoende reden om de polis te annuleren.” De confidentialiteit gaat zo ver dat de naam van de cliënt dikwijls als een apart document in een kluis wordt bewaard en nergens in de polis wordt vermeld.

Zowat alle verzekeraars die het product aanbieden, melden dat het vooral middelgrote tot grote bedrijven zijn die een dergelijke polis afsluiten. Vaak zijn dat multinationale bedrijven, die het risico centraal verzekeren. De meeste verzekeraars rapporteren een stijgende vraag na het uitbreken van de dioxinecrisis. De diepe wonden die de PCB-vergiftiging heeft geslagen en het besef dat Belgische bedrijven te weinig aan zelfcontrole doen, leiden ertoe dat nogal wat middelgrote zuivel- en diepvriesbedrijven hun productaansprakelijkheid aanvullen met een luik contaminatie, bericht een verzekeraar.

DE PREMIE VAN

een productcontaminatieverzekering van bijvoorbeeld 100 miljoen frank kan schommelen van ongeveer 0,1 tot 1% van het omzetcijfer, afhankelijk van het eigen recallplan en de interne kwaliteitscontrole, het type product, het schadeverleden van de cliënt en de geografische marktspreiding. “Onlangs hebben we twee bierbrouwers gekwoteerd,” licht Röpcke toe. “De brouwer die ons een degelijk ingevulde vragenlijst terugstuurde, waaruit bleek dat hij goed voorbereid was en het risico beperkte, kreeg een premie die een miljoen frank lager lag dan die van zijn niet-voorbereide concurrent.”

STIJN DE PRETER