“De Zeeuwse mossel verdwijnt”

Zeeuws-Vlaanderen

We stevenen af op het einde van de Zeeuwse mossel,” voorspelt Wim van de Plasse, topman van mosselhandelaar Delta Mossel. “De natuurjongens willen dat hij dient als vogelvoer. De Vlaamse mossel in spe zal kunnen profiteren van dat drama.”

De prijs van de mosselen schommelt rond 6 euro per kilo, een verdubbeling tegenover vroeger. Van de Plasse: “De mosselverwerkers moeten hun fabrieken afschrijven. De vaste kosten per kilo zijn verdubbeld, omdat het aanbod met de helft afnam. Ook de prijs van het schip moet verwerkt worden. Om rendabel te zijn, zouden we 8 euro moeten vragen. Dat betaalt geen mens, zelfs geen Vlaming. We verkopen dus met verlies.”

Delta Mossel verwerkte vorig jaar 12 miljoen kilo mosselen. In 2006 verminderde het aanbod met een derde. De totale productie van Zeeuwse mosselen nam dit jaar naar verwachting af tot 30 miljoen kilo, min 50 % tegenover 2005. Nochtans bereikte de sector in 1992 een akkoord met de Nederlandse regering om jaarlijks 100 miljoen kilo te oogsten. De milieuverenigingen ondergraven dat akkoord door de rechtbank oogstvergunningen te laten vernietigen wegens in strijd met de Europese regels. Zij vinden de mosselen noodzakelijk om de fauna in de Waddenzee in stand te houden.

Van de Plasse: “We zijn verplicht 100 miljoen kilo op de droge platen te laten liggen voor de vogels. Maar als ze niet worden bewerkt, vallen mosselgronden in slaap en sterven ze uit.” De verwerking van Deense of Ierse mosselen tot Zeeuwse in Nederlandse wateren wordt juridisch ook bemoeilijkt, omdat de invoer de eigen soort kan besmetten.

Zeeuws-Vlaming Peter Blok, die investeert in het Oostendse Mytilus, reageert: “De sector is kapotgemaakt door het monopolie van Delta Mossel, Roem van Yerseke, Prins en Dingemanse.” Hij wijst erop dat dit trio ooit zelf de import van buitenlandse mosselen onmogelijk heeft gemaakt door te eisen dat ze niet mochten verwerkt worden in Nederlands water. Blok: “Het monopolie is verstrikt in zijn eigen regels.” Van de Plasse wijst erop dat een verbod ooit noodzakelijk was, omdat de hygiënische normen in het buitenland te laks waren.

Blok wilde ooit in de Zeeuwse handel wilde stappen, maar de bank eiste een garantie van een kwart miljoen euro. “Kleine starters maken in Zeeuws-Vlaanderen geen kans,” reageert hij. Van de Plasse zegt dat iedereen welkom is op de veiling. Maar: “Logisch dat een bankier weigerachtig staat tegen kleine spelers. Je kan de mosselen pas per ruim van 50.000 ton kopen en dat kost 100.000 tot 150.000 euro. En dan zwijgen we nog van de miljoeneninvestering in de fabriek die de mosselen moet verwerken. Ook het bedrijf van Blok kan in België geen ruim verwerken. Ik vrees dat de mosselen die hij hier zou kopen na een tijd beginnen te stinken.”

Blok: “Begrijp je nu waarom ik naar Oostende ben afgezakt? Het moment is rijp om met Vlaamse en ingevoerde mosselen de belangrijkste afzetmarkt van mijn mede-Zeeuwen aan te pakken: België.”