De verloren onschuld van Telenet

Telenet laat andermans klanten zijn financiële problemen betalen. Een wijze zet?

Na nieuwe prijzen voor internet en telefoon, heeft Telenet nu ook hogere terminatietarieven aangekondigd. Ze zouden ingaan op 1 maart 2002, en betaald worden door de operatoren wier klanten naar Telenet-abonnees bellen. Niet de Telenet-cliënteel zou dus armer worden van deze prijsverhoging, maar de klanten van de concurrenten.

Daarmee zouden we in een nieuwe wereld belanden. We schrijven dit in de voorwaardelijke wijze, want Belgacom, dat zelf jarenlang verketterd is omwille van zijn – volgens sommigen – te hoge tarieven, heeft de Mechelse handelsrechtbank gevraagd om de tariefverhoging van Telenet te veroordelen.

De aankondiging van de verhoging kwam op 31 januari bij Belgacom toe, volgens Telenet net op tijd om ze op 1 maart in te laten gaan. Aangezien Belgacom het nieuwe tarief niet wou aanvaarden, begon Telenet een procedure voor de Kamer van Interconnectie, een rechtscollege dat speciaal voor dit soort conflicten is opgericht. De stakingsvordering van Belgacom voor de handelsrechtbank, op 20 februari, was een tegenzet. Als represaille dreigde Telenet dan weer prompt om “Belgacom aansprakelijk te stellen voor de door Telenet gederfde inkomsten over de laatste jaren, alsook nog nader te bepalen substantiële schadevergoeding”. Hoe hoog die claim zal worden, kon chief executive officer (CEO) Duco Sickinghe van Telenet afgelopen maandag nog niet zeggen. “Daar denken wij pas sinds een paar dagen over na,” zei hij.

Specialisten in telecomregelgeving durven niets te verwedden op dit steekspel, waarbij de beide partijen graag demagogisch uithalen. Belgacom verwijt Telenet “een totaal gebrek aan kostenoriëntatie”. Maar de verplichting om kostengeoriënteerd te werken, legt de telecomwet van 1991 enkel op aan operatoren met een sterke marktpositie (SMP). In de vaste telefonie is dat enkel Belgacom. Telenet heeft naar eigen zeggen 4,5 tot 5% marktaandeel in Vlaanderen en is ver van een SMP af. Dat opent voor Telenet de mogelijkheid om eigen tarieven te hanteren. “Wat Telenet aan Belgacom betaalt voor terminatie, is geen maatstaf voor wat Telenet zelf kan vragen voor terminatie,” zegt administrateur-generaal Eric Van Heesvelde van het toezichthoudende Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie (BIPT). Telenet had trouwens, alvorens tot de actie over te gaan, aan het BIPT een advies gevraagd over die wederkerigheid, bevestigt hij.

Hoezo, excessieve winstmarges?

Dat er in de praktijk een herenakkoord bestond om elkaar toch hetzelfde tarief aan te rekenen, steunt op het idee dat nieuwe operatoren veel efficiënter zouden kunnen werken dan een zittende operator. De kostengeoriënteerde, gereguleerde prijs van de dominante operator moest hen dus in theorie wel genoeg winst laten.

Dezelfde redenering werd in Europa niet gevolgd voor de startende mobiele operatoren, die van bij het begin wel eigen, veel hogere terminatievergoedingen hanteerden. Belgacom-filiaal Proximus rekent nu gemiddeld 15,67 eurocent per minuut voor zijn terminatiediensten, ongeveer tweeëneenhalve keer meer dan wat Telenet nu wil bekomen. “Belgacom roept nu dat Telenet de klant gijzelt,” zegt CEO Sickinghe. “Maar dat hebben ze vier jaar lang met onze klanten gedaan.”

Mensen die het dossier kennen, plakken 6,29 eurocent (2,54 frank) op Telenets nieuwe terminatietarief, net op het ogenblik dat Europees Commissaris Erkki Liikanen zichzelf feliciteert met een Europees gemiddelde van 1,23 eurocent (0,5 frank) – vijf keer lager dus. Het hoogste terminatietarief in Europa was in augustus 1,79 eurocent. Volgens woordvoerster Kris Naessens van Telenet bedraagt de gevraagde tariefverhoging 400%.

“In het algemeen geldt dat dergelijke tarieven redelijk moeten zijn. Er mogen geen excessieve winstmarges genomen worden,” zegt Eric Van Heesvelde van het BIPT.

Vraag is natuurlijk hoe men over excessieve winstmarges kan spreken bij een operator die forse verliezen maakt, een collectief ontslag heeft aangevraagd en moeite heeft om broodnodige leningen van honderden miljoenen euro rond te krijgen. “Net als Mobistar en Proximus hebben wij het eerste jaar aanloopkosten. Wij hebben veel minder abonnementen dan Belgacom, dus mogen wij ook even diezelfde ruimte krijgen? Anders kun je nooit concurrentie creëren in de markt,” aldus Duco Sickinghe. Blijft, zoals woordvoerder Piet Van Speybroeck van Belgacom aanstipt, dat Telenet voor zijn eigen klanten veel lagere tarieven hanteert dan wat het nu andermans klanten wil doen betalen.

Gedwongen om door te rekenen

Belgacom zal de tariefverhoging immers moeten doorrekenen, al was het maar omdat het volgens artikel 106 van de wet van 1991 kostengeoriënteerd moet werken. De nationale operator stelt in het vooruitzicht dat oproepen naar Telenet dubbel zo duur zullen worden.

De eventuele tariefverhoging zal Telenet inderdaad geld opbrengen, maar potentiële Telenet-klanten zullen zich met een gênante vraag geconfronteerd zien: of ze voor eigen, mogelijk kortstondig, gewin hun correspondenten op hogere kosten willen jagen.

Bruno Leijnse

Telenet hoeft zijn interconnectietarieven helemaal niet op zijn kosten af te stemmen.