De wereld blijft een dorp

Luchtvaartmaatschappijen beleven “de zwaarste crisis uit hun bestaan,” trok Leo Mullin, voorzitter van Delta Air Lines, aan de alarmbel. …

Luchtvaartmaatschappijen beleven “de zwaarste crisis uit hun bestaan,” trok Leo Mullin, voorzitter van Delta Air Lines, aan de alarmbel. Zakenreizigers wijzigden drastisch hun vliegpatroon. De aanslagen maakten komaf met ongelimiteerde face-to-face-gesprekken en feedbacken. De tijd van het bandeloos vliegen leek voorbij. Telefoon, fax en e-mail werden plots het gedroomde communicatiemiddel voor de zakenreiziger. Eindelijk komt de definitieve doorbraak van videoconferencing eraan.

Vergeet ondertussen niet dat de markt van videoconferencing in België vrij beperkt is, met een omzet van niet eens 25 miljoen euro (1 miljard frank) per jaar. Nog significanter: de verkoop van vliegtickets veerde twee weken na 11 september alweer op. Er is immers slechts één geldig antwoord op aanslagen van terroristen: hou het hoofd koel, denk rationeel _ dat schreef Helmut Schmidt de voorbije week in Die Zeit. De voormalige Duitse bondskanselier had in de jaren zeventig zijn handen vol met de terroristische Rote Armee Fraktion ( RAF).

Hopelijk houdt ook Sabena, dat het engagement van zijn partner Swissair zag verdwijnen, het hoofd koel. Belgische ondernemers blijven alvast rationeel. De vrees voor een aanslag houdt hen niet uit het vliegtuig. Reizen blijft altijd noodzakelijk, luidt de nuchtere conclusie. In een globaliserende wereld is het vliegtuig nu eenmaal een conditio sine qua non. Entrepreneurs die buitenlandse filialen willen creëren, kunnen niet zonder persoonlijke contacten met hun mensen ter plekke. De wereld is een dorp.

Ook al wordt dat dorp minder gastvrij. Voortaan heten patrouillerende militairen de zakenreizigers welkom op luchthavens. Getrainde honden zoeken naar bommen. Piloten vliegen achter gepantserde cockpitdeuren, met wapens in de aanslag. In de passagiersruimte houden air marshals hun pistool schietklaar.

In de VS gebeurt bovendien het ondenkbare: luchtvaartspecialisten pleiten voor een verstaatsing van de veiligheidsdiensten op de luchthavens. Volgens de econoom Paul Krugman kon zwarte dinsdag worden vermeden. De Amerikanen zouden meer aandacht moeten schenken aan hun openbare infrastructuur. Die verscherpte veiligheid kan in de volgende jaren een interessante markt creëren. Maar koester geen overspannen verwachtingen. Tot voor 11 september vloeide jaarlijks slechts 1 miljard dollar (1,084 miljard euro) naar veiligheid op de luchthavens.

Wolfgang Riepl