De vlucht der prominenten

Volgende maand start Sabena een rechtstreekse verbinding naar Cincinnati. De lijst van genodigden op de eerste vlucht naar de Queen City is indrukwekkend : prins Filip, premier Dehaene, minister van Transport Daerden, Neil Kinnock, Karel Van Miert, VS-ambassadeur Blinken… Zijn de prominenten een voorbode van een al even belangrijke economische afvaardiging ?

Cincinnati, Ohio.

“Wij zijn zeer opgetogen over de komst van Sabena,” vertelt Joseph C. Kramer, vice president economic development van de Greater Cincinnati Chamber of Commerce. “De rechtstreekse verbinding met Brussel verruimt onze collectie intercontinentale routes. Vandaag vliegen we twee keer per dag naar Frankfurt, één keer naar Zürich, één keer naar Parijs en naar Londen.” Al deze intercontinentale verbindingen worden uitgevoerd door Delta Air Lines, al dan niet gezamenlijk geëxploiteerd ( code share) met een partner als Swissair en Air France.

“Met de vlucht Brussel-Cincinnati wordt het anders,” aldus Joseph Kramer. “Die zal worden uitgevoerd door Sabena, een Europese flag carrier. Dit is een primeur voor Cincinnati.” Sabena vliegt naar Cincinnati in samenwerking met Delta Air Lines met een Airbus 340, ook weer een primeur voor Cincinnati. Zoals alle code shares in de luchtvaart zal de vlucht een dubbel vluchtnummer dragen : een van Sabena, een van Delta.

Thuishaven van zes Fortune 500-bedrijven

Cincinnati ligt in de staat Ohio in het midwesten van de Verenigde Staten. Het is de thuishaven van zes Fortune 500-hoofdkwartieren. Chiquita huist er en de multinational Procter & Gamble bezet naast zijn eigen twin towers nog talrijke vierkante meters kantoorruimte in downtown Cincinnati. De bezoeker die tijdens zijn verblijf Procter & Gamble niet mocht hebben opgemerkt wat nagenoeg onmogelijk is krijgt een laatste kans in de luchthaven : wie de hoofdterminal verlaat, merkt een groot bord met daarop het opschrift ” We hope you have enjoyed Cincinnati. We have… since 1837. Procter & Gamble.”

Aangenaam zijn de mensen zeer zeker, conservatief ook. Zonder boe of ba verzette het stadsbestuur zich onlangs tegen een gay convention in Cincinnati. En de conservator van The Cincinnati Art Museum werd terechtgewezen nadat hij de foto’s van Robert Mapplethorpe durfde tentoonstellen.

Maar dat is natuurlijk niet de reden waarom Sabena deze luchtbrug opstart. “Wij willen optimaal gebruikmaken van de Delta- hub in Cincinnati,” weet Barbara E. Miller, onlangs gepromoveerd tot regional sales manager voor Sabena. De 47-jarige Miller werkt al 23 jaar voor onze nationale luchtvaartmaatschappij en verlegt nu haar thuis- en werkbasis van Detroit naar Cincinnati. “Sabena was in 1980 de eerste Europese luchtvaartmaatschappij met een directe verbinding naar Detroit. Er was een grote Belgische aanwezigheid en General Motors en Ford hadden vestigingen in België. Na het in elkaar storten van de auto-industrie werd de vlucht in ’89 geschrapt, maar het verkoopkantoor werd behouden omdat we een goed volume genereerden,” zegt Barbara Miller trots. Ze wil dat succes herhalen in Cincinnati, zonder evenwel aan de bezettingsgraad (72 % in 1996) van de andere Amerikaanse Sabena-bestemmingen (New York, Chicago, Boston en Atlanta) te raken. “In januari lanceerden we de verkoop via het Computer Reservatie Systeem (CRS). De resultaten zijn bemoedigend, niettegenstaande we tot half maart geen promotiecampagne hebben gelanceerd of reclame gevoerd. Cincinnati zelf is een kleine markt, het is de hub van Delta die de toegevoegde waarde creëert. Uit de boekingen blijkt dat twee derde van de trafiek van verder dan Cincinnati komt. Het potentieel van de combinatie van de Cincinnati-hub van Delta met de Zaventem-hub van Sabena is enorm. Beide hubs vertonen overigens veel gelijkenissen : ze zijn nieuw, niet te groot en dus klantvriendelijk zeker voor passagiers die overstappen.” Volgens Barbara Miller gaat de snelste weg van Los Angeles naar Florence via Cincinnati en Brussel, hetzelfde geldt voor de reiziger die van Albuqerque naar Abidjan wil. Maar dat zeggen bijvoorbeeld ook American Airlines en United Airlines, die hun hub in de internationale luchthaven van Chicago O’Hare hebben.

“Dat is het nu net,” meent David Anderson, district director voor Delta Air Lines. “Wie wil er overstappen in Chicago O’Hare ? O’Hare is een olifant, niet gebouwd als een overstapluchthaven. De vlieghaven zit overvol en heeft in de winter te lijden onder de barre weersomstandigheden, die voor veel vertraging zorgen.” De nationale Delta-campagne Cincinnati Instead is een verdoken hint naar het vermijden van O’Hare.

Hub als motor van economische groei

In Cincinnati zelf wonen nauwelijks 370.000 mensen ; de metropool Greater Cincinnati (13 counties behorend tot de drie aanpalende staten Ohio, Kentucky en Indiana) telt 1,9 miljoen inwoners. “Dit is een kleine bevolking om een internationale vlucht te schragen,” berekent David Anderson. “Een internationale O&D-vlucht ( ndvr – Origin & Destination) kan daar niet overleven. Maar Sabena heeft beslist deze verbinding op te starten omwille van de Delta-hub. Greater Cincinnati-Northern Kentucky International Airport zo luidt de officiële benaming van de luchthaven van Cincinnati, Ohio, die strikt genomen op het grondgebied van de staat Kentucky ligt telt dagelijks 220 Delta-vluchten naar 76 bestemmingen.” Deze 220 vluchten vertegenwoordigen de meerderheid van alle vluchten van en naar Cincinnati. Volgens Salomon Brothers had Delta Air Lines in ’95 in Northern Kentucky International Airport op basis van het aantal inschepingen een marktaandeel van 92,49 %. Met andere woorden : een bijna-monopolie, dat de prijzen van de tickets hoog houdt (zie ook omslagverhaal Trends, 31 oktober 1996).

“Weet u”, mort E. Todd Clay, manager corporate communications van Delta met hoofdkantoor in Atlanta, “iedereen is vrij om naar en van Cincinnati te vliegen. De luchthaven heeft gates en slots vrij. Onze senior vice president marketing,Robert W. Coggin, heeft tien jaar geleden de waarde van Cincinnati als locatie voor het neerpoten van een hub ontdekt.” Cincinnati ligt centraal in de Verenigde Staten, zowel op de oost-west- als de noord-zuid-as. Binnen een straal van 600 mijl (966 kilometer) woont 54 % van de Amerikaanse bevolking en bevindt zich 53 % van de Amerikaanse productievestigingen. “En,” voegt David Anderson eraan toe, “Delta heeft hier 400 miljoen dollar geïnvesteerd in het ontwerp en de bouw van een eigen terminal (officieel geopend in 1 december ’94). Dat gebeurde in een periode waar wij, zoals de rest van de luchtvaartwereld, het moeilijk hadden door de hoge brandstofprijzen, de Golfoorlog en de economische recessie. Wij bezitten 50 van de 68 gates van de luchthaven. Ik herhaal, bezitten.”

Delta verschaft momenteel werk aan iets meer dan 5000 personen in de regio. Daarmee plaatst het bedrijf zich in de top-10 van de grootste plaatselijke particuliere werkgevers. E. Todd Clay : “Iedereen beseft dat de hub de motor is van de economisiche groei van de regio. Tal van nationale ondernemingen relokaliseren naar hier, tal van internationale ondernemingen vestigen hun hoofdkantoor voor de VS in de buurt van de luchthaven.” Op anderhalf uur rijden van Cincinnati bevinden zich vijf steden met een sterke corporate aanwezigheid. “Die hebben allemaal een internationale luchtverbinding nodig,” stelt Anderson. “Een intercontinentale vlucht opstarten is iets moelijker dan een binnenlandse, maar ik ben ervan overtuigd dat de route tussen Brussel en Cincinnati snel winstgevend zal zijn.” De monopoliepositie in Northern Kentucky Airport draagt daar wellicht haar steentje toe bij.

Wanneer volgt Belgische investeringsboom ?

De lijst van Ohio-ondernemingen met activiteiten in België is lang : Procter & Gamble, het advocatenkantoor Thompson, Hine & Flory LLP (zie kader : Vlaanderen), Chiquita, Fifth Third Bank, Medical Research Laboratories, Michelman, Borden, Owens-Illinois, NCR Corporation, Robbins & Myers, Senco Products, The Duriron Company…

Omgekeerd blijft het zoeken naar namen. De Belgische aanwezigheid blijft er beperkt tot Bekaert, Ravago Plastics (verkoopkantoor), Belgacom (US-Midwest vertegenwoordigingskantoor) en Deceunininck Plastics, dat er onlangs nog het PVC-extrusiebedrijf Dayton Technologies verwierf. Maar dit kan veranderen, denkt Joseph Kramer van de Kamer van Koophandel. “Een rechtstreekse intercontinentale vlucht wordt dikwijls gevolgd door een investeringsstroom. Eind vorig jaar hebben twee Franse bedrijven beslist zich in de Tristate area te vestigen. Valeo, een toeleverancier aan de auto-industrie, zal tussen mei ’97 en juli ’98 21 miljoen dollar (735 miljoen frank) investeren in een productie-eenheid voor koelsystemen voor wagens, goed voor 250 arbeidsplaatsen. Buriot International investeert 7,2 miljoen dollar (252 miljoen frank) en zal 100 nieuwe jobs creëren. Deze Franse vestigingen zijn een direct gevolg van de rechtstreekse verbinding Parijs-Cincinnati.”

Ook Paul Allaer, Vlaming en partner bij Thompson, Hine & Flory in Cincinnati, onderkent het verband en voorspelt dat de rechtstreekse luchtbrug Brussel-Cincinnati tot een influx van Belgische investeringen in de regio zal leiden. “Buitenlandse investeringen in de Verenigde Staten zorgen voor een constante stroom fondsen en jobs naar de Amerikaanse economie. Amerikaanse filialen van Europese bedrijven stellen zo’n 2,9 miljoen mensen tewerk en verstrekken 7 % van de productiejobs. De voorbije jaren was Cincinnati tamelijk succesvol in het aantrekken van buitenlandse investeringen Japanse, Duitse, Britse, Franse bedrijven hebben zich hier gevestigd. De Belgen hinken achter. Waarom ? Marktonderzoek heeft aangetoond dat een van de voornaamste redenen waarom Belgische ondernemingen hun investeringen in de VS concentreren rond New York, Boston, Chicago en Atlanta de bestaande directe vlucht is vanuit Brussel naar die steden. Het investeringsklimaat in Greater Cincinnati en de staat Ohio is momenteel zéér gunstig. De werkloosheid ligt onder de 4 %, de arbeid en de huurprijzen zijn goedkoper dan in veel andere staten. Ik anticipeer op een tweede Atlanta-fenomeen, waar de Sabena-verbinding heeft gezorgd voor een heuse Belgische kolonie.

CATHY BUYCK

PAUL ALLAER (THOMPSON, HINE & FLORY) De rechtstreekse vlucht tussen Brussel en Cincinnati zal de Belgische investeringen in de regio fors doen toenemen.